Bezienswaardigheden in Sarajevo top-10

Sarajevo is de hoofdstad van Bosnië en staat ook wel bekend als het ‘Jeruzalem van Europa’. Dit was namelijk de eerste stad in Europa waar christenen en moslims lange tijd (vreedzaam) samenleefden. Maar die religieuze tolerantie heeft het multiculturele Sarajevo niet kunnen behoeden voor ingrijpende gebeurtenissen die blijvende littekens hebben achtergelaten.

De moord op de Oostenrijkse aartshertog Franz Ferdinand in 1914 vormde het startpunt voor de Eerste Wereldoorlog, die vier jaar duurde. Van 1992 tot 1996 was Sarajevo het brandpunt van de verschrikkelijke Bosnische Burgeroorlog. Tijdens het vier jaar durende beleg werd de stad vrijwel continu onder vuur genomen. Als je benieuwd bent naar de bezienswaardigheden in deze stad, ontkom je niet aan deze verwoestende geschiedenis.

Bezoek er de brug waar de beruchte moordaanslag plaatsvond en de tunnel die in de oorlogsjaren de enige ontsnappingsroute vormde. Maar je kunt ook de Ottomaanse geschiedenis opsnuiven van veel langer geleden. Sarajevo is een stad vol historische monumenten, musea, kerken en moskeeën, die de laatste jaren allemaal liefdevol zijn gerestaureerd.

En de stad is prachtig gelegen in een vallei aan de Miljacka-rivier, omringd door drie bergen waar in 1984 de Olympische Winterspelen plaatsvonden. Inmiddels is Sarajevo een bruisende stad met een rijke koffiecultuur en hartelijke mensen die inmiddels weer vreedzaam met elkaar omgaan. Dit maakt een trip naar deze stad niet alleen fascinerend, maar ook ontroerend. Wil je een bezoek brengen aan de Bosnische hoofdstad? Hier vind je de 10 beste bezienswaardigheden in Sarajevo!

Baščaršija

Baščaršija is de oudste wijk van Sarajevo die dateert uit de 15e eeuw. In de Ottomaanse tijd was dit de hoofdbazaar van de stad, want baš betekent ‘hoofd’ in het Turks. De markt lag toen op de belangrijkste verkeersader van Sarajevo. Oorspronkelijk was de bazaar twee keer zo groot, maar een grote brand in de 19e eeuw legde de helft in de as. In de jaren ’40 wilde het communistische regime de markt compleet vernietigen, maar gelukkig werd het plan opgegeven.

Nu is Baščaršija een van de meest toeristische bezienswaardigheden van Sarajevo. In de smalle straatjes kun je dwalen langs winkeltjes waar je sieraden, aardewerk, snuisterijen en handgemaakte souvenirs kunt scoren. Tussendoor kun je de geur opsnuiven van verse koffie en gegrild vlees. Er zijn genoeg koffiehuizen, cafés en restaurants om je honger en dorst te stillen. Traditionele Bosnische eethuisjes staan hier bekend als aščinicas. Ook al zijn de Ottomanen lang geleden vertrekken, de bazaar voelt nog steeds Turks aan.

Midden in de levendige wijk is een driehoekig plein met een houten fontein in Ottomaanse stijl, omringd door honderden fladderende duiven. Deze Sebilj-fontein is een van de symbolen van Sarajevo die je op elke ansichtkaart terugziet. Als je water drinkt uit deze fontein keer je absoluut een keer terug naar Sarajevo, zo gaat het verhaal. Ook vind je de wijk enkele bekende bezienswaardigheden van de stad, zoals de Gazi-Husrev-Bey Moskee.

Gazi-Husrev-Bey Moskee

De Gazi-Husrev-Bey Moskee in de wijk Baščaršija is de grootste, oudste en een van de mooiste moskeeën van Sarajevo. Het islamitische gebedshuis, ook wel de Begovamoskee genoemd, is in 1532 voltooid. De moskee wordt nu gezien als een van de belangrijkste architectonische bouwwerken uit de tijd van de Ottomaanse heerschappij van Bosnië. Het interieur is bekleed met kostbare tapijten die staatshoofden van islamitische landen cadeau gaven tijdens een bezoek aan Sarajevo. Op de binnenplaats liggen vele Bosnische prominenten begraven. ► Lees hier meer over de Gazi-Husrev-Bey Moskee

Latijnse Brug

Op zich is de Latijnse Brug niet heel bijzonder: een stenen Ottomaanse brug over de Miljacka-rivier. Maar door de loop van de geschiedenis is dit uitgegroeid tot een van de meest de indrukwekkende bezienswaardigheden van Sarajevo. Op deze brug werden op 28 juni 1914 de Oostenrijkse aartshertog Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie vermoord. Ze reden net in een colonne van open auto’s over de brug. Dit ‘incident’ leidde tot de Eerste Wereldoorlog, waarbij naar schatting zo’n 17 miljoen mensen het leven lieten.

De moordenaar was Gavrilo Princip (destijds 17 jaar) die slechts een paar meter van de brug verwijderd was. Merkwaardig genoeg werd hij nog jarenlang als nationale held vereerd. Van 1918 tot 1993 was de brug ook naar hem vernoemd, de Principov Most. Daarna is de naam veranderd in ‘Latijnse Brug’, verwijzend naar de linkeroever van de rivier waar de katholieken woonden. Een ingetogen plaquette bij de brug herdenkt de moord. Als je op deze 18e eeuwse brug staat, is het moeilijk voor te stellen dat hier een van de bloedigste oorlogen ooit is begonnen.

Populaire tours in Sarajevo

Sarajevo War Tunnel

Tijdens de belegering van Sarajevo was een tunnel van juli 1993 tot februari 1996 de enige verbinding tussen de stad en de buitenwereld. Het duurde meer dan zes maanden om de tunnel te graven, met primitieve middelen als pikhouwelen en scheppen. Het graven van de Tunnel of Hope begon gelijktijdig aan beide kanten. De tunnel is 800 meter lang en heeft een gemiddelde hoogte van anderhalve meter. Na de Joegoslavische burgeroorlog is een deel opengesteld voor toeristen. ► Lees hier meer over de Sarajevo War Tunnel

Stadhuis van Sarajevo

Een van de meest extravagante gebouwen van Sarajevo is het stadhuis, dat bekendstaat als Vijećnica. Het gemeentehuis werd tussen 1892 en 1896 gebouwd aan de rechteroever van de Miljacka-rivier, tijdens de Oostenrijks-Hongaarse periode van de stad. Met de kleurrijke gevel in Moorse stijl werd het een van de trotse symbolen van Sarajevo. Aanvankelijk was het gebouw in gebruik voor onder meer het stadsbestuur, de rechtbank en het parlement, maar vanaf 1948 werd het de thuisbasis van de nationale bibliotheek en universiteitsbibliotheek van Bosnië.

Tijdens de burgeroorlog in augustus 1992 werd de bibliotheek echter getroffen door artillerievuur en vloog het in brand. De enorme bibliotheekcollectie van 2 miljoen boeken ging in vlammen op, waarmee Vijećnica juist het symbool werd van de tragedie van Sarajevo. Van 1996 tot 2014 vond de renovatie plaats van het stadhuis. Tegenwoordig vinden hier culturele evenementen plaats, maar je kunt ook een kaartje kopen voor het bezoeken van tentoonstellingen. Die gaan onder meer over de wederopbouw van het stadhuis en het tragische bezoek van Franz Ferdinand aan de stad in 1914. Adres: Obala Kulina bana, Sarajevo 71000, Bosnië en Herzegovina. Website: www.vijecnica.ba

Het Gele Fort

Voor een mooi uitzicht over Sarajevo maak je de klim naar het Gele Fort (Žuta tabija) aan de oostkant van het centrum. Dit stenen fort is een overblijfsel van de verdedigingsmuur die de Ottomanen in de 18e eeuw aanlegden rondom de stad. Hiermee moest weerstand worden geboden tegen de Hongaars-Oostenrijkse troepen (die later alsnog Sarajevo innamen). Door de gelige tint van de gebruikte stenen kreeg het fort zijn naam.

Oorspronkelijk bestonden de verdedigingswerken uit liefst vijf bastions en drie poorttorens, waarvan het Gele Fort is overgebleven. Nu is het een populair uitkijkpunt boven op een klif, waar je uitzicht hebt over de islamitische begraafplaats en de rest van de stad. Tijdens de ramadan worden elke avond rond dezelfde tijd kanonschoten afgevuurd vanaf het bastion. Hierdoor weten de moslims van Sarajevo dat ze kunnen stoppen met vasten die dag. Adres: Jekovac, Sarajevo 71000, Bosnië en Herzegovina.

Kabelbaan van Sarajevo

Lange tijd was een ritje met de kabelbaan naar de berg Trebević het favoriete uitstapje voor inwoners van Sarajevo. Sinds 1959 kon je met een van de gondels naar de 1627 meter hoge berg om te wandelen, te picknicken en te genieten van de natuur en het uitzicht. In maart 1992 kwam de kabelbaan abrupt tot stilstand aan het begin van de Joegoslavische burgeroorlog. De bewaker, Ramo Biber, was zelfs het eerste dodelijke slachtoffer van het jarenlange beleg van de stad. De kabelbaan zelf lag in de frontlinie en werd compleet verwoest.

Jaren later is de kabelbaan gerenoveerd en sinds 2018 kun je weer een ritje maken in een van de 33 gondels, geverfd in de kleuren van de Bosnische vlag en de Olympische Spelen. Elke gondel biedt plaats aan tien passagiers en de rit naar Trebević duurt ongeveer 8 minuten. Bovenop vind je ook het overblijfsel van de bobsleebaan die gebruikt werd tijdens de Olympische Winterspelen van 1984. Bij het uitkijkpunt is een bistro waar je terechtkunt voor drankjes en snacks. Adres: Hrvatin bb, Sarajevo 71000, Bosnië en Herzegovina. Website: www.zicara.ba

Kathedraal van Sarajevo

Sarajevo staat natuurlijk niet voor niets bekend als het ‘Jeruzalem van Europa’, dus de stad heeft ook een grote kathedraal. In de oude binnenstad staat de Heilig Hartkathedraal, de grootste kerk van Bosnië. De kathedraal is in 1889 gebouwd in neogotische stijl, met twee klokkentorens van 43 meter hoog. Het ontwerp is van de Hongaarse architect Josip Vancaš, die zijn inspiratie haalde uit de Notre-Dame in de Franse stad Dijon.

Tijdens een beleg van Sarajevo werd de kathedraal wel beschadigd, maar gelukkig niet compleet verwoest. Je kunt van maandag tot en met zaterdag om het rijk versierde interieur te bewonderen, met de glas-in-loodramen en de fraaie fresco’s van de Italiaans-Duitse schilder Alexander Maximilian Seitz. Voor de ingang van de kerk staat een standbeeld van paus Johannes Paulus II. Hij bezocht Sarajevo in 1997, kort na de oorlog, om een boodschap van brede over te brengen. Adres: Trg Fra Grge Martića 2, Sarajevo 71000, Bosnië en Herzegovina. Website: www.vrhbosanska-nadbiskupija.org

Historisch Museum van Bosnië

Het Historisch Museum van Bosnië en Herzegovina belicht met 400.000 objecten de geschiedenis en cultuur van het land, vanaf het eerste moment dat de naam ‘Bosna’ werd genoemd (in de 10e eeuw). Het museum is opgericht in 1945, direct na de Tweede Wereldoorlog. Tot 1993 lag de focus vooral op antifascisme en socialistische thema’s. Na de Bosnische burgeroorlog in de jaren negentig schenkt het museum uiteraard veel aandacht aan de belegering van Sarajevo.

Je ziet hoe de inwoners probeerden te overleven met geïmproviseerde kachels en voedselhulp uit het buitenland. Schrijnend zijn de foto’s van bebloede schooltassen en werktassen van schoolkinderen die zo normaal mogelijk probeerden te leven, terwijl tijdens hun les een raket insloeg in de klas.

Het Historical Museum of Bosnia and Herzegovina bevindt zich in de wijk Marijin Dvor, het commerciële centrum van Sarajevo. Het museumgebouw lag tijdens de belegering in de frontlinie en werd zelf ook zwaar beschadigd, maar de collectie is gelukkig goed bewaard gebleven. Adres: Zmaja od Bosne 5, Sarajevo 71000, Bosnië.

War Childhood Museum

Als je in de hoofdstad Sarajevo bent, bezoek dan zeker ook het indrukwekkende War Childhood Museum. Het museum is gebaseerd op het gelijknamige boek uit 2013, waarin schrijver Jasminko Halilovíc een simpele vraag stelde aan de overlevenden van de bezetting van Sarajevo van 1992 tot 1996 tijdens de Bosnische burgeroorlog: “Hoe was het voor jou om een oorlogsjeugd te hebben?”

In totaal hebben honderden mensen hierop gereageerd. Hieruit zijn 50 korte verhalen geselecteerd, die in het museum worden gepresenteerd. De verhalen zijn geïllustreerd met dagboeken, tekeningen, speelgoed en balletschoentjes. Adres: 30-32, Logavina, Sarajevo, Bosnië en Herzegovina. Website: warchildhood.org

Voor het laatst bijgewerkt op 12 april 2023. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over de beste bezienswaardigheden in Sarajevo, Bosnië, dan kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com; Flickr.com/Fred Romero (CC BY 2.0).