Vaccinatie voor op reis

Ga je op reis naar de tropen, dan heb je meestal een of meerdere vaccinaties nodig. In minder ontwikkelde of niet-westerse landen heersen vaak ziektes die in het westen niet (meer) voorkomen, zoals gele koorts, buiktyfus, hepatitis A en hepatitis B. Sommige van deze ziektes zijn zeer besmettelijk en kun je makkelijk oplopen via bijvoorbeeld drinkwater of onhygiënisch bereid voedsel. Gelukkig kun je je op reis goed beschermen door middel van een vaccinatie, die je lichaam voor een bepaalde periode behoedt voor deze ziektes.

Het is raadzaam 6 tot 8 weken voor vertrek je vaccinaties te halen. Ga je op wereldreis of langdurig op reis, dan luidt het advies om 3 tot 6 maanden voor vertrek met vaccinaties te beginnen. Zo krijgt je lichaam de beste bescherming.

In Nederland zijn talloze instanties waar je terecht kunt voor vaccinaties en die je alles kunnen vertellen over de gezondheidsrisico’s op reis. Gespecialiseerde artsen kunnen je vertellen voor welke landen en gebieden welke prikken nodig zijn. Daarbij wordt ook uiteraard je gezondheid besproken.

Voor langdurige reizen in derdewereldlanden krijg je een uitgebreid advies (tegen betaling uiteraard). Reizigers zijn in principe niet verplicht zich te laten inenten, al zijn er wel enkele landen die een vaccinatie verplicht stellen tegen gele koorts.

Instanties voor vaccinaties

De bekendste instantie voor vaccinaties is de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD). De GGD heeft een uitgebreide website met informatie over reisvaccinaties, waar je ook een afspraak kunt maken: www.ggdreisvaccinaties.nl

Ook in enkele ziekenhuizen kun je terecht voor je prikken en adviezen. De grote ziekenhuizen in Amsterdam, Leiden en Rotterdam hebben eigen vaccinatiecentra. Daarnaast zijn er talloze andere particuliere instanties en vaccinatiebureaus (travel clinics) die vaccinaties verstrekken en gezondheidstips geven voor reizen naar de tropen. Soms werken zij sneller en goedkoper dan de GGD’en.

Ga je lang op reis, bel dan de GGD of de reiskliniek op in je woonplaats om te vragen wanneer je langs kunt komen. Voor korte reizen kun je gewoon langskomen tijdens de openingstijden. Je kunt online een afspraak regelen of ter plekke een nummertje trekken en een tijd wachten.  Ook als je een last-minute reis hebt geboekt naar een land in Afrika, Azië, het Midden-Oosten of Latijns-Amerika, is het verstandig van tevoren even te bellen.

Bij het halen van de prikken krijg je een geel vaccinatieboekje, waarin met stempels en handtekeningen wordt bijgehouden voor welke ziekte je bent ingeënt. Bewaar dit boekje goed, zodat je voor een snelle volgende reis niet opnieuw een hele serie injecties hoeft te halen. Veel vaccinaties zijn enige tijd geldig. Ook moet je het vaccinatieboekje bij aankomst in het land soms laten zien aan de immigratieambtenaar. Voor artsen is het handig te weten welke prikken je hebt gehad, als je onverhoopt toch ziek wordt. Het boekje is als het ware je gezondheidspaspoort voor op reis en ziet er steeds indrukwekkender (en verfomfaaid) uit naarmate je meer reizen maakt.

Ga je in zee met een particulier vaccinatiebureau, controleer dan of deze is erkend door het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR). Het LCR stelt de landelijke richtlijnen op voor gezondheidsadviezen en noodzakelijke en aanbevolen vaccinaties voor mensen die op reis gaan. De website geeft ook de meest actuele adviezen per land: www.lcr.nl

De adviezen van het LCR wekken soms wel verbazing. Ga je op reis naar een tropisch land in de derde wereld, dan hou je wel rekening met een serie prikken. Maar ook voor westerse landen worden adviezen gegeven. Zo worden voor een populair vakantieland als Kroatië, waar elk jaar honderdduizenden Nederlandse toeristen naartoe gaan, de vaccinaties voor Hepatitis A en DTP aanbevolen. Je kunt je afvragen hoeveel reizigers daadwerkelijk een injectie halen voordat ze op vakantie gaan naar Kroatië.

Vergoeding van vaccinaties

De kosten voor injecties kunnen flink oplopen, vooral als je er meerdere nodig hebt en lange tijd op reis gaat. Voor een prik ben je al gauw enkele tientjes kwijt. De kosten van vaccinaties worden niet vergoed uit je basisverzekering voor ziektekosten. Er zijn echter wel zorgverzekeraars die vaccinaties en malariatabletten vergoeden als je een aanvullende verzekering hebt afgesloten. Check daarvoor de polisvoorwaarden van je eigen verzekeraar.

Sommige willen alleen vaccinaties vergoeden die je bij een GGD hebt gehaald, en niet bij een reiskliniek. Ook zijn er verzekeraars die een maximumbedrag per jaar uitkeren voor gehaalde vaccinaties. Als je veel naar tropische landen reist, is het dus raadzaam je te verzekeren bij een maatschappij die 100 procent dekking biedt.

Als je in aanmerking komt voor een vergoeding, hoef je meestal van tevoren geen toestemming te vragen en heb je ook geen doorverwijzing nodig van een arts.

Reisklinieken en vaccinatiebureaus

Hieronder staan enkele particuliere reisklinieken en vaccinatiebureaus die je kunt raadplegen voor een vaccinatie op reis. Allen hebben ze een eigen website met meer informatie en de mogelijkheid tot het maken van een afspraak.

Vaccinaties op Reis
Vaccinatiecentra in 25 steden verspreid over Nederland, waar je zowel overdag als ‘s avonds snel terecht kunt. De reiskliniek is erkend als gele koorts vaccinatiecentrum en verstrekt inentingen volgens de richtlijnen van het LCR (Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering). Op de site staan up-to-date vaccinatie-adviezen die wekelijks worden bijgehouden en veel informatie over malaria en andere ziekten op reis.

KLM Health Services
KLM Health Services is het grootste onafhankelijke vaccinatiebureau in Nederland waar je terecht kunt voor last-minute vaccinaties, medicijnen, tropenadviezen en reisartikelen zoals een klamboe en muggenolie. Op Schiphol is een Travel Clinic speciaal bedoeld voor last-minute reizigers. Een afspraak maken is niet nodig, tijdens openingstijden kun je gewoon binnenlopen. Daarnaast zijn er vestigingen op Schiphol-Oost en in Amsterdam en Den Haag.

Meditel
Meditel heeft twaalf vestigingen in Nederland en adviseert elk jaar honderdduizenden reizigers hoe gezond te blijven tijdens de vakantie. Omdat je van tevoren een afspraak kunt maken, zijn er geen wachttijden. Ook zijn alle vereiste vaccins altijd op voorraad. Op de website kun je een afspraak maken, zonder dat je hoeft te wachten op een bevestiging of telefoontje.

Reisprik.nl
Het grootste landelijk netwerk van gespecialiseerde huisartsenpraktijken voor reizigersadvisering en vaccinatie in samenwerking met Tropencentrum AMC. Ruim 60 locaties in heel Nederland. Ze garanderen de laagste prijs (als je niet in aanmerking komt voor een vergoeding).

Stadskliniek Vaccinaties
Vaccinatiekliniek met LCR-registratie in acht grote steden: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Almere, Amstelveen, Eindhoven en Breda. Je kunt online een afspraak maken zonder wachttijden en een malaria-advies is inbegrepen bij elk consult.

Thuisvaccinatie.nl
De grootste landelijke organisatie die vaccinaties bij je thuis geeft. De artsen komen ook ‘s avonds en in het weekend langs. Via de website kun je een afspraak maken.

Traveldoctor
Landelijk vaccinatiebureau dat voor het overgrote deel uit gespecialiseerde huisartsen bestaat. Er zijn nu ongeveer 40 vestigingen in Nederland. De artsen worden jaarlijks nageschoold en houden rekening met de medische achtergrond van de reizigers. Vóór, tijdens en na de reis kan er een beroep gedaan worden op Travel Doctor.

Travel Health Clinic
Reisvaccinaties en gezondheidsadviezen in Almelo, Hengelo, Deventer, Winterswijk en Enschede. In Twente wordt samengewerkt met de GGD.

Voor het laatst bijgewerkt op 1 juli 2024. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over vaccinaties voor op reis, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com; Wereldreizigersclub.