Openbaar vervoer in Berlijn, Duitsland

Berlijn is een grote stad, dus je zal waarschijnlijk veel gebruikmaken van het openbaar vervoer. Gelukkig zijn er veel mogelijkheden om je in de Duitse hoofdstad te verplaatsen. Berlijn heeft een uitstekend en uitgebreid openbaar vervoernetwerk, dat zich uitstrekt tot in alle buitenwijken en voorsteden. Je kunt gebruikmaken van twee soorten metro’s (de U-Bahn en de S-Bahn), trams en bussen.

Al het openbaar vervoer in Berlijn wordt geëxploiteerd door één vervoersbedrijf, de Berliner Verkehrsbetriebe (BVG). Met een kaartje kun je dus zowel met de metro, de bus als de tram reizen. Voor de tickets is de stad verdeeld in drie tariefzones: A, B en C.

Gebied A bevat de binnenring met verreweg alle bezienswaardigheden. Zone B eindigt aan de stadsrand en bevat ook luchthaven Berlijn-Tegel. Zone C bestrijkt de hele agglomeratie, inclusief Potsdam, Oranienburg en luchthaven Berlijn-Schönefeld. Voor een stedentrip naar Berlijn volstaat meestal wel een AB-ticket, waarmee je door de hele stad kunt reizen.

Kaartjes kopen voor openbaar vervoer in Berlijn

Er zijn verschillende mogelijkheden om kaartjes te kopen voor het openbaar vervoer in Berlijn. Op metrostations en grotere bus- en tramstations staan kaartautomaten met het opschrift ‘Fahrscheine‘ of ‘Fahrkarten‘. Deze automaten zijn ook in het Engels en je kunt betalen met contant geld, bankpas en creditcard.

Er zijn trouwens twee soorten automaten: geel-witte voor de U-Bahn en bussen en rood-blauwe voor de S-Bahn. Het maakt niet zoveel uit welke automaat je gebruikt. In bussen kun je kaartjes kopen bij de buschauffeur, maar het is wel handig om gepast te betalen aangezien de chauffeur weinig wisselgeld heeft. In trams zijn ook automaten.

Daarnaast kun je kaartjes kopen bij loketten op stations, bij klantenbalies en bij kiosken en sigarenwinkels met een sticker ‘BVG-Karten‘. Online zijn OV-tickets voor Berlijn te regelen via de website van de BVG: shop.bvg.de.

Kinderen tot en met 5 jaar reizen gratis met het openbaar vervoer in Berlijn. Kinderen van 6 tot en met 14 jaar reizen met korting. Vergeet niet dat je een kaartje altijd moet afstempelen bij een stempelautomaat, anders is-ie niet geldig. Deze stempelautomaten vind je meestal direct naast de kaartautomaat.

Zonder geldig kaartje of bij zwartrijden riskeer je een boete van € 60. Controles vinden zelden plaats, maar je bent snel de klos omdat controleurs op commissiebasis werken. Met een excuus als ‘ik wist het niet‘ kom je dan niet snel weg. Bij metrostations zijn trouwens geen toegangspoortjes zoals in Nederland, iedereen kan gewoon doorlopen.

Soorten kaartjes in Berlijn

Einzelfahrschein: een ticket voor een enkele reis, dat maximaal 2 uur geldig is. Het is niet toegestaan met hetzelfde kaartje binnen die tijd terug te reizen, daarvoor moet je een nieuw ticket kopen. De prijs van een AB-ticket is € 2,80 (in 2019). Je kunt ook een 4-Fahrten-Karte Einzelfahrschein kopen voor vier ritten.

Kurzstrecke: dit kaartje is goedkoper (€ 1,70) en geldig voor maximaal drie haltes met de U-Bahn of S-Bahn of maximaal zes haltes met bus of tram. Bij de metro is het toegestaan om over te stappen. De 4-Fahrten-Karte Kurzstrecke is een ticket voor vier korte ritjes.

Tageskarte: als je minstens drie keer op een dag gebruikmaakt van het openbaar vervoer in Berlijn, is het voordeliger om een kortdurende OV-pas aan te schaffen. De Tageskarte is een dagkaart, geldig vanaf het afstempelen tot 03.00 uur ‘s nachts. Binnen die tijd kun je zoveel gebruikmaken van bussen, trams en metro’s als je maar wilt. Het tarief van een dagkaart voor zones AB is € 7 (voor kinderen € 4,70).

7-Tage-Karte: voor een langer verblijf in Berlijn kan het goedkoper zijn om een weekkaart voor zeven dagen aan te schaffen. De prijs is € 30, maar hierbij krijgen kinderen geen korting.

Berlin WelcomeCard: voor toeristen is de Berlin WelcomeCard ook een aantrekkelijke optie. Hiermee kun je onbeperkt reizen met het openbaar vervoer en krijg je korting bij zo’n 200 musea en bezienswaardigheden. Kinderen tot en met 14 jaar reizen gratis. De WelcomeCard kun je kopen voor een duur van 2 tot 6 dagen. Een AB-ticket voor 4 dagen kost € 34 (in 2019). Je kunt de toeristenkaart kopen in hotels, bij het VVV-kantoor en bij klantenbalies van de BVG.

Reizen met de metro in Berlijn

In Berlijn zal je waarschijnlijk veel gebruikmaken van de metro, die snel en efficiënt is. De metro in Berlijn bestaat uit de U-Bahn en de S-Bahn. De U-Bahn is de klassieke metro die vooral onder de grond rijdt. De S-Bahn rijdt veel bovengronds en is eigenlijk een soort express-metro waarmee je in korte tijd lange afstanden kunt afleggen.

Berlijn is de eerste stad in Duitsland met een metronetwerk, waarvan de eerste metro in 1902 ging rijden. Na de bouw van de Muur in 1961 werden bestaande lijnen doormidden gekliefd en hadden West- en Oost-Berlijn hun eigen metronetwerk. Kort na de val van de Muur in 1989 werden lijnen weer met elkaar verbonden.

Inmiddels telt Berlijn 10 metrolijnen met een totale lengte van ruim 147 kilometer. Er zijn meer dan 170 metrostations, waarvan bijna de helft een monumentale status heeft. De metrolijnen beginnen met de letter U of S, gevolgd door een cijfer (bijvoorbeeld U1 of S5). Een van de bekendste lijnen is U1, die de wijk Friedrichshain-Kreuzberg verbindt met het westelijke deel van Berlijn en de Kurfürstendamm.

Op doordeweekse dagen rijdt de metro vanaf circa 04.00 uur in de ochtend tot 01.30 uur ‘s nachts. Overdag komt er elke 5 minuten een metro langs, ‘s avonds moet je 10 tot 20 minuten wachten op de volgende. In het weekend rijden zowel de U-Bahn als de S-Bahn 24 uur per dag.

Reizen met de tram in Berlijn

Op trajecten waar geen metro rijdt, kun je de tram (Straßenbahn of Metrotram) nemen. Al sinds 1865 rijden er trams in de Duitse hoofdstad. Berlijn heeft nu meer dan 20 tramlijnen, vooral in het oostelijke deel van de stad. Dit is nog een gevolg van de Berlijnse Muur. In de jaren ’50 werden in West-Berlijn veel tramlijnen opgeheven omdat steeds meer inwoners een auto gebruikten. In Oost-Berlijn waren auto’s schaars, duur en moeilijk verkrijgbaar, waardoor de trams daar bleven rijden.

De Metrotram bestaat uit negen lijnen, beginnend met de letter M en genummerd van 1 tot en met 17. De Metrotram rijdt 24 uur per dag, zelfs op doordeweekse dagen. Overdag rijden ze elke 10 minuten, ‘s nachts elk halfuur. De Metrotram werd in 2005 geïntroduceerd en rijdt op drukke routes waar geen metro rijdt (vandaar de naam).

Daarnaast zijn er dertien lijnen van de gewone tram, genummerd 12 tot en met 68 (zonder letter). Het tramnetwerk van Berlijn is zo’n 190 kilometer lang en heeft meer dan 800 haltes, waarmee dit de derde grootste ‘tramstad’ ter wereld is na Melbourne en Sint-Petersburg.

Reizen met de bus in Berlijn

Ook bussen vormen een belangrijk onderdeel van het openbaar vervoer in Berlijn. Er zijn meer dan 150 buslijnen, die het centrum van de stad, de buitenwijken en de metrostations met elkaar verbinden. De zogeheten Metrobus rijdt 24 uur per dag en overdag om de 10 minuten. Deze bussen beginnen met de letter M, gevolgd door een cijfer (buslijnen M11 tot en met M85).

Er rijden ook vele nachtbussen waardoor je tot laat kunt stappen in Berlijn. Deze beginnen met de letter N. De nachtbuslijnen N1 tot N9 vervangen de U-Bahn-lijnen U1 tot U9 van maandag- tot vrijdagnacht. Voor de dienstregeling van alle bussen kun je kijken op de website van het BVG: fahrinfo.bvg.de

Een handige buslijn is TXL, die vanaf de luchthaven Berlijn-Tegel via het Hauptbahnhof (Centraal Station) naar Alexanderplatz rijdt, in het centrum van Berlijn. Ook populair is buslijn 100, dat een goedkoop alternatief biedt voor de dure hop-on hop-off toeristenbussen. Deze bus rijdt vanaf Alexanderplatz langs beroemde bezienswaardigheden naar de Dierentuin van Berlijn in het westen van de stad. Onderweg stopt de bus onder meer bij de Rijksdag en het Museumeiland. Buslijn 100 was de eerste route die West- en Oost-Berlijn met elkaar verbond na de val van de Muur in 1989.

Voor het laatst bijgewerkt op 8 mei 2019. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over het openbaar vervoer in Berlijn, Duitsland, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Wereldreizigersclub; Pixabay.