Bezienswaardigheden in de provincie Utrecht
Top bezienswaardigheden in de provincie Utrecht
Stad Utrecht
Utrecht is de hoofdstad van de kleinste provincie van Nederland, die ondanks zijn eeuwenoude geschiedenis zijn frisse uitstraling heeft behouden. Misschien komt dat wel door de jonge bevolking van deze levendige universiteitsstad, waar bijna de helft van de inwoners onder de 30 jaar is. Verwacht dus een bruisende sfeer in de stad Utrecht, waar je kunt slenteren door de charmante binnenstad, een van de vele musea kunt bezoeken of kunt dagdromen in een relaxt koffietentje. Voor een adembenemend uitzicht beklim je de Domtoren, de hoogste kerktoren van Nederland.
Utrecht is de vierde stad van Nederland die met zijn grachten en rebelse sfeer ook wel als een miniatuurversie van Amsterdam wordt gezien – maar dan zónder de massa’s toeristen. Hier zijn het nog de locals en de vele fietsende studenten die de dienst uitmaken op straat. Utrecht heeft een eigen karakter en identiteit en een compacte binnenstad die teruggaat tot 1122, toen de stadsrechten werden verworven. Utrecht is een waanzinnige stad die ideaal is voor een stedentrip. Je kunt alles te voet afleggen en een hotel is nog betaalbaar ook. ► Lees hier meer over de bezienswaardigheden in de stad Utrecht
Kasteel Amerongen
Een van de mooiste kastelen van de provincie Utrecht is Kasteel Amerongen, dat in de volksmond gewoon bekendstaat als ‘Het Huys‘. Het ziet er dan ook meer uit als een elegant herenhuis, al is het wel omringd door een weelderige tuin en een slotgracht. Kasteel Amerongen dateert uit 1680, maar kent een geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. In het ‘rampjaar’ 1673 werd het vroegere kasteel echter platgebrand door Franse troepen van Lodewijk XIV, waarna het huidige slot werd gebouwd. Door de eeuwen heen werd Kasteel Amerongen bewoond door prominente families die een belangrijke rol speelden in de wereldpolitiek.
Vanaf november 1918 verbleef de Duitse keizer Wilhelm II anderhalf jaar op het kasteel en deed er afstand van de troon. In 1977 verliet de laatste bewoner het kasteel en werd het een museum. Aan de inrichting van de kamers was weinig veranderd, waardoor je een mooi inkijkje krijgt in het leven van een adellijke familie aan het begin van de 20e eeuw. Bewonder de prachtige collectie muziekinstrumenten, porselein en antieke meubels in de kamers, die rond 1900 nog zijn aangepast door de beroemde architect Pierre Cuypers. Hij is ook de ontwerper van het Rijksmuseum in Amsterdam. Adres: Drostestraat 20, 3958 BK Amerongen. Website: www.kasteelamerongen.nl
Ouwehands Dierenpark
Ouwehands Dierenpark in Rhenen is de enige dierentuin in Nederland waar je reuzenpanda’s kunt bewonderen. Sinds kun komst in 2017 zijn Wu Wen en Xing Ya de publiekslievelingen. Voor € 7 miljoen werd er zelfs een speciaal verblijf gebouwd voor de panda’s, in de vorm van een Chinese tempel. De reuzenpanda’s zijn de topattractie van de dierentuin, maar je kunt ook vele andere exotische dieren bewonderen. Dat varieert van yaks uit de Himalaya tot zeldzame witte leeuwen. Ouwehands Dierenpark is ook de eerste dierentuin van Europa met een Berenbos, een groot buitenverblijf waar bruine beren samen met wolven leven. ► Lees hier meer over Ouwehands Dierenpark
Nationaal Militair Museum
Een grote collectie gevechtsvliegtuigen, pantservoertuigen, tanks, raketten en ander oorlogsmaterieel vind je in het Nationaal Militair Museum op de voormalige vliegbasis in Soesterberg. In een enorme hangar met 13 meter hoge glazen wanden maak je een reis door de geschiedenis van de Nederlandse krijgsmacht. De verzameling bestaat uit uniformen, schilderijen, foto’s en wapens, maar ook uit 19 vliegtuigen die aan het plafond hangen.
Zo zie je een exemplaar van de Fokker D-7, een Nederlandse uitvinding die bekendstond als het beste jachtvliegtuig tijdens de Eerste Wereldoorlog. Uit de Tweede Wereldoorlog is de V2-raket te zien, die de Duitsers vanuit Nederland lanceerden. De springstof in de kop van de raket kon een heel huizenblok wegvagen. Koning Willem-Alexander opende het museum in december 2014. Daarmee is het een van de nieuwste bezienswaardigheden in de provincie Utrecht. Adres: Verlengde Paltzerweg 1, 3768 MX Soest. Website: www.nmm.nl
Amersfoort
Amersfoort is een van de mooiste steden in de provincie Utrecht met de grachten, gildehuizen, oude stadsmuren en smalle straatjes. Het voelt bijna alsof je ronddwaalt in een middeleeuwse stad als Brugge, maar dan zonder de massa’s toeristen. Amersfoort kreeg al stadsrechten in 1259, waarmee het bovendien een van de oudste steden is van Nederland.
Die eeuwenoude geschiedenis zie je nog overal terug, zoals bij de Koppelpoort uit 1425. Deze dubbele stadspoort is een van de bekendste monumenten van Amersfoort. Voor een adembenemend uitzicht over de pittoreske binnenstad beklim je de Lange Jan, de derde hoogste kerktoren van Nederland. In het Mondriaanhuis maak je kennis met kunstenaar Piet Mondriaan, een van de beroemdste inwoners van de Keistad. Dierenpark Amersfoort is een verplicht uitje als je op stap bent met de kinderen. ► Lees hier meer over bezienswaardigheden in Amersfoort
Slot Zuylen
Aan de Vecht direct ten noorden van de stad Utrecht ligt Slot Zuylen, dat rond 1250 werd gebouwd door Steven van Zuylen. Aanvankelijk was dit niet meer dan een woontoren met muren van 2½ meter dik. Talloze (invloed)rijke families bewoonden het kasteel, maar sinds 1665 is het in handen van familie Van Tuyll van Serooskerken. Zij lieten het in halverwege de 18e eeuw verbouwen in een riant landhuis in Franse stijl. De beroemdste inwoner is schrijfster Belle van Zuylen (1740-1805) die tot haar 30e de zomers doorbracht op het slot.
In 1952 verliet de laatste bewoner het kasteel en sindsdien is het een museum. Je kunt er dwalen door de verschillende kamers en een blik werpen op vier eeuwen bewoning, want weinig huizen in Nederland werden zo lang door één familie bewoon als Slot Zuylen. Geen enkele kamer heeft dan ook dezelfde stijl, met voorwerpen die in honderden jaren tijd bij elkaar zijn gebracht. Bekijk de antieke meubels, de porseleinen serviezen, de omvangrijke bibliotheek en de 200 portretten. Hoogtepunt is het enorme wandtapijt in de Gobelinzaal, die eeuwenlang verboden was voor kinderen. Adres: Tournooiveld 1, 3611 AS Oud Zuilen. Website: www.slotzuylen.nl
Vinkeveense Plassen
Een paradijs voor natuur- en waterliefhebbers zijn de Vinkeveense Plassen in het noordwesten van de provincie, tussen Utrecht en Amsterdam. Het waterrijke gebied bestaat uit drie plassen, twaalf idyllische eilandjes en honderden zogeheten ‘legakkers’. Dat zijn langwerpige stukken grond die door slootjes van elkaar zijn gescheiden. Dit opvallende landschap ontstond door de turfwinning in de 17e eeuw. Ooit was het een moerasgebied waar turf werd gestoken voor brandstof, waardoor deze plassen zijn ontstaan.
De plassen zijn tot 60 meter diep en het water is ongelooflijk schoon en helder, waardoor duiken een populaire activiteit is. De Scuba Academie (www.scuba-academie.nl) is de plek waar je moet zijn voor zowel beginners als ervaren duikers. Je kunt er duikcursussen volgen of een duikuitrusting huren. Andere watersportactiviteiten zijn zeilen, kanoën, suppen, vissen en zwemmen. Of huur een boot om de Vinkeveense Plassen te verkennen.
Baarn
Omringd door prachtige natuurgebieden en bossen ligt Baarn, dat lange tijd een ontsnapping bood voor de elite uit Amsterdam. Rijke kooplieden en regenten bouwden weelderige jachthuizen, buitenplaatsen en zomerverblijven in dit stadje om even weg te zijn uit de jachtige hoofdstad. Die rijkdom is nog steeds te zien, als je de vele villa’s tussen de bomen en achter hekken ziet opdoemen.
Niet verwonderlijk is het dat Baarn dus altijd een trouwe band heeft gehad met de Oranjes. Prinses Beatrix, haar zussen, koning Willem-Alexander en nog wat familieleden gingen allemaal naar het Baarnsch Lyceum. Het nabijgelegen Baarnse Bos was lange tijd koninklijk bezit waar koningin Emma graag wandelingen maakten. Station Baarn heeft zelfs een koninklijke wachtkamer en een voormalige koninklijke wachtkamer op een ander treinstation biedt nu onderdak aan café De Generaal (www.degeneraal.nl). Van mei tot en met november kun je met de Vorstelijk Baarn Express (www.vorstelijkbaarnexpress.nl) een rondje maken langs de hoogtepunten van koninklijk Baarn.
Tot de bekendste bezienswaardigheden behoort Kasteel Groeneveld (www.kasteelgroeneveld.nl) dat gebouwd is in 1710. Het staat bekend als een van de mooiste voorbeelden van een landhuis uit de stijlperiode van de rococo. Je kunt er nu genieten van concerten en tentoonstellingen of een wandeling maken in de kasteeltuin. Het Cantonspark (www.cantonspark.nl) is een botanische tuin met een monumentale kas uit 1915, de Wintertuin.
Vianen
Automobilisten kennen Vianen vooral van de aankondigingen van de files op de radio. Hoe vaak staat het verkeer niet vast bij knooppunt Everdingen? Misschien moet je de volgende keer toch even het stadje zelf in rijden, want Vianen heeft een middeleeuws centrum met bijna 200 monumenten. Neem bijvoorbeeld een kijkje bij de Grote Kerk Vianen (www.grotekerkvianen.nl) die dateert uit de 14e eeuw.
In de kapel staat het enorme grafmonument van ridder Reinoud III van Brederode (1492-1556), ooit een prominent figuur in Vianen. Als het niet regent, kun je de 41 meter hoge toren beklimmen. Eeuwenoude verhalen en kunstwerken komen tot leven in Stedelijk Museum Vianen (www.stedelijkmuseumvianen.nl). Het is gevestigd in twee 16e-eeuwse woonhuizen die later als katholieke schuilkerk dienden. Vanuit het museum kun je elke eerste zaterdag van de maand deelnemen aan een historische stadswandeling door Vianen.
Doorn
Driebergen
Haarzuilens
Loosdrecht
Maarssen
Oudewater
Soest
Spakenburg
Woerden
Wijk bij Duurstede
IJsselstein
Zegveld
Zeist
Net ten oosten van de stad Utrecht ligt Zeist, dat vooral bekend is om haar imposante kasteel uit de 17e eeuw. Slot Zeist (www.slotzeist.nl) werd tussen 1632 en 1686 gebouwd als lustoord voor Willem Adriaan, een graaf uit de Nassau-dynastie en kleinzoon van prins Maurits. Sluit je aan bij een rondleiding voor een kijkje in de prachtige zalen waar de adellijke sfeer van weleer nog altijd rondwaart (wel online reserveren). De Slottuin, aangelegd in elegante Engelse stijl, is overdag altijd gratis te bezoeken. Bij de Orangerie kun je genieten van een High Tea of een borrel.
Bijna tegenover het slot ligt het befaamde Hotel Theater Figi (www.figi.nl), waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1850. Hier kun je terecht voor theatervoorstellingen en een bioscoop, maar je kunt er ook eten en slapen. Een van de mooiste plekjes van Zeist is de Dieptetuin (www.dieptetuin.com), een botanische tuin die in 1909 verdiept is aangelegd. Je kunt de tuin het hele jaar door bezoeken. Echte tuinliefhebbers combineren dat met Achter de Heg (www.achterdeheg.nl), een privétuin die in de zomer op afspraak is te bezoeken.
Het Hernhutter Huis (www.hernhutterhuis.nl) is een museum over de zogeheten ‘hernhutters’, een protestante broedergemeente die sinds de 18e eeuw veel zendingswerk verricht. Maak een wandeling in het Walkartpark, dat de illusie wekt van een groot bos maar eigenlijk een klein stadspark is. Bijkomen kun je in de Bistoria (een mix van bistro en trattoria) van Kasteel Kerkebosch (www.kasteelkerckebosch.com), een ander slot in Zeist.
Voor het laatst bijgewerkt op 9 juli 2024. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over bezienswaardigheden in de provincie Utrecht, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com.