Wat te doen in Pamplona, Spanje: 10 tips!

Door Jitra Sinselmeijer

Pamplona (door de Basken liefdevol Iruña genoemd) is de stad van het beroemde en beruchte festival San Fermín. Tijdens dit jaarlijkse evenement in juli rennen stieren, inwoners en gekke toeristen gezamenlijk door de straten van de oude stad om de legendarische heilige Fermín te eren. De meningen over dit eeuwenoude festival, dat al in de 12e eeuw begon, zijn verdeeld – om het zachtjes uit te drukken.

Toch slaan we het stierenrennen niet over in het lijstje van beste bezienswaardigheden in Pamplona, omdat het evenement zo ontzettend veel cultuur en geschiedenis omvat. Ben je geen fan? Sla deze tip dan rustig over en trakteer jezelf op een van de andere geweldige must sees van deze stad in het noorden van Spanje. Of beter nog: bezoek ze allemaal! Dwaal door het prachtige oude centrum met de sfeervolle straatjes en pleinen. Bezoek de kathedraal en de eeuwenoude vestingwerken, of trakteer jezelf op een schaaltje pintxos op het terras.

De hoofdstad van Navarra is ook ideaal om uitstapjes te maken, naar surrealistische natuur of de wijnhuizen van Rioja. We begrijpen wel dat de beroemde Amerikaanse schrijver Ernest Hemingway hier enige tijd neerstreek in de jaren ’20 van de vorige eeuw, aangetrokken door het stierenfestival en het goede leven. Hij pende zijn ervaringen neer in de roman Sun Also Rises – lees het boek als voorbereiding voor je trip 🙂 Wil je weten wat je allemaal kunt doen in Pamplona? Lees dan snel verder voor de 10 leukste tips!

Bewonder de Kathedraal van Pamplona

Neem zeker een kijkje bij de Kathedraal van Pamplona (Catedral de Santa María), een van de juweeltjes van de stad. De imposante kathedraal werd gebouwd in de 14e en 15e eeuw op de restanten van een romaanse kerk uit de 6e eeuw. In totaal duurde de bouw zo’n 150 jaar, waarbij de kathedraal drie beuken kreeg in gotische stijl. Opvallend zijn de twee torens die hoog boven de stad uittorenen. De neoklassieke voorgevel dateert echter uit 1799. Die is opnieuw gebouwd nadat de vorige façade was ingestort. Ernest Hemingway vond ‘m trouwens nogal lelijk toen hij in Pamplona verbleef.

De kathedraal speelde altijd een belangrijke rol in het koninkrijk Navarra. Het was de plek waar kroningen en koninklijke huwelijken en begrafenissen plaatsvonden. Binnen zie je een kostbaar beeld van de Maagd Maria dat nog dateert uit de 12e eeuw dat een belangrijke rol speelde bij de doop en kroning van de koningen van Navarra. Tijdens het festival San Fermin krijgt ze een rood jurkje aan.

Bij de kathedraal hoort een klooster en een museum waar religieuze kunstschatten worden bewaard. Je haalt het beste uit je bezoek tijdens een rondleiding die je ook meeneemt naar de klokkentoren om de op één na grootste kerkklok van Spanje te zien (en mogelijk te horen). Tevens zie je dan het huis tussen de twee torens waar de klokkenluider woonde. Adres: C. Dormitalería, 1, 31001 Pamplona, Navarra, Spanje. Website: www.catedraldepamplona.com

Maak een wijntour naar La Rioja

Waar denk je aan bij Spanje? Wij denken aan mooie olijfolie, geweldige wijnen, prachtige natuur en uitgebreid lunchen met ‘locals’. En laat dat nou meteen onze tip zijn, want toevallig ligt de beroemde wijnstreek La Rioja vlakbij Pamplona! Geniet van al dit fijns door het boeken van een wijntour langs de beste wijnmakers van de regio. Je hoeft nergens voor te zorgen, behalve voor een grote glimlach op je gezicht. Alles wordt voor je geregeld.

Laat je verwennen met een zalige Spaanse lunch, gevolgd door een mooie wijnproeverij. En dan niet gewoon een beetje proeven, maar écht proeven. Met de passie van een lokale wijnmaker die jou meeneemt in het proces van wijn maken en die jou met liefde een rondleiding geeft door de prachtige wijnkelder. En het leukste aan deze proeverij? Je slikt gewoon alle wijn door want je wordt na afloop keurig terug naar je hotel in Pamplona gebracht met een volle buik en een heel palet aan mooie nieuwe herinneringen. Wat ons betreft een echte favoriet!

Ga mensen kijken op Plaza del Castillo

Midden in het historische centrum van Pamplona vind je het Plaza del Castillo, het belangrijkste plein van de stad. Een groot deel van het sociale leven van de locals speelt zich hier af. Daarom heeft het plein een liefkozende bijnaam gekregen: ‘de woonkamer van Pamplona’. Het plein is omringd met de leukste terrassen en bars en zodra de Spaanse zon zich laat zien, vullen deze zich met goed gemutste mensen.

Midden op het plein in deze historische wijk (Casco Viejo) vind je een oude muziekkapel en literatuurfans kunnen hun hart ophalen in Café Iruña (www.cafeiruna.com), het stamcafé van Hemmingway. Het loont de moeite om even uit de zon te stappen en een blik te werpen op het interieur van deze mooi gedecoreerde bar, die inmiddels al ruim 130 jaar bestaat.

Een standbeeld tussen ‘het volk’

Wat is dat toch met standbeelden die op een voetstuk staan? Meestal is de afgebeelde persoon belangrijk genoeg om een beetje neer te kijken op ‘het volk’. In Pamplona dachten ze daar anders over. In Parque Media Luna vind je namelijk een standbeeld van de 10e eeuwse koning van Pamplona: Sancho de Grote.

Een echte bezienswaardigheid! En het bijzondere aan dit standbeeld is dat het niet op een voetstuk is geplaatst. Je kunt de beste man dus recht in zijn ogen aankijken en eens een woordje met hem wisselen over zijn enorme invloed op de Spaanse cultuur. Na dit goede gesprek strijk je neer op het terras van bar Medialuna. Aan het water geniet je daar van een mooi glas wijn en prachtige muziek van Pablo Sarasate die zich als standbeeld naast het terras heeft gevestigd. Genieten gegarandeerd!

Leuk feitje is dat niet veel mensen dit park kennen. Pamplona zit vol prachtige parken, maar deze parel is nog onontdekt. En de hoge ligging geeft je juist de meest geweldige uitzichten. Niet doorvertellen dus! Adres: C. de la Media Luna, 45, 31002 Pamplona, Navarra, Spanje.

Als een rode lap op een stier

Tja, dat Pamplona bekend staat om het stierenfestival is natuurlijk een feit. Veel mensen zijn echter niet bekend met de achterliggende gedachte en het ontstaan van deze traditie. In de middeleeuwen brachten de herders uit de velden hun stieren door de straten van Pamplona naar Plaza del Castillo (die toen als arena diende). Bewoners en boeren hielpen de helders door lawaai te maken en de stieren op te jagen.

Pas rond 1800 zijn er hekken langs de straatjes gezet en pas rond 2000 zijn de eerste bezoekers onder die hekken door gekropen om voor de razende stieren uit te rennen. Dat is kort gezegd het ontstaan van een gedeelte van de traditie zoals we die nu allemaal kennen. Het eindigt natuurlijk verschrikkelijk voor die mooie beesten. Maar zoals met zoveel ‘vreemde’ tradities kun je pas een oordeel vormen als je de details kent.

Daarom is onze tip: bezoek de arena Plaza de Toros en laat je alle details uitleggen van deze omstreden Feria del Toro de San Fermin. Vraag vooral naar de religieuze visie op het bijzondere ontstaan van de traditie, want wat hebben die stieren nou met de bisschop te maken? Je zal verbaast zijn over de antwoorden. Het stierenrennen en de bijbehorende San Fermínfeesten vinden elk jaar plaats van 6 tot en met 14 of 15 juli. Adres: P.º Hemingway, s/n, 31002 Pamplona, Navarra, Spanje. Website: www.pamplona.es

Wandel over de stadsmuren van Pamplona

De muren van de rondom de stad Pamplona (Murallas de Pamplona) zijn alles behalve een ‘muurbloempje’. Statig en imposant waken ze al sinds de middeleeuwen over de stad. Als de armen van een zorgende moeder liggen de muren rondom alle prachtige gebouwen en geven ze de bezoeker het allermooiste uitzicht op de stad en haar omgeving.

Daag jezelf uit om de 5 kilometer tellende route over de muren te bewandelen en neem dan pauze op het pleintje achter de kathedraal van Rincón del Caballo Blanco. Daar heb je het allermooiste uitzicht van de route! Onderweg kom je nog langs een klein museum over de verdedigingswerken van Pamplona dat je gratis kunt bezoeken. Breng ook een bezoek aan de Citadel van Pamplona (Ciudadela de Pamplona), een oud militair fort dat in de 16e eeuw werd gebouwd. Adres: Av. del Ejército, s/n, 31001 Pamplona, Navarra, Spanje.

Maak een uitstapje naar bizarre natuur

Ben je de drukte van de prachtige stad Pamplona even zat en heb je behoefte aan rust, ruimte en een moment van bezinning? Pak dan je (huur)auto en rij naar natuurreservaat Bardenas Reales, ongeveer 100 kilometer ten zuiden van Pamplona. Dit woestijngebied is door erosie een openbaar natuurmuseum geworden van ongelooflijk mooie ‘sculpturen’.

Met de kleibodem, de krijtpilaren en het zandsteen overal om je heen waan je je in een maanlandschap waar je via een prachtige route (van 34 kilometer) weer helemaal tot jezelf komt. Letterlijk stof tot nadenken. Na afloop met raampjes open even door de wasstraat en je bent weer helemaal klaar voor een volgende geweldige belevenis in Pamplona. Ideaal als je wat buiten de stad wilt doen! Website: www.bardenasreales.es

Bezoek de kerk San Nicolás

Ben je gek op het vinden van echte oude schatten, maar hou je minstens zoveel van hedendaags vertier? Breng dan een bezoek aan de Iglesia de San Nicolás. Deze 12e eeuwse kerk was van oorsprong een religieus bouwwerk, maar werd later ingezet als militaire verdediging. In 1222 brandde het oorspronkelijke kerkje tot de grond af, maar in 1231 werd alweer een nieuwe kerk gebouwd.

De dikke muren van dit prachtige bouwwerk omarmen het adembenemende barokorgel dat de kerk rijk is. Met een beetje geluk geniet je van de klanken uit dit prachtige instrument. En als je uitgekeken bent en je zoekt een plekje (en een drankje) om deze indrukken te verwerken, dan hoef je alleen maar even naar buiten te kijken. Naast het mooie uitzicht op de pittoreske straatjes vind je hier namelijk de leukste bars om cultuur te combineren met een cocktail. Adres: Calle de San Miguel, 15, 31001 Pamplona, Navarra, Spanje. Website: www.parroquiasannicolas.es

Bijkomen in Jardines de la Taconera

Met een stad zo vol cultuur en historie is het makkelijk je tijd te verliezen in al deze pracht en praal. Maar balans is altijd het toverwoord voor een echt goede reis. Dus na een culturele dag in Pamplona gooi je een kleedje in je rugzak, misschien een lekker drankje erbij, en je favoriete boek. Klaar voor een groene dag om op te laden. Dit doe je het best in de Jardines de la Taconera.

Lange lanen langs de oude stadsmuren geven je het gevoel dat je figureert in een oude Spaanse romantische film. De prachtige uitzichten op de Arga rivier en de overweldigende Pyreneeën op de achtergrond maken van deze tuinen de perfecte plek voor een balansdag. En als kers op de taart kun je genieten van de prachtigste eenden, pauwen en fazanten die rondlopen in Taconera. Adres: C. Taconera, 6, 31001 Pamplona, Navarra, Spanje.

Wandel een stukje naar Santiago

Je hoeft geen pelgrim te zijn om gehoord te hebben van de Camino de Santiago: de beroemde de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella die vele wandelaars om religieuze, spirituele of sportieve redenen afleggen. De tocht kent vele startpunten, maar Pamplona is de eerste Spaanse stad na de Franse overtocht door de Pyreneeën. Dat maakt van Pamplona een klein bedevaartsoord.

De bedevaartstocht heeft een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van Pamplona en daar kun je alles over horen bij Ultreia. Dit is een welkomstcentrum voor pelgrims, maar er zijn ook tentoonstellingen over de pelgrimsroute. Wil je jezelf uitdagen maar begrijpelijkerwijs niet meteen naar Santiago wandelen? Probeer dan een gedeelte van de route door Pamplona te wandelen als een pelgrim. Dit kun je doen via deze website waar je kosteloos een lokale wandelgids kunt boeken die je alle (onontdekte) parels van de stad zal laten zien. Adres Ultreia: C. Mayor, 20, 31001 Pamplona, Navarra, Spanje.

Wat te doen in Pamplona: praktische tips

Overnachten in Pamplona

Pamplona heeft genoeg accommodatie, van hotels en appartementen tot pensions en hostels. Door de wandelaars op de pelgrimsroute naar Santiago is er altijd wel een slaapplek te vinden, maar in de zomermaanden is het aan te raden op tijd te reserveren. Tijdig boeken is een must als je Pamplona wil bezoeken tijdens het festival San Fermín. Het evenement van 6 tot en met 14/15 juli trekt elk jaar liefst één miljoen bezoekers. Tijdens de festivalweek gaan de kamerprijzen soms drie keer over de kop.

Het absolute topadres is Gran Hotel La Perla, het enige 5-sterrenhotel van de stad met een geschiedenis die teruggaat tot 1881. Vanuit je kamer met balkon kijk je uit op Plaza del Castillo of Calle Estafeta, de hoofdstraat waar de stieren doorheen rennen tijdens het San Fermín-festival. Talloze beroemdheden brachten hier de nacht door, onder wie Charlie Chaplin, Julio Iglesias en Woody Allen. De beroemdste gast is echter Ernest Hemingway die hier liefst acht keer een kamer boekte. Suite 201 is helemaal gewijd aan de schrijver.

Ga je voor luxe voor minder geld? Kijk dan eens naar het Pamplona Catedral Hotel, een prachtig hotel in een voormalig klooster. Na een grondige renovatie slaap je in moderne designkamers dichtbij alle bezienswaardigheden. Het 4-sterrenhotel ligt aan het begin van het wandelpad Camino de Santiago door Pamplona. Liever verrassend leuk en charmant? Dan moet je bij Appartement Anamar zijn. zijn. In het centrum huur je dit appartement voor maximaal vijf personen. Spaanse charme op zijn best!

Eten en drinken in Pamplona

Als Europese stad biedt Pamplona een keur aan wereldse gerechten, maar de Spaanse keuken is uiteraard volop vertegenwoordigd. Typisch Baskische gerechten zijn natuurlijk de pintxos (pincho’s in het Spaans), de iets grotere broer van de tapas. Pintxos zijn stukjes Spaans brood met vis, gegrilde groenten, kroketjes of gebakken vlees. Je eet ze nooit aan tafel, maar in een bar of gewoon op straat en het liefst vergezeld van een goed glas wijn (bij voorkeur natuurlijk een lekkere Rioja).

Spanjaarden bezoeken bij het ‘pinchos pakken’ meerdere barretjes op een avond dus hou je niet in en ‘be local’, doe mee! Je vindt de leukste bars in de Joaquin Jarauta en de San Nicolás. De Baskische keuken wordt echter ook beïnvloed door zowel de Spaanse als de Franse kant. Daarom vind je hier ook bijzonderheden als ventreche baquette (een broodje bacon) en mouchous (platte macarons). Je haalt je culinaire hart op!

Reizen naar Pamplona

Pamplona ligt in de regio Navarra in het noordwesten van Spanje, niet ver van de Franse grens. Vertrek je met je eigen auto, dan is het vanuit Amsterdam minimaal 16 uur rijden (1400 kilometer). Je kunt dus het beste twee dagen uittrekken voor de autorit. De snelste route gaat via Parijs en Bordeaux. Je steekt bij Hendaye de grens over tussen Frankrijk en Spanje. Hier vandaan is het nog 1½ uur rijden naar Pamplona.

Pamplona heeft ook een eigen luchthaven, Aeropuerto de Pamplona (PNA) (www.aena.es), ongeveer 6 kilometer ten zuiden van het centrum. Er gaan geen rechtstreekse vluchten vanuit Nederland, maar je kunt overstappen in Madrid. De Spaanse luchtvaartmaatschappij Iberia vliegt één of twee keer per dag van Madrid naar Pamplona (1 uur). Bij vertrek vanaf Amsterdam Schiphol ben je dan 5 tot 6 uur onderweg.

Op de luchthaven van Pamplona kun je een auto huren als je meer van de regio Navarra wil ontdekken tijdens je vakantie. Een taxirit van het vliegveld naar het centrum van Pamplona duurt 10 minuten. De bekendste taxicentrale is Teletaxi San Fermín (www.taxipamplona.com). Je kunt ook een rechtstreekse vlucht nemen van Amsterdam naar Bilbao en daar een auto huren. Vanaf Bilbao is het een kleine 2 uur rijden naar Bilbao.

Reis je liever met de trein? Pak eerst de trein naar Parijs en stap daar over op de TGV naar de Franse plaats Saint-Jean-de-Luz. Hier neem je de bus naar Pamplona (1½ uur) van de Spaanse busmaatschappij ALSA (www.alsa.com). In Pamplona zijn de meeste bezienswaardigheden makkelijk te voet te bereiken en ook het openbaar vervoer is goed georganiseerd.

Voor meer informatie over wat te doen in Pamplona kun je kijken op de officiële website van het toeristenbureau: www.pamplona.es

Voor het laatst bijgewerkt op 10 maart 2023. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Pamplona, Spanje, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com; Booking.com; Pixabay/SanFermin.