De 10 beste bezienswaardigheden in Litouwen

Litouwen is de zuidelijkste van de Baltische Staten en voor velen de eerste stop tijdens een rondreis door deze drie landen. Je kunt hier met gemak enige tijd doorbrengen, want aan bezienswaardigheden is geen gebrek. Litouwen is getekend door de geschiedenis, ingeklemd door grootmachten als Rusland en Duitsland.

Je kunt er dus kastelen en middeleeuwse steden bezoeken, maar ook eigenaardige bezienswaardigheden als een heuvel met 100.000 kruisen of een park met Stalin-beelden. Litouwen heeft schitterende natuurgebieden, mede gesmeed door de ligging aan de Oostzee. Ga je op vakantie naar de eerste voormalige Sovjet-republiek die zich onafhankelijk verklaarde? Hier vind je de 10 beste bezienswaardigheden in Litouwen!

Vilnius

De hoofdstad Vilnius is het logische beginpunt van een vakantie in Litouwen, de thuisbasis van de grootste barokke oude binnenstad van Europa. In de binnenstad zijn alleen al meer dan 1500 gotische, renaissance, barokke en neoklassieke gebouwen, huizen en monumenten bewaard gebleven.

Het is een plek met ouderwetse charme en een rijke geschiedenis. Je kunt er wandelen door de geplaveide straatjes en de bijzondere architectuur bewonderen, koffie drinken in een van de charmante cafés en een van de vele musea bezoeken. Vilnius heeft tientallen gekleurde kerken en kathedralen, maar ook moderne wolkenkrabbers en een energiek nachtleven. Tot de bezienswaardigheden behoort het ontnuchterende Genocide Museum, als je meer wilt weten over de donkere Sovjet-geschiedenis. ► Lees hier meer over de bezienswaardigheden in Vilnius

Kasteel van Trakai

Het Kasteel van Trakai is een van de culturele hoogtepunten van Litouwen, een middeleeuwse burcht van rood baksteen dat fraai gelegen is op een eilandje in het Galvémeer. De torens weerspiegelen in het water er omheen, dus het levert altijd fraaie Insta-foto’s op. Het kasteel was in de 14e en 15e eeuw het zomerverblijf van de groothertogen van Litouwen en later werd het een zomerpaleis van Poolse koningen.

In de 20e eeuw is het Kasteel van Trakai zorgvuldig gerestaureerd. Nu is het een museum en kun je er een reis maken door de Litouwse geschiedenis. Er is overigens ook nog een tweede kasteel aan de kust en het omringende landschap is een bezienswaardigheid op zich, met de verschillende meertjes en eilandjes met weelderige graslanden. Het Kasteel van Trakai is bereikbaar via een loopbrug of met een roeiboot. De burcht ligt ongeveer 30 kilometer ten westen van Vilnius en is populair voor een dagtrip vanuit de hoofdstad. Website: www.trakaimuziejus.lt

Heuvel der Kruisen, Šiauliai

De Heuvel der Kruisen zo’n 12 kilometer ten noorden van de stad Šiauliai is waarschijnlijk een van de bekendste bezienswaardigheden van Litouwen. Op deze groene heuvel vind je maar liefst 100.000 kruisen uit de hele wereld, waarmee het een van de belangrijkste bedevaartsoorden is van het land. Men denkt dat de eerste kruisen voor het eerst in de 14e eeuw zijn geplaatst. In de 19e eeuw kwamen er veel meer kruisen bij ter nagedachtenis aan dode en vermiste rebellen, toen Rusland controle probeerde te krijgen over Litouwen.

Tijdens de Sovjet-tijd werd de Heuvel der Kruisen drie keer met de grond gelijkgemaakt, maar telkens plaatsen pelgrims en de lokale bevolking er nieuwe kruisen. De vele kruisen, kruisbeelden, rozenkransen en andere metalen symbolen en sculpturen met de beeltenis van Jezus Christus geven een mysterieuze en angstaanjagende sfeer aan deze plek, die jaarlijks vele duizenden toeristen trekt. Vanaf het busstation van Šiauliai kun je een bus nemen (10 minuten), en daarna moet je nog 10 minuten lopen om bij de heuvel te komen. Website: www.kryziukalnas.lt

Nationaal Park Koerse Schoonwal

Het Nationaal Park Koerse Schoonwal (Kuršių Nerijos) behoort tot de spectaculairste bezienswaardigheden van Litouwen, waar je eigenlijk wel een paar dagen voor moet uittrekken. Dit park ligt op een smal, winderig en langgerekt schiereiland van 98 kilometer in het westen van de Litouwen, dat de Oostzee scheidt van de lagune Koerse Haf. Het gebied is vooral beroemd door de grootste bewegende zandduinen van Europa, die een hoogte kunnen bereiken van 35 meter. Sinds 2000 staat het duinschiereiland op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

Het is aan de inspanningen van de mens te danken dat de Koerse Schoonwal nog bestaat, want wind en golven hebben de landtong altijd bedreigd. Zo heeft het planten van pijnbomen de duinen beschermd. Het zuidelijke deel van het schiereiland hoort overigens bij de Russische provincie Kaliningrad. Het is de ideale bestemming als je op zoek bent naar natuur en rust. Je kunt er lome fietstochten maken, wandelen door bossen en zandduinen en schattige stranddorpjes bezoeken.

Kaunas

Kaunas is de tweede grootste stad van Litouwen en was tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog even de tijdelijke hoofdstad van het land. In de jaren ’20 en ’30 kreeg de stad er veel gebouwen bij in neoklassieke en art deco stijl, waardoor Kaunas zelfs even bekendstond als ‘Little Paris’. Het is nu het belangrijkste handels- en zakencentrum van Litouwen. De zeven universiteiten en 35.000 studenten zorgen voor flink wat levendigheid in Kaunas, dat in 2022 de titel krijgt van Culturele Hoofdstad van Europa.

Er zijn een flink aantal bezienswaardigheden en musea in Kaunas. Voor een stukje geschiedenis kun je een bezoek brengen aan het Kasteel van Kaunus (www.kaunomuziejus.lt), een indrukwekkend bakstenen kasteel dat in de 14e eeuw werd gebouwd. Ronduit aangrijpend is het Negende Fort (www.9fortomuziejus.lt), een overblijfsel van de Russische verdedigingswerken die aan het begin van de 20e eeuw rond Kaunas werden gebouwd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebruikt als concentratiekamp van de nazi’s en werden er meer dan 30.000 Joden vermoord.

Aukštaitija Nationaal Park

In het oosten van Litouwen ligt Aukštaitija Nationaal Park, het oudste natuurreservaat van het land dat opgericht is in 1974. Het is een prachtig heuvelachtig natuurgebied met bossen van dennen, eiken en pijnbomen. Verspreid tussen de bossen liggen zo’n honderd grote en kleine meren, die door riviertjes en beekjes met elkaar verbonden zijn. Het Tauragnas-meer is het diepste van Litouwen, met een diepte van meer dan 60 meter.

In het gebied leven elanden, herten en wilde zwijnen, terwijl het park ook rijk is aan vele zeldzame plantensoorten. In het nationaal park vind je tevens zo’n 80 dorpjes, met houten kerken, pittoreske boerderijen en spookachtige begraafplaatsen. Het toeristische centrum van het park is het dorp Palūšė, waar je een achthoekige houten kerk uit 1757 kunt bewonderen. Dit is ook het startpunt van wandelroutes. Accommodatie wordt vaak aangeboden in oude windmolens.

Druskininkai

Druskininkai, in het zuiden gelegen bij Polen en Wit-Rusland, is het beroemdste kuuroord van Litouwen. De afgelopen eeuwen kwamen vorsten, hertogen en Russische tsaren naar het stadje voor de zuivere lucht en de geneeskrachtige werking van de mineraalbaden en modderbaden.

Uit de Sovjet-tijd zijn nog enkele saaie betonnen gebouwen en monsterlijke sanatoria overgebleven, maar Druskininkai verandert wel steeds meer in een trendy bestemming waar de chique hotels en 21e eeuwse wellnesscentra een hip en welgesteld publiek aantrekken.

Behalve voor het reinigen van lichaam en geest heeft de stad nog enkele andere attracties. Families met kinderen kunnen terecht in het Aquapark (www.akvapark.lt), het grootste waterpark van Litouwen. Voor actievelingen is er de Snow Arena (www.snowarena.lt), waar je kunt skiën en snowboarden in een van de grootste winter-entertainmentcomplexen ter wereld.

Plokstine Missile Base / Museum of Cold War

In het dorp Plokščiai vind je een fascinerend overblijfsel uit de Koude Oorlog. Verborgen in de bossen kun je er de restanten bezoeken van een raketbasis uit de tijd van de Sovjet-Unie. Van 1963 tot 1978 stonden hier vier kernraketten gericht op landen als Groot-Brittannië, Noorwegen, Spanje en West-Duitsland.

Het is een afschrikwekkende gedachte, maar vanuit het commandocentrum op deze basis hadden de Sovjets met één druk op de knop het grootste deel van West-Europa kunnen verwoesten. Elke vier jaar koos de legerleiding andere landen uit om ze op te richten. De raketten konden zelfs het zuiden van Turkije bereiken. De lanceerinstallaties stonden verborgen in ondergrondse silo’s, waardoor ze vanuit de lucht niet zichtbaar waren.

Gelukkig is een kernoorlog er nooit gekomen en kunnen toeristen tegenwoordig de Plokstine Missile Base bezoeken. Er is ook een museum over de Koude Oorlog waar je meer te weten komt over de propagandastrategieën van de Sovjets, de gevolgen van nucleaire explosies en het leven op de militaire basis. De raketbasis bevindt zich in Žemaitija Nationaal Park. Website: www.zemaitijosnp.lt

Klaipėda

Weinig steden in Litouwen hebben zo’n turbulente geschiedenis als Klaipėda. De derde stad van het land ligt ten noorden van de Koerse Schoonwal en is nu de belangrijkste havenstad, waar dagelijks veerboten en cruiseschepen aanmeren. Vroeger was het echter een van de bolwerken van de Duitse heerschappij in de Oostzee en was Klaipėda zelfs even de hoofdstad van het koninkrijk Pruisen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog lagen hier de onderzeeërs van de Duitsers, waardoor de stad zwaar werd gebombardeerd. Na de belegering van het Rode Leger in januari 1945 woonden er nog maar 10 mensen in Klaipėda. Na de oorlog is de herbouw begonnen en is een groot deel van de oude binnenstad gerestaureerd, waar de huizen de stad nog steeds een Duits sfeertje geven. Tot de bezienswaardigheden behoort ook het Litouwse Zeemuseum en Dolfinarium (www.muziejus.lt), de enige van zijn soort in de Baltische Staten. Hier kun je kennismaken met Baltische grijze zeehonden, pinguïns, dolfijnen en Californische zeeleeuwen.

Grūto parkas

Grūto parkas is waarschijnlijk een van de meest bizarre bezienswaardigheden van Litouwen. Het staat ook bekend als Stalin’s World en is een beeldenpark met ‘geredde’ standbeelden uit de voormalige Sovjet-Unie. Verspreid over het park vind je 86 beelden van Sovjet-figuren als Lenin en Stalin, terwijl het terrein is omheind met wachttorens en onderdelen van werkkampen in Siberië. ► Lees hier meer over het bezoeken van Grūto parkas

Voor het laatst bijgewerkt op 20 januari 2020. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over de beste bezienswaardigheden in Litouwen, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © depositphotos.com/jacek_kadaj; Pixabay.