24 uur in Mechelen: wat te doen in de meest bourgondische stad van België?

Door Eric Wendel

Wie houdt er niet van een bourgondische levensstijl? Lekker genieten van het leven en eten en drinken tot laat in de avond, met rijkelijk gedekte tafels en een overvloed aan spijzen en wijnen. Velen weten echter niet dat de ‘echte’ bourgondiërs uit Mechelen komen – letterlijk! Deze Vlaamse stad halverwege Antwerpen en Brussel was in de 14e en 15e eeuw de hoofdstad van de Bourgondische Nederlanden.

Mechelen was een bruisend centrum van kunst, filosofie, wetenschap en architectuur, waar markante figuren als Karel de Stoute en Margaretha van Oostenrijk een flinke bijdrage aan leverden. Zij bouwden er stadspaleizen, hofjes, kerken en gildehuizen en brachten een frisse wind in de Belgische stad. Dat ze daarbij met luxe en rijkdom van het leven genoten, spreekt voor zich.

Na het einde van het Bourgondische Rijk in de 16e eeuw verdween Mechelen van de radar, maar het is tijd om deze ‘vergeten’ plaats opnieuw te ontdekken! De Vlaamse stad heeft een prachtig middeleeuws centrum dat makkelijk kan wedijveren met populaire steden als Brugge en Gent. Je kunt er ronddwalen door historische klinkerstraatjes, mooie musea bezoeken en bourgondisch genieten.

Er zijn plekken genoeg waar je de tijd kunt nemen voor een hapje en een drankje. Bovendien is de stad uitstekend bereikbaar vanuit Nederland. Pas geleden bracht ik 24 uur door in Mechelen. Lees hier mijn tips wat je kunt doen en zien tijdens een stedentrip in de meest bourgondische stad van België!

Lunchen bij Stassart

Om meteen in bourgondische sferen te komen, kun je je bezoek in Mechelen beginnen met een lunch in Stassart 11. Dit restaurant is gevestigd in een patriciërswoning uit de 17e eeuw. Verwacht echter geen donkere ruimte met verweerde balken aan het plafond, maar een lichte en frisse ruimte waar je bovendien heerlijk kunt eten. Hier wordt gezond en stijlvol gekookt met de beroemde kok Yotam Ottolenghi als grote voorbeeld.

Het voedsel is ook oogstrelend Instagrammable, trouwens. Stassart 11 doet aan een sharing lunch, dus gezamenlijk kies je een paar gerechten uit die je ook met elkaar deelt. Onder hetzelfde dak vind je een winkel met prachtige en kunstzinnige bloemen, planten en vazen. Adres: Goswin de Stassartstraat 11, 2800 Mechelen. Website: www.deborght.be/stassart11

Maak een stadswandeling door Mechelen

Na de lunch is het tijd om Mechelen te ontdekken! Wandel door de oude stad en volg de sporen die de vroegere bourgondische heersers hebben achtergelaten. Je kunt je tocht beginnen op de Grote Markt, het centrale plein van Mechelen. Historische panden met kleurige gevels staan hier zij aan zij. Je ziet er het gotische Schepenhuis uit 1288, het oudst bewaarde stadhuis van Vlaanderen (waar ook het VVV-kantoor komt). Iets verderop zie je het ‘nieuwe’ stadhuis, dat uit de 14e eeuw dateert.

Je kunt het paleis bewonderen van Margaretha van Oostenrijk (1480-1530), de landvoogdes van de Habsburgse Nederlanden die een grote stempel drukte op Mechelen. In het paleis zit nu een rechtbank. Vanwege de terreurdreiging is het toegankelijk is voor het publiek, maar je kunt het gebouw op doordeweekse dagen wel bezoeken met een gids. Als het terreurniveau zakt, gaat de poort weer open.

Gluur binnen bij de Sint-Pieter-en-Paulkerk, waar de ingewanden en de maag van Margaretha worden bewaard in een urn (haar hart ligt in Brugge). Die urn was trouwens een tijdje spoorloos, maar werd in 2016 weer gevonden onder een marmeren tegel van de kerk. Vergeet ook niet langs het Klein en Groot Begijnhof te wandelen, waar vroeger vrouwen, weduwen en wezen woonden. Bij het VVV-kantoor kun je boekjes halen voor een stadswandeling. Als je met een groepje bent, kun je ook een stadsgids boeken.

Bezoek Museum Hof van Busleyden

De geschiedenis van Mechelen leer je nog beter kennen in Museum Hof van Busleyden, dat op 17 juni 2018 heropend is. Vroeger was het een stadsmuseum met archeologische vondsten, maar na een negen jaar durende restauratie is het een eigentijds kunstmuseum geworden.

Oude en nieuwe kunst wisselen elkaar af in de zalen. Je ziet er oranje reddingsvestjes die gebruikt werden voor de opvang van migrantenkinderen, maar ook het prachtig geïllustreerde koorboek van Margaretha uit 1508-1519. Indrukwekkend zijn de ‘Besloten Hofjes’ met meer dan honderd zijden bloemen die gemaakt zijn in de 16e eeuw (www.beslotenhofjes.com). Museum Hof van Busleyden is woensdag gesloten. Entree € 11. Adres: Frederik de Merodestraat 65, 2800 Mechelen. Website: www.hofvanbusleyden.be

Eet een stoofpotje en brokkelkaas

Waar moet je eten als je 24 uur in Mechelen bent? De stad heeft een enorme keuze aan restaurants. Je vindt veel gezellige restaurants en eetcafés in en rond de Grote Markt en de Vismarkt, in het centrum van Mechelen. Probeer bijvoorbeeld De Cirque, waar je een stoofpotje met klassiek rundstoofvlees kunt bestellen. Het is gegaard in het Mechelse Carolus Classic-bier, echt op z’n bourgondisch dus! Heerlijk zijn ook de kroketten met oude brokkelkaas, die je als voorafje kunt bestellen. Het zijn flinke jongens, die kroketten, dus je kunt beter één portie delen. Adres: Vismarkt 8, 2800 Mechelen. Website: www.decirque.be

In Mechelen vind je verder Nostradam, een ‘brocante eetcafé met een uniek decor’. Geen stoel, tafel, bord of glas is hetzelfde en op een paar privéstukken na, is alles te koop. Het bevindt zich in een historisch pand in het centrum van Mechelen aan de Blauwhondstraat 25.

Sluit af met een Mechels biertje

Sluit de dag af met een Mechels biertje, voordat je in het hotel een welverdiende nachtrust tegemoet gaat. Op en rond de Vismarkt en de Grote Markt zijn genoeg cafés en terrasjes te vinden voor een pintje Maneblusser, het stadsbier van Mechelen. Dit bier is trouwens vernoemd naar de inwoners die in 1687 bij volle maan de Sint-Romboutstoren gingen blussen omdat een dronkaard dacht dat-ie in brand stond.

KUUB (aan de  Minderbroedersgang 3A) is een nieuw en hip cultuurcafé in een gouden kubus. De Gouden Vis is een art-nouveau café met vele speciale Belgische bieren op de kaart. Aan de achterkant is een prachtig terras dat uitkijkt op de Binnendijle, het riviertje dat door Mechelen stroomt. Adres: Nauwstraat 7, 2800 Mechelen. Website: www.degoudenvis.be

Beklim de Sint-Romboutstoren

De volgende dag in Mechelen! Na het ontbijt kun je de biertjes van de avond ervoor eraf trainen door een beklimming van de Sint-Romboutstoren. Deze 97 meter hoge toren is hét symbool van de stad en kun je eigenlijk niet gemist hebben. Eigenlijk moest deze toren 167 meter hoog zijn om groter te zijn dan ‘concurrerende’ torens in andere Belgische steden, maar door geldgebrek is dat er nooit van gekomen.

Er is geen lift, dus je moet 538 treden bedwingen voordat je op de ‘skywalk’ bovenop kunt genieten van het weidse uitzicht over Mechelen en omgeving. Bij mooi weer kun je de zilverkleurige bollen van het Atomium in Brussel zien glinsteren, 25 kilometer verderop. Kijk je de andere kant op, dan zie je de hoogbouw van Antwerpen, ook 25 kilometer verderop. Je mag geen rugzak meenemen naar de top nadat een paar basejumpers enkele jaren geleden illegaal van de toren zijn gesprongen. De entree van de toren is € 8. Adres: Onder-Den-Toren 12, 2800 Mechelen. Website: visit.mechelen.be/toren

Lunch met bier en kip

Na de afdaling via opnieuw 538 treden ben je wel toe aan een calorierijke maaltijd. Breng daarvoor een bezoek aan Brouwerij Het Anker, een van de oudste bierbrouwerijen van België met een geschiedenis die teruggaat tot 1471. Koop eerst een kaartje voor een rondleiding, waarbij je een inkijkje krijgt in het bouwproces en de geschiedenis van het familiebedrijf, dat Mechelse bieren brouwt als de Gouden Carolus en Maneblusser. Je ziet de ketels waarin het water, de gerst, de hop en de gist worden gemengd en je mag de kruiden proeven die de bieren hun eigen smaak geven. Hier worden ook bieren gebrouwen waar whisky aan is toegevoegd.

De rondleiding eindigt uiteraard in de gelagkamer waar je twee ‘bierdegustaties’ krijgt. In mijn geval was dat een goudgele Carolus Triple Blond (met 8,5% alcohol) en een amberkleurige Carolus Classic (ook met 8,5% alcohol). Misschien wat veel voor de ochtend, maar hé, je bent in bourgondisch Mechelen! Je kunt de effecten wat neutraliseren met een lunch in de brasserij bij de brouwerij.

Iets wat je zeker moet proeven (als je geen vegetariër bent) is de Mechelse koekoek, een imposante grijze kip. In de 19e eeuw was het nog de meest gegeten kip van Europa, maar een paar jaar geleden dreigde de koekoek bijna uit te sterven. Door een fokprogramma gaat het inmiddels weer goed met deze kip. De toegang tot de brouwerij is € 8, inclusief twee consumpties. Adres: Guido Gezellelaan 49, 2800 Mechelen. Website: www.hetanker.be

Sla wat lokale lekkernijen in

De 24 uur zijn bijna om, maar vertrek niet voordat je wat lokale lekkernijen mee naar huis neemt! Brouwerij Het Anker heeft een uitgebreide souvenirshop, maar je kunt ook naar het centrum om wat Mechelse delicatessen in te slaan. Aan de IJzerenleen 28 zit Kaaswinkel Schockaert. Het is de beste kaashandel van Mechelen, die al sinds 1915 bestaat.

Je kunt België natuurlijk niet verlaten zonder wat goede chocolade. Ga daarvoor naar Chocolaterie Gauthier, schuin tegenover de kaaswinkel. Dit is de beste chocolaterie van Mechelen waar dezelfde familie sinds 1964 naar goede Belgische gewoonte en volgens eigen recept de lekkerste praliné’s, truffels, chocoladefiguurtjes en marsepein maakt. Ik heb het geproefd, en grote kans dat de doos bonbons al leeg is voordat je thuis bent :-). Adres: IJzerenleen 3, 2800 Mechelen. Website: www.chocolaterie-gauthier.be

Praktische tips voor 24 uur in Mechelen

Slapen in Mechelen

In het centrum van Mechelen zijn verschillende hotels. De binnenstad is compact genoeg om alles te voet af te leggen. Een bijzondere plek om te overnachten is het Martin’s Paterhof Hotel, een luxe 4-sterrenhotel dat gevestigd is in een voormalige kerk.

Ik verbleef zelf in het Elisabeth Hotel aan de rand van het centrum, op loopafstand van alle bezienswaardigheden. Het is een modern 3-sterrenhotel met 62 comfortabele kamers en ruime badkamers. Het is gevestigd in het voormalige Sint-Elisabethziekenhuis, dat op 14 december 2003 de deuren sloot. Het hotel heeft geen restaurant, maar er zijn voldoende eetgelegenheden in de buurt. In het weekend kun je hier slapen vanaf € 55. Adres: Goswin de Stassartstraat 26, 2800 Mechelen. Website: www.elisabethhotel.be

Reizen naar Mechelen

De Belgische stad Mechelen is makkelijk te bereiken vanuit Nederland. Vanaf Amsterdam CS rijdt er een rechtstreekse trein naar Mechelen (en verder naar Brussel), die onderweg ook stopt in Schiphol, Rotterdam en Breda. De treinreis duurt 2 uur en 10 minuten. Vanaf het station van Mechelen is het ongeveer een kwartier lopen naar het centrum. Treintickets kun je bestellen op de website van NS International: www.nsinternational.nl

Met de auto is het vanaf Amsterdam circa 200 kilometer, waarbij je de snelweg volgt richting Antwerpen en daarna de E19 neemt richting Brussel. Zonder verkeersdrukte ben je zo’n 2½ uur onderweg. In het centrum van Mechelen is het betaald parkeren, maar er zijn ook hotels die een eigen parkeergarage hebben (waaronder het Elisabeth Hotel).

Disclaimer: ik maakte de reis naar Mechelen op uitnodiging van Visit Mechelen en Toerisme Vlaanderen. Deze toeristenbureaus hebben echter geen invloed gehad op de inhoud van dit artikel.

Voor het laatst bijgewerkt op 10 juli 2018. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over 24 uur in Mechelen, België, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Wereldreizigersclub.