Bezienswaardigheden in Palestina top-10

Palestina staat niet direct bekend als een zorgeloze vakantiebestemming. Dit gebied in het Midden-Oosten is al tientallen jaren met Israël verstrikt in politieke chaos over territoria, grenzen, nederzettingen en annexaties. Maar zet je stereotiepe denkbeelden opzij, want Palestina is ook een ongelooflijk gastvrij land dat doordrenkt is van geschiedenis. De drie grootste wereldreligies zijn ontsproten op dit kleine stukje land, dat volgepakt is met religieuze, culturele en historische bezienswaardigheden.

De hoogtepunten vind je op de Westelijke Jordaanoever, een bergachtig gebied dat ligt ingeklemd tussen Israël, Jordanië en de Dode Zee. Dit vormt verreweg het grootste deel van de Palestijnse Gebieden waar je duizenden jaren kunt terug reizen in de tijd. Breng een bezoek aan Jericho, de oudste stad ter wereld, en laat je betoveren door reli-monumenten in Jeruzalem. Ook als je niet met de Bijbel bent opgegroeid, is het fascinerend om een bezoek te brengen aan de geboortegrot van Jezus in Bethlehem of zijn doopplaats aan de Jordaan-rivier.

Zonder kennis van de Koran kun je dwalen door de charmante straatjes van eeuwenoude Arabische steden met badhuizen en moskeeën. Ontleed de ziel van moderne Palestijnen in de onofficiële hoofdstad Ramallah, proef een typisch Palestijns dessert in Nablus, koop een fles verfijnde olijfolie in Jenin en ervaar het drijven in de Dode Zee. Palestina, inmiddels erkend door 138 landen als een zelfstandige staat, is een gebied dat een diepe indruk zal achterlaten. Laat je niet afschrikken door Israëlische controleposten en de spiraal van spanningen en geweld, al kan het geen kwaad het laatste reisadvies te checken. Hier vind je de 10 beste bezienswaardigheden in Palestina!

Geboortekerk in Bethlehem

Bethlehem zou standaard op de route moeten staan tijdens elke rondreis in Palestina. Hier vind je namelijk een van de beroemdste bezienswaardigheden van de Westelijke Jordaanoever: de Geboortekerk (Church of Nativity). Deze kerk is in 339 gebouwd door de Romeinse keizer Constantijn op de plek waar Jezus geboren zou zijn, vermoedelijk in het jaar 2 voor Christus. De kerk verrees boven de grot waar Maria het leven schonk aan de verlosser. Constantijn liet een prachtige kerk bouwen, versierd met marmer en mozaïeken vloeren.

Na een brand in de 6e eeuw bouwde Byzantijnse keizer Justinianus op dezelfde plek een nog grotere en mooiere kerk. Twee trappen leiden naar de grot waar een 14-puntige zilveren ster de exacte plaats aangeeft van de geboorteplek van Jezus. Als een van de oudste kerken ter wereld staat de Geboortekerk sinds 2012 op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

Met kerst is het altijd erg druk, als de kerk duizenden bezoekers ontvangt voor de middernachtmis op 24 december (volgens de Bijbel is Jezus op die dag geboren, in het jaar nul). Bethlehem ligt 10 kilometer ten zuiden van Jeruzalem en makkelijk te bezoeken tijdens een dagtrip. In de stad zelf is ook hotels en guesthouses. Website: www.bethlehem-city.org

Jericho, de oudste stad ter wereld

In de woestijn vlakbij de Dode Zee ligt Jericho, de oudste continu bewoonde stad in de wereld. Archeologen hebben sporen gevonden dat hier 8000 voor Christus al mensen woonden. Bovendien is het ook de laagst gelegen stad ter wereld, op meer dan 350 meter onder de zeespiegel. Door de lange geschiedenis is in deze Palestijnse stad genoeg te zien en kun je er een reis in de tijd maken. Jericho is een groene oase vol archeologische schatten uit Joodse, Byzantijnse en islamitische tijdperken.

Een van de bekendste bezienswaardigheden is het Paleis van Hisham, iets ten noorden van Jericho. Het paleis werd tussen 724 en 743 gebouwd door de Omajjaden, een islamitische dynastie die destijds de macht had in de regio. De schitterende mozaïeken vloeren en verfijnde gebeeldhouwde metselwerk geven een indruk van de glorie van het paleis voordat het al snel werd verwoest door een aardbeving. Tell es-Sultan is de belangrijkste archeologische vindplaats van Jericho. Op deze heuvel zie je enkele overblijfselen van de eerste menselijke nederzetting 7000 jaar geleden. Tot de restanten behoren een deel van een stadsmuur, een 9 meter hoge ronde toren en 22 treden van een wenteltrap. Ook dit is de oudste trap ter wereld.

Jeruzalem

Jeruzalem is de belangrijkste stad van de Palestijnen, een van de heiligste plekken ter wereld die mateloos intrigeert en eindeloos ingewikkeld is. Dit is de grootste stad van Israël én Palestina en de plaats waar drie wereldreligies samenkomen: de islam, het jodendom en het christendom. Jeruzalem is een stad vol religieuze bezienswaardigheden die elk hun eigen aanhangers trekken. Moslims staan in de rij voor de Al-Aqsamoskee en de Rotskoepel, met een adembenemende gouden koepel die schittert boven de karamelkleurige huizen van de oude stad. De Rotskoepel is de op twee na heiligste plek van de islam, waar de profeet Mohammed zijn Nachtreis naar de hemel is begonnen.

De Rotskoepel domineert de Tempelberg, waar op luttele meters afstand joden bidden bij de Klaagmuur. Voor de joden is dit het belangrijkste heiligdom, want dit zou het laatste overblijfsel zijn van een joodse tempel die op de berg stond. Devote christenen bidden in de Heilige Grafkerk, de plek waar Jezus gekruisigd, gestorven en begraven zou zijn.

Zowel Israël als Palestina claimen Jeruzalem als ‘hun’ hoofdstad, maar dit is zo’n discussie die nooit wordt beslecht. Van welke kant je ook komt, trek zeker een paar dagen uit om alles te zien in deze fascinerende stad. ► Lees hier meer over de bezienswaardigheden in Jeruzalem

Grot van de Patriarchen in Hebron

Hebron is de grootste stad op de Westelijke Jordaanoever en de één-na-grootste stad van Palestina. Net als Jeruzalem is het een verdeelde stad waar regelmatig grote spanningen zijn, vooral door de Israëlische nederzettingen. Ongeveer 80 procent staat onder controle van de Palestijnse Autoriteit, het deel dat officieel H1 heet. De andere 20 procent – sectie H2 – staat onder toezicht van Israël. Tussen meer dan 200.000 Palestijnen wonen 700 Joodse kolonisten, dus je kunt je voorstellen dat de gemoederen regelmatig hoog oplopen.

Toch is Hebron een bezoek waard, want de stad heeft een van de bekendste bezienswaardigheden van Palestina. In het hart van Hebron bevindt zich de Grot van de Patriarchen, een religieuze plek die zowel door Joden als moslims wordt aanbeden. Voor het Joodse volk is dit de meest heilige plek na de Tempelberg van Jeruzalem omdat hier de drie Joodse aartsvaders begraven liggen: Abraham, Izaäk en Jacob. Ook de drie aartsmoeders Sara, Rebekka en Lea zouden hier hun laatste rustplaats hebben.

Voor moslims is dit de vierde meest heilige plek, want de profeet Abraham (Ibrahim) is volgens de Koran de aartsvader van de Arabieren. Bovenop de grotten staat een groot rechthoekig gebouw, de Ibrahim Moskee. Dit is een van de oudste historische gebouwen ter wereld, met dikke muren die 2000 jaar geschiedenis in zich hebben. Neem een paspoort mee voor een bezoek aan de Grot van de Patriarchen en bereid je voor op checkpoints. Website: www.hebron-city.ps

Dode Zee

Veel reizigers maken vanuit Israël een uitstapje naar de Dode Zee, maar je kunt dit bizarre natuurverschijnsel ook bezoeken vanuit Palestina. Het noordelijke deel van het 50 kilometer lange zoutmeer ligt in de Westelijke Jordaanoever. De Dode Zee is een uniek natuurfenomeen, allereerst omdat dit het laagste punt is ter wereld. Het meer ligt zo’n 430 meter onder de zeespiegel. Maar daarnaast heeft de Dode Zee het hoogste zoutgehalte van alle oceanen en meren in de wereld. De zoutconcentratie is meer dan 30 procent, ruim tien keer zoveel als in de zee.

Beroemd zijn de foto’s op Instagram van badgasten die drijvend in het meer een boek lezen of een iPad vasthouden. Zinken is praktisch onmogelijk door de grote hoeveelheid zout. Hoe leuk is het om dat zelf ook eens te proberen! De meeste stranden, resorts en kuuroorden vind je aan de kant van Israël en Jordanië, maar ook in Palestina kun je de Dode Zee bewonderen. Aan de noordkant niet ver van Jericho vind je Kalia Beach, maar dat is dan weer een Israëlische nederzetting en kibboets. Er is een strandpaviljoen dat zichzelf ‘de laagstgelegen bar ter wereld’ noemt.

De onofficiële hoofdstad Ramallah

Een rondreis in Palestina is eigenlijk niet compleet zonder een bezoek aan Ramallah, de administratieve hoofdstad van de Palestijnse gebieden. Ramallah is het culturele en commerciële centrum van de Westelijke Jordaanoever, druk en chaotisch met een verrassend kosmopolitische sfeer. Er zijn glamourachtige hotels, levendige kunstcentra, clubavonden, festivals en bars en restaurants die alcohol serveren. Je kunt hier terecht voor live muziek of avonden met literatuur en cabaret. Misschien daarom dat er relatief veel expats wonen, van journalisten tot mensenrechtenactivisten.

Tot de bekendste bezienswaardigheden behoort het Yasser Arafat Museum (www.yam.ps), gewijd aan de verzetsstrijder (met zijn beroemde sjaaltje) die van Palestina een onafhankelijke staat wilde maken. Het museum ligt naast het mausoleum waar Yasser Arafat (1929-2004) begraven ligt. Bewakers laten toeristen graag binnen om de laatste eer te bewijzen aan de Palestijnse leider. Ook liefhebbers van bier en wijn komen aan hun trekken in Ramallah. Boek een tour bij Taybeh Brewing (www.taybehbeer.com), de beste Palestijnse bierbrouwer, of proef wijnen bij de Taybeh Winery (www.taybehwinery.com).

Qasr al-Yahud, de doopplaats van Jezus

Het wemelt van de heilige plaatsen in Palestina, en Qasr al-Yahud is er ook zo een. Qasr al-Yahud ligt aan de westelijke oever van de Jordaan-rivier en staat bekend als de plek waar Jezus gedoopt zou zijn door Johannes de Doper. Deze plaats markeert daarmee de ‘geestelijke geboorte’ van Jezus, hoewel de echte geboorte in Bethlehem plaatsvond.

Voor christenen is dit daarmee de derde heiligste plek ter wereld, na de Geboortekerk en de Heilig Grafkerk in Jeruzalem. Ten zuiden van de doopplaats zijn de afgelopen eeuwen verschillende kerken, kapellen en kloosters gebouwd. Qasr al-Yahud ligt niet ver van Jericho tegen de grens van Jordanië, en wordt beheerd door Israël als nationaal park. Nog altijd zijn er veel gelovigen die zich hier laten dopen. Website: www.parks.org.il

Nablus

Ongeveer 60 kilometer ten noorden van Jeruzalem ligt Nablus, een vriendelijke stad met een verfrissend klimaat in het midden van een vruchtbare vallei. De Romeinse keizer Vespasianus stichtte de stad al in het jaar 72. Voorbij de hoge flats in de buitenwijken vind je de meest sfeervolle plek, de oude stad. Dit is een labyrint met kronkelende straatjes en steegjes, stenen huizen, moskeeën en kerken. Breng er een bezoek aan de El-Kebir Moskee (Grote Moskee) uit 1168. Ook iets wat je zeker moet doen: binnenlopen bij een van de banketbakkers in het oude centrum. Het is de perfecte plek om kanafeh uit te proberen, een typisch Palestijns dessert van deeg, zoete kaas en suikersiroop.

Na een hele dag wandelen kun je voor ontspanning terecht in twee Ottomaanse hamams waar Nablus bekend om is. De oudste en populairste is Hammam Al Shifa uit de 17e eeuw. Het badhuis biedt een traditionele mix van hete stoom en koud water, met massages met lokaal geproduceerde olijfoliezeep. Na de ontspanningskuur kun je bijkomen met thee, zoetigheden en een waterpijp. Iets ten noordwesten van Nablus zie je de overblijfselen van Sebastia, een ruïnecomplex met zuilen, huizen en tempels. In de 9e eeuw voor Christus stond het bekend als Samaria en was het de hoofdstad van het koninkrijk Israël.

Jenin

Jenin is de noordelijkste stad op de Westelijke Jordaanoever die in 1995 werd overgedragen aan de Palestijnse Autoriteit. De geschiedenis is echter al meer dan 4000 jaar oud van deze stad, aantrekkelijk gelegen op een heuvel en omgeven door boomgaarden met vijgenbomen, olijfbomen en palmbomen. Jenin staat bekend om de uitstekende olijfolie die boeren hier produceren, dus je ontkomt niet aan proeverij als je hier bent. Bij Canaan Fair Trade Olive Oil (www.canaanpalestine.com) net buiten Jenin kun je een rondleiding krijgen in de fabriek.

Wandel rond in de levendige straatjes van het historische centrum en neem een kijkje bij de bruisende markt met al zijn geuren, geluiden en kleuren. Een van de bekendste bezienswaardigheden is te vinden in Burqin, iets ten zuiden van Jenin. Dit dorp is de thuisbasis van de Grieks-orthodoxe Kerk van St. George, beschouwd als de twee na oudste kerk ter wereld. Al in de 4e eeuw werden hier de eerste stenen gelegd. De kerk is gebouwd op de plek waar Jezus tien melaatsen heeft genezen – althans, volgens de Bijbel.

Tot de wrange bezienswaardigheden behoort het Jenin Refugee Camp (www.unrwa.org), dat grenst aan de stad. Dit vluchtelingenkamp bestaat al sinds 1953 en was in 2002 het toneel van de ‘Slag om Jenin’. Na tien dagen van intensieve gevechten viel het Israëlische leger het kamp binnen, waarbij meer dan 400 huizen werden verwoest, ongeveer 75 Palestijnen en soldaten omkwamen en meer dan een kwart van de bevolking uit het kamp werd verdreven. Een lokale gids kan je helpen de weg te vinden door het doolhof van straten. Website toeristenbureau van Jenin: www.enjoyjenin.com

Gazastrook

De Gazastrook behoort officieel ook tot de Palestijnse gebieden, maar is al jaren off limits voor toeristen. In deze kleine 40 kilometer lange kuststrook aan de Middellandse Zee zijn buitenlanders niet welkom sinds Hamas hier in 2007 de macht overnam. Gaza is ook geen plek die aanlokkelijk is, met de voortdurende onrust, demonstraties en raketaanvallen. Alleen hulpverleners, journalisten en diplomaten worden toegelaten tot de Gazastrook, dat te kampen heeft met een blokkade van Israël en Egypte.

Mocht Gaza ooit weer een periode van stabiliteit bereiken en ‘normaal’ te bezoeken zijn, dan zal je verrast zijn over de vele historische bezienswaardigheden. Gaza-Stad is een van de oudste steden ter wereld met een geschiedenis die duizenden jaren teruggaat.

Een van de hoogtepunten in de oude stad van Gaza is Qasr Al Basha, een fort uit de 13e eeuw. Het functioneerde als paleis in de tijd van de Mammelukken en Ottomanen. Later zou Napoleon hier een paar nachten hebben doorgebracht. Tegenwoordig ziet hier het Nationaal Museum van Gaza. Het oudste monument is de Grote Moskee van Gaza, ook bekend als de Omari Moskee. De bouw begon al in de 7e eeuw, maar de moskee werd verschillende keren vernietigd en opnieuw opgebouwd. Er is plek voor 2000 gelovigen die er nog steeds komen bidden.

Voor het laatst bijgewerkt op 31 oktober 2022. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over de beste bezienswaardigheden in Palestina, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com.