Wat te doen in Echternach, Luxemburg: 10 tips!

Echternach is de oudste stad van Luxemburg, een uitzonderlijk juweeltje dat tegen de grens van Duitsland is aangeplakt. Al in 698 begon het verhaal van Echternach, toen de beroemde aartsbisschop Willibrord een klooster stichtte op een stuk land dat ooit door de Romeinen werd bewoond. Al snel ontstond een bloeiende gemeenschap rond de abdij. Zo werd Echternach geboren, een opgeruimd stadje aan de oever van de Sûre-rivier die de natuurlijke grens vormt met buurland Duitsland.

Nu is Echternach een pittoreske plek met zo’n 5500 inwoners die trots zijn op hun eeuwenoude geschiedenis. Het stadje is niet heel groot, maar toch is er verrassend veel te doen en te zien. Je kunt hier dwalen door de charmante middeleeuwse binnenstad, met geplaveide straatjes, oude stadsmuren en patriciërshuizen die goed bewaard zijn gebleven. Niet te missen zijn het klooster en de Willibrordbasiliek, al sinds jaar en dag het stralende (religieuze) middelpunt van Echternach.

Je kunt je tijd doorbrengen in enkele musea, maar probeer Echternach vooral te bezoeken op pinksterdinsdag. Het Luxemburgse stadje is dan het decor voor een van de meest curieuze religieuze rituelen van Europa, met een massale processie van duizenden pelgrims, locals en toeristen die door de straten springen en dansen.

Ook als natuurliefhebber ben je in Echternach op de goede plek, want het stadje ligt midden in het natuurgebied ‘Klein Zwitserland’. De golvende heuvels rond Echternach met bossen, eigenaardige rotsen, watervallen, beekjes en weilanden nodigen uit tot ontspannende wandelingen en fietstochten. Wil je op vakantie naar dit historische pareltje in het oosten van Luxemburg? Hier vind je 10 tips wat te doen in Echternach!

Bezoek het Abdijmuseum van Echternach

Een van de beroemdste en oudste bezienswaardigheden in het stadje is de Abdij van Echternach. Het klooster van de Benedictijnen werd al in 698 gesticht door Sint Willibrord, een monnik uit Engeland die naar Nederland, België en Luxemburg reisde om de inwoners tot het christendom te bekeren. De abdij is een flink complex met vier vleugels rond een grote vierkante binnenplaats. Je kunt het moeilijk missen, want het middeleeuwse gebouw ligt in het hart van Echternach. Het hele centrum is er later omheen gebouwd.

Sinds 1797 is het geen klooster meer, maar het bleef altijd een van de belangrijkste pelgrimsoorden van Luxemburg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de abdij grotendeels verwoest door bombardementen, maar later werd het complex weer herbouwd. In de gewelfde kelderzalen van het voormalige abdijpaleis vind je nu het Abdijmuseum (Musée de l’Abbaye). Hier kom je alles te weten over de geschiedenis van Echternach en het leven en de aanbidding van Sint Willibrord.

Een hoogtepunt zijn rijk versierde middeleeuwse manuscripten die door monniken werden gemaakt en die befaamd waren in heel Europa. Toegang voor volwassenen is € 3. De rest van het klooster is nu in gebruik als middelbare school, waarschijnlijk het mooiste schoolgebouw van heel Luxemburg. Adres: Parvis de la Basilique 11, 6486 Echternach, Luxemburg. Website: www.museedelabbaye.lu 

Bewonder de Sint Willibrordbasiliek

Direct naast het klooster staat de St. Willibrordbasiliek (Basilique Saint-Willibrord), het belangrijkste religieuze monument van Luxemburg. Het is een robuuste kerk met vier torens, in Romaanse stijl gebouwd in de 11e eeuw en 13e eeuw. In de 17e eeuw zijn er een paar kapellen bijgebouwd. Na de Franse Revolutie werd de kerk in de 19e eeuw een tijdje als porseleinfabriek gebruikt. Net als het klooster had de basiliek zwaar te lijden onder bombardementen in 1944. Na de oorlog begon de wederopbouw, die tot 1953 duurde.

Het interieur is vrij sober, al zijn er wel mooie ramen waarop het leven van Sint Willibrord is afgebeeld. Een bezoekje is echter de moeite waard vanwege de crypte, waar het stoffelijk overschot van de beroemde heilige wordt bewaard. De beenderen liggen sinds 1939 in een rijk versierde witte marmeren sarcofaag. In deze gewelfde grafkelder ervaar je een serene rust, en nog meer als je ook een kaarsje brandt. Adres: 6586 Echternach, Luxemburg.

Verwonder je over de Springprocessie

Heb je weleens dansende en springende pelgrims gezien? Dan moet je zorgen dat je in het Pinksterweekend een tripje naar Echternach regelt, want elke dinsdag na Pinksteren is het stadje het toneel van de zogeheten Springprocessie. De processie begint ‘s morgens vroeg op de binnenplaats van de abdij, in aanwezigheid van de belangrijkste geestelijke leiders van Luxemburg. Na enkele gebeden gaan duizenden dansers in een massale optocht naar de Willibrordusbasiliek, gekleed in wit overhemd en donkerblauwe broek. In de kerk wordt de processie afgesloten met een dienst.

De oorsprong van de traditie gaat al terug tot 1100, toen vele pelgrims naar de crypte van Willibrord kwamen in de hoop van enge ziektes te genezen. Ondanks de ontkerkelijking lijken er elk jaar meer mensen aan mee te doen, met de laatste jaren zo’n 13.000 deelnemers uit Luxemburg en omringende landen. De dansprocessie is zo uniek, dat het jaarlijkse ritueel in 2010 is erkend als immaterieel cultureel werelderfgoed van Unesco. Het spektakel geldt nu zo’n beetje als de grootste attractie van Echternach, waar elk jaar duizenden nieuwsgierige toeristen op af komen.

Verken de middeleeuwse binnenstad

Neem de tijd even de oude middeleeuwse binnenstad van Echternach te ontdekken, met de smalle straatjes en oude aristocratische huizen. Een goed startpunt is het Marktplein, dat omringd is met traditionele Luxemburgse architectuur en zicht biedt op de glooiende groene heuvels rond de stad. Spitsen, torentjes en glooiende daken zorgen voor een prachtige sfeer en van hieruit kun je door alle kleine zijstraatjes dwalen die Echternach te bieden heeft. Het plein heeft gezellige terrasjes waar je met een kop koffie of een wijntje het leven aan je voorbij kunt zien trekken.

Het mooiste gebouw op het marktplein is Dënzelt, de voormalige rechtbank die dateert uit de 14e eeuw. De huidige neogotische gevel met de standbeelden dateert uit 1895. Vroeger huisvestte het ook een gevangenis en martelkamer, maar tegenwoordig zit hier het stadhuis. Het interieur is helaas gesloten voor het publiek. Wandelend door Echternach zie je ook de afbrokkelende resten van een stadsmuur die het stadje tegen indringers moest beschermen. De muur bestond ooit uit twintig poorten en torens, waarvan er vijf zijn overgebleven. Hier zitten tegenwoordig appartementen die aan toeristen worden verhuurd.

Ga wandelen in Echternach

Echternach is de perfecte uitvalsbasis als je wat actiefs wilt doen tijdens je vakantie! Het stadje ligt namelijk midden in de regio Mullerthal, dat ook wel het ‘Klein Zwitserland’ van Luxemburg wordt genoemd omdat het een beetje op Zwitserland lijkt. Het is een heuvelachtig gebied met beukenbossen en valleien dat ideaal is om te wandelen. Door het gebied lopen talrijke wandelroutes, waarvan de Mullerthal Trail (www.mullerthal-trail.lu) de bekendste is. Dit is een netwerk van drie wandelpaden met een totale lengte van 112 kilometer. Onderweg kom je langs bizarre rotsformaties, watervallen, bemoste bossen en open weilanden. Route 1 en route 2 (van 36 en 38 kilometer) vertrekken vanuit Echternach. Het is aan te raden stevige wandelschoenen te dragen.

Kerk van St. Peter en Paul

Naast de Willibrordbasiliek is de Kerk van St. Peter en Paul de moeite waard in Echternach. De voormalige parochiekerk is rond het jaar 1000 gebouwd op een heuvel in het midden van Echternach op de resten van een oud Romeins fort. In de 15e eeuw werd de kerk verbouwd en vergroot in gotische stijl. De St. Peter en Paul is het oudste christelijke heiligdom in deze Luxemburgse streek. In de kerk is nog een oude waterput die door de Romeinen werd gebruikt. Ook de beschilderde plafonds en glas-in-loodramen zijn niet te missen. Bij het VVV-kantoor kun je rondleidingen boeken. Adres: Rue de la Montagne, 6460 Echternach, Luxemburg.

Geniet van het uitzicht op Echternach

Het is altijd leuk een stad van bovenaf te bekijken, en dat kan goed vanaf enkele uitzichtpunten in de heuvels rond Echternach. Dan kun je dat meteen combineren met een wandeling door het pittoreske landschap. Een leuke wandeling loopt naar de Wolfsschlucht, een smalle kloof die ook bekendstaat als de Gorge du Loup. Deze kloof ligt tussen rotswanden van 40 tot 50 meter hoog en is een van de meest spectaculaire natuurfenomenen van Mullerthal.

De spleet heeft overigens niets met wolven te maken, want de laatste wolf in Echternach is in 1871 doodgeschoten. Je bereikt de kloof via enkele steile trappen. Onderweg passeer je de Trooskneppchen, een uitzichtpunt met een schilderachtig uitzicht op Echternach. Een goed startpunt voor deze wandeling is Camping Officiel, aan de westkant van Echternach.

Voor een panoramisch uitzicht over Echternach kun je ook een wandeling maken naar de Liboriuskapelle, net over de grens in Duitsland. Hier zie het stadje in al zijn glorie liggen, met de abdij in het midden. Vanaf het klooster is het 2 kilometer wandelen (35 minuten) naar dit uitzichtpunt, een route langs rotsen, bossen met varens en weilanden met wilde bloemen.

Ontspan bij het Meer van Echternach

Wil je wat met kinderen doen, neem ze dan mee naar het pittoreske Meer van Echternach iets ten zuiden van het stadje. Het is een kunstmatig aangelegd meer van 30 hectare waar je op warme dagen helaas niet mag zwemmen, maar je kunt er wel waterfietsen of kano’s huren en er is een avontuurlijke speeltuin. Je kunt rondom het meer wandelen, fietsen, skaten of hardlopen en in de directe omgeving zijn bossen waar je langere wandelingen kunt maken. Met een vergunning kun je er vissen, want het meer is rijk aan karpers, snoeken en baars.

De jeugdherberg, direct aan de oostelijke oever van het meer, heeft een fietsverhuur, klimmuur, trampolines en een beachvolleybalveld. Aan de westkant vind je Naturhaus am Echternacher See, met een tentoonstelling over de dieren en planten in de omgeving. Ondanks de vele recreatiemogelijkheden is het Meer van Echternach een oase van rust en kalmte, behalve tijdens het e-Lake Festival (www.e-lake.lu) elk tweede weekend van augustus. Tijdens dit driedaagse muziekfestival, dat 20.000 bezoekers trekt, treden talloze lokale en internationale dj’s en artiesten op.

Het meer is goed bereikbaar, aan de noordkant is een flinke parkeerplaats (Parking du Lac), waar je gratis mag parkeren. Eten en drinken kun je in het Lakeside Restaurant (www.lakeside.lu).

Bezoek de Romeinse villa

Mocht je een liefhebber zijn van de Romeinen, dan kun je vlakbij het Meer van Echternach even een korte stop maken bij de overblijfselen van een Romeinse villa. De ruïnes dateren uit de 3e eeuw en zijn in 1975 ontdekt bij de aanleg van het meer. Het geldt nu als een van de belangrijkste Romeinse gebouwen ten noorden van Alpen. De villa moet ooit een behoorlijk luxueus paleis zijn geweest van een vooraanstaande Gallo-Romeinse familie. Bij de archeologische vindplaats is een bezoekerscentrum met een tentoonstelling over de Romeinse cultuur in het gebied. Ook kun je wandelen in een nagebouwde Romeinse tuin met 70 planten. De toegang is gratis. Adres: 47 Rue des Romains, 6478 Echternach, Luxemburg.

Prehistorisch Museum

Voor een (flinke) stap terug in de tijd kun je in Echternach een bezoek brengen aan het Prehistorisch Museum Hihof (Musée de Préhistoire Hihof), aan de overkant van de abdij. Hier zie je werktuigen, gebruiksvoorwerpen, wapens en archeologische vondsten die teruggaan tot de steentijd. Je ziet niet alleen objecten uit Luxemburg, maar ook uit andere Europese landen, Amerika, Azië en Afrika. Het topstuk is Loschi, de oudste mens van Luxemburg. Het skelet is ruim 8000 jaar oud. Het museum bevindt zich in een middeleeuws gebouw uit de 15e eeuw dat eerder dienstdeed als hospice, school en keramiekwerkplaats. De inrichting is nogal stoffig en gedateerd. Toegang voor volwassenen is € 2. Adres: 2 Rue des Tanneurs, 6491 Echternach, Luxemburg. Website: www.museedeprehistoire.lu

Wat te doen in Echternach: praktische tips

Overnachten in Echternach

In en rond Echternach zijn talloze mogelijkheden om te overnachten. In het historische stadscentrum zijn enkele hotels, maar in de directe omgeving en bij het meer kun je ook terecht in bed & breakfasts en vakantiehuizen. Op 10 minuten rijden van Echternach ligt Camping Officiel, waar je trekkershutten kunt huren of kan slapen in een wijnvat. Aan de oevers van het meer ligt het Youth Hostel Echternach, waar je goedkoop kunt overnachten vanaf € 27.

Een van de beste plekken om te verblijven, is Hotel Bel-Air Sport & Wellness. Dit romantische 4-sterrenhotel ligt in een groen bos net buiten het centrum van Echternach, omgeven door een mooi park van 4 hectare. Hier verbleven eerder beroemde hoogwaardigheidsbekleders als Henry Kissinger en de voormalige Duitse Bondskanselier Willy Brandt. Het hotel is de perfecte plek om te ontspannen, met een bronwaterzwembad, een wellness-ruimte en een gastronomisch Frans restaurant. ► Boek een overnachting in Hotel Bel-Air Sport & Wellness vanaf € 134

Wil je liever midden in het centrum van Echternach verblijven, dan is Hotel Le Petit Poète een optie. Dit eenvoudige 2-sterrenhotel ligt op een steenworp afstand van de abdij en heeft een overdekt terras met uitzicht op het marktplein. Het hotel heeft 12 comfortabele kamers met eigen badkamer en wifi, sommige met uitzicht op het plein. ► Boek een overnachting in Hotel Le Petit Poète vanaf € 80

Eten en drinken in Echternach

Echternach is een populaire toeristische bestemming in Luxemburg, dus in en rond het stadje kun je terecht in meer dan 30 restaurants. Een plek met goede reviews van reizigers is Restaurant GriMouGi (www.grimougi.com), vlakbij de brug richting Duitsland. Het is een mediterraan restaurant met veel visgerechten en risotto’s op de kaart. Reserveren is een must, aangezien het ook populair is bij locals.

Een goed restaurant is ook Les Jardins Gourmands (www.hotel-belair.lu/restaurant), dat hoort bij het 4-sterren Bel-Air Hotel in de bossen buiten Echternach. Hier kun je de klassieke Franse keuken verwachten, in een romantische setting. Het wordt geleid door een Zwitserse chef-kok die ervaring opdeed in sterrenrestaurants. Les Jardins Gourmands heeft een vermelding in de toonaangevende Franse restaurantgids Gault & Millau.

Reizen naar Echternach

Echternach ligt in het oosten van Luxemburg, pal tegen de Duitse grens, ruim een half uur rijden ten noorden van Luxemburg-Stad. Vanaf Amsterdam is het ongeveer 4½ uur rijden, via Maastricht en Luik. In het autovrije centrum van Echternach kun je niet parkeren, maar rond de binnenstad zijn enkele parkeerplaatsen.

Echternach heeft geen treinstation, maar je kunt de stad wel met de bus bereiken. Elk uur rijdt er een bus van Luxemburg-Stad naar Echternach, met een reistijd van 38 minuten (kijk voor de dienstregeling op www.mobiliteit.lu). Sinds februari 2020 is reizen met het openbaar vervoer voor iedereen gratis in Luxemburg. Je kunt ook de trein nemen van de Luxemburgse hoofdstad naar de Duitse stad Trier, uitstappen in Wasserbillig en daar bus 485 naar Echternach nemen.

Voor meer informatie over wat te doen in Echternach kun je kijken op de officiële website van het VVV-kantoor: www.visitechternach.lu

Voor het laatst bijgewerkt op 9 november 2020. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen Echternach, Luxemburg, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © depositphotos.com/IlonaLablaika/santirf/sabinoparente; Pixabay/Eveline de Bruin; Pixabay/Hay Smits; Wikipedia.