Wat te doen in Parma, Italië: 10 tips!
Door Jacqueline Le Roux
Parmaham kennen we ongetwijfeld allemaal, en Parmezaanse kaas ligt bij de meesten van ons wel in de koelkast. Deze lekkernijen komen uit de hoofdstad van het culinaire hart van Italië: Parma. Parma staat sinds 2015 als Creative City of Gastronomy op de Unescolijst. Maar gastronomie is niet het enige wat de boventoon voert in deze gezellige stad.
In Parma, in de noordelijke streek Emilia-Romagna tussen Milaan en Bologna, word je ondergedompeld in oude cultuur, kunst en muziek. De stad, aan de gelijknamige rivier, ligt aan de Via Emilia die al sinds de Romeinse tijd wordt doorkruist door kooplieden en reizigers uit de hele wereld. Door haar lange geschiedenis heeft Parma een overvloed aan historische gebouwen, zoals de kathedraal en de vele pallazi, kerken en theaters.
➽ Reserveer hier online een hotel of appartement in Parma
In de cultuur van Parma is ook sport een belangrijk element. De cafés met televisieschermen stromen vol als voetbalclub Parma speelt. Als je niet te veel toeristen om je heen wilt en op ontdekking wilt gaan door de streek in het noorden van Italië, is het mooie Parma een uitstekende uitvalsbasis. Wil je weten wat je allemaal kunt doen in Parma? Laat je inspireren door deze 10 tips!
Bezoek de kathedraal van Parma
De 10e-eeuwse kathedraal Duomo di Parma ligt op een van de mooiste pleinen van Italië: de Piazza Duomo. Na een verwoestende aardbeving in de 12e eeuw werd de kathedraal opnieuw opgebouwd en zijn de zijkapellen er later bijgebouwd, net als de hoge klokkentoren met een vergulde koperen engel. In de Duomo zie je kostbare kunstwerken uit de renaissance, met als blikvanger de fresco’s van de Italiaanse kunstschilder Correggio.
Dit meesterwerk in de koepel beeldt de hemelvaart van Maria uit, en Jezus die uit de hemel neerdaalt om haar tegemoet te komen. Wat zeker ook de moeite waard is om te doen is een bezoek aan de gotische Battistero, net naast de kathedraal. Deze prachtige achthoekige doopkapel van roze marmer is fraai versierd met beeldhouwwerken en fresco’s. Adres: Piazza Duomo, 7, 43121 Parma PR, Italië. Website: www.piazzaduomoparma.com
➽ Boek hier een stadswandeling in Parma met een lokale gids
Snuif cultuur op in Palazzo della Pilotta
Je kunt zomaar een hele dag zoet zijn in het unieke Pallazzo della Pilotta. Dit is een monumentaal complex wat er van buiten nogal sober uitziet, maar vergis je niet, eenmaal binnen maakt je een ware reis door kunst en cultuur. Het paleis omvat onder meer het kunsthistorisch museum Galleria Nazionale di Parma, het Farnese theater, een archeologisch museum, de 18e-eeuwse Palatijnse bibliotheek en het Bodoniano museum, het oudste museum van de boekdrukkunst van Italië.
In de Galleria Nazionale vind je een schitterende collectie van schilderijen en zeldzame voorwerpen uit de privéverzameling van de adellijke familie Farnese. Zij hebben ook hun naam gegeven aan het theater op de eerste verdieping. Dit spectaculaire theater is helemaal opgebouwd uit hout en beschilderd met imitatiemarmer. Het geeft je een goed inkijkje in de extravagante levensstijl van de vroegere adel. Adres: Piazza della Pilotta, 3, 43121 Parma PR, Italië. Website: www.complessopilotta.it
Duik in de operacultuur van Parma
Hou je van klassieke muziek? Bezoek dan Teatro Regio voor een rondleiding door het operagebouw, of nog beter, boek een ticket voor een opera-avond of een concert. Als je in Parma bent in september, dan val je met je neus in de boter met het Verdi Festival.
Het festival begint met een parade in de straten en op de pleinen van het oude stadshart en het gaat nog een maand door met concerten in Parma en het nabijgelegen Busseto, waar een theater is gewijd aan Giuseppe Verdi. De beroemde componist werd in 1813 geboren in het nabije Roncole.
In Parma stond ook de wieg van componist en dirigent Arturo Toscanini. Hij maakte La Bohème in 1896 voor zijn vriend Puccini en werd later muzikaal directeur van La Scala in Milaan. Zijn geboortehuis Museo Toscanini (www.museotoscanini.it) kun je bezoeken in een volksbuurt aan de westkant van de rivier. Adres theater: Str. Giuseppe Garibaldi, 16/a, 43121 Parma PR, Italië. Website: www.teatroregioparma.it
Bezichtig de Basilica di Santa Maria della Steccata
Een van de belangrijkste kerken van de stad is de basiliek Santa Maria della Steccata. In de basiliek bevinden zich de graftombes van de leden van de families Bourbon de Parme en Farnese die het lange tijd voor het zeggen hadden in Parma. Ook prins Carlos Hugo (1930-2010), de voormalige echtgenoot van prins Irene, is hier bijgezet. Voor de basiliek stond een kapel waar in 1500 de Maagd Maria werd geschilderd die borstvoeding gaf aan het kindje Jezus. Dit beeld trok al vrij snel een groot aantal pelgrims aan.
Om de stroom pelgrims in goede banen te leiden, werd er een hek gebouwd. Daar is later de kerk naar vernoemd: Santa Maria della Steccata, ofwel St. Maria van het Hek. Nu kun je het religieuze beeld bewonderen boven het altaar van de basiliek. Adres: Str. Giuseppe Garibaldi, 5, 43121 Parma PR, Italië. Website: www.diocesi.parma.it
Ga op de Parmezaanse ham en kaas tour
Probeer zeker de lokale specialiteiten van Parma! Je komt alles te weten over de Parmezaanse kaas Parmigiano Reggiano in het gelijknamige museum in Soragna. Voor de ham moet je naar het Parmaham Museum in Langhirano, iets ten zuiden van Parma. Dit museum is gevestigd in een groot gebouw aan een historische veemarkt.
Tentoonstellingen belichten onder meer de verschillende varkensrassen en het slachten van varkens door de eeuwen heen. Het bezoek eindigt met een proeverij. Zowel de wereldberoemde en veel geprezen Parmaham als de Parmigiano Reggiano kennen een lange geschiedenis en zijn diep geworteld in de eetcultuur van Parma, of eigenlijk van die van heel Italië.
Begin september staat de ham in de spotlights tijdens het Festival del Prosciutto di Parma. Een groot aantal producenten opent dan de deuren voor het publiek en laat zien hoe Parmaham wordt gemaakt. Wil je het beste zien en proeven, boek dan een culinaire privétour langs kaasmakers en hamproducenten in het pittoreske platteland rond Parma. Website musea: www.museidelcibo.it
Boek hier een foodtour in Parma
Verdwaal in een doolhof van bamboestengels
Wil je wat bijzonders doen? Ga naar het grootste bamboedoolhof van de wereld: het Labirinto della Masone in Fontanellato, op zo’n 20 kilometer van Parma. Je dwaalt door een labyrint van paden die omzoomd zijn door wel 300.000 bamboestengels, variërend tussen de 3 en de 15 meter hoog.
Kunstverzamelaar Franco Maria Ricci werd geïnspireerd door de ideeën van zijn Japanse tuinman en liet een doolhof aanleggen bij zijn landhuis. Het doolhof omvat ook een kunstmuseum, een uitgeverij, tentoonstellingsgebouwen en zalen waar evenementen worden gehouden. Het labyrint heeft de vorm van een ster, een vorm die Vauban later overnam voor de bouw van zijn vestingwerken. Adres: Str. Masone, 121, 43012 Fontanellato PR, Italië. Website: www.labirintodifrancomariaricci.it
➽ Boek hier je entreeticket voor Labirinto della Masone
Bezoek de oude apotheek van Parma
Een onontdekt pareltje in het centrum van Parma is de Antica Farmacia San Filippo Neri. Dat het hier nog niet stormloopt met toeristen zal waarschijnlijk de reden zijn dat deze historische apotheek en het laboratorium Spezieria di Carità uit 1789 nog zo mooi in originele staat zijn gebleven.
Je kunt er deelnemen aan een fascinerende rondleiding. Tussen de houten schappen met chemische en medische instrumenten, glazen potten met preparaten en receptenboeken door zie je de ontwikkeling van geneesmiddelen tussen de 17e en de 20e eeuw. Bijzonder is het merkteken van de apotheek: een pelikaan die zijn jongen voedt door zijn eigen vlees uit zijn borst te pikken.
De pelikaan is verworden tot het symbool van moederliefde, opoffering en menslievendheid. De Spezieria di Carità was de plek waar de grootste experimenten plaatsvonden op het gebied van zorg en welzijn in het innovatieve Parma van toen. Adres: Vicolo S. Tiburzio, 5, 43121 Parma PR, Italië.
➽ Boek hier een rondleiding in de oude apotheek van San Filippo Neri
Maak een wandeling door Parco Ducale
Wil je even ontspannen in Parma? Maak een mooie wandeling onder de eeuwenoude bomen in het majestueuze Parco Ducale. Dit park werd in 1560 ontworpen en in de 18e eeuw aanpast in Franse stijl, met beelden van de Franse kunstenaar Jean-Baptiste Boudard. In het park bevindt zich het hertogelijk paleis Palazzo Ducale, wat je helaas niet kunt bezoeken, en het kleinere Palazzetto Eucherio Sanvitale in renaissancestijl.
Neem wat rust aan het meer en bewonder de fontein Fontana del Trianon. De kinderen kunnen zich uitleven in de speeltuin of de paden op gaan op een huurfietsje. In juli klinkt er overal muziek in het park tijdens het festival Parma Cittadella Musica. Adres: Largo Luca Ganzi, 3, 43126 Parma PR, Italië.
Duik in het leven van Marie-Louise en Napoleon
Professor Glauco Lombardi (1881-1970), een Italiaanse schrijver en kunsthistoricus, kocht de bezittingen van Marie-Louise van Oostenrijk, hertogin van Parma en voormalig keizerin van Frankrijk. Dit erfgoed heeft hij ondergebracht in een museum in het Palazzo di Riserva in het centrum van Parma. Marie-Louise was de tweede vrouw van Napoleon Bonaparte en een deel van de voorwerpen verwijst dan ook naar de beruchte keizer.
In het Glauco Lombardi Museum vind je een veelzijdige verzameling van kunstwerken, jurken, juwelen, serviesgoed, meubels en het borduurwerk dat ze maakte. Marie-Louise had een grote voorliefde voor paarse viooltjes. Sinds die periode is de bloem symbool geworden van Parma en gaat het parfum “Violetta di Parma” van Borsari de hele wereld over. Adres: Strada Giuseppe Garibaldi, 15, 43121 Parma PR, Italië. Website: www.museoglaucolombardi.it
Maak een voetbalwedstrijd mee
Je hoeft geen diehard voetbalfan te zijn om een live voetbalwedstrijd te zien in Italië. Alleen al voor het spektakel is het geweldig om mee te maken. Je zit tussen misschien wel de meest gepassioneerde fans ter wereld en dat werkt aanstekelijk. In Italië heet de sport calcio en een wedstrijd noemen ze een partita.
In het stadium Ennio Tardini speelt het Parma Calcio team zijn thuiswedstrijden in de serie B competitie van de Italiaanse kampioenschappen. Je kunt sowieso het stadium gaan bezoeken, want er is een museum gevestigd dat gewijd is aan de voetbalclub van Parma en er is een winkel met allerlei clubartikelen. Adres: Viale Partigiani D’Italia, 1, 43123 Parma PR, Italië. Website: www.parmacalcio1913.com
Wat te doen in Parma: praktische tips
Overnachten in Parma
Wat het beste is om te doen om direct in de sfeer van de stad te komen, is overnachten in het historische centrum. Je vindt hier accommodaties in alle prijsklassen, van sfeervolle paleizen (pallazi) tot budgethotels.
➽ Reserveer hier een hotel of appartement in Parma, tegen de laagste prijzen
Zoek je luxe en elegantie, boek dan een overnachting in Palazzo Dalla Rosa Prati naast de kathedraal aan het middeleeuwse plein, en ga lekker relaxen in je eigen spa. Liever iets eenvoudigs, maar wel sfeervol? In een klein straatje in het centrum op 5 minuten lopen van de kathedraal slaap je in het leuke Hotel Button in vintage stijl. Dit 3-sterren familiehotel bevindt zich in een opgeknapt herenhuis uit de 19e eeuw.
Een prachtige en rustige plek is het stadpark Ducale op een kilometer van het centrum, waar je aan de rand kunt slapen in Starhotels Du Parc. Binnen tref je een art-nouveau-interieur, een goed restaurant en een gezellige bar. Vanuit dit 4-sterrenhotel maak je mooie wandelingen in het park en de omliggende heuvels.
Eten in Parma
Er is op gastronomisch gebied veel te ontdekken in Parma. Naast de wereldberoemde Parma ham, Prosciutto di Parma, en de kaas Parmigiano Reggiano kent de stad vele andere specialiteiten, te beginnen bij de bekende rode Lambrusco wijn en de Coppa di Parma.
Probeer vooral de verfijnde ham culatello di zibello met een wit broodje en wat ingemaakte groenten. Volgens veel Italianen is dít de koning onder de hammen. Typisch streetfood in Parma is de torta fritta, vierkante gefrituurde deegkussentjes die heerlijk smaken bij wat kaas en koude vleeswaren.
IJs eten is natuurlijk een must in Italië. Overal in Parma vind je dan ook ijssalons. Een aanrader is Gioelia Cremeria (www.gioeliacremeria.com) in het centrum. Wil je alle lekkernijen van Parma ontdekken, maak dan een wandeling door de stad langs culinaire winkels en proeflokalen. Bij het lokale VVV-kantoor kun je gratis een routekaart halen. Voor een goede keuken met lokale gerechten boek je een tafeltje bij Trattoria Corrieri (www.trattoriacorrieri.it) of Trattoria del Tribunale (www.trattoriadeltribunale.it).
Reizen naar Parma
Vanuit Amsterdam Centraal kun je vanaf € 110 met de trein naar Parma reizen. Het is een lange, maar mooie rit van bijna 13 uur met minimaal twee keer overstappen, meestal een keer in Milaan, afhankelijk van de trein die je boekt. Het is goede manier om ook meerdere steden aan te doen in Zwitserland en in Italië.
➽ Boek hier een treinticket naar Parma bij NS International
Pak je liever het vliegtuig? De stad heeft een eigen luchthaven, Aeroporto di Parma Giuseppe Verdi (PMF) (www.parma-airport.it), ongeveer 3 kilometer ten noordwesten van het centrum. Dit is echter een klein vliegveld met weinig internationale vluchten. Je kunt beter een vlucht nemen naar Bologna, een uur rijden ten zuiden van Parma. KLM vliegt meerdere keren per dag rechtstreeks van Amsterdam Schiphol naar Bologna, een vlucht van 1 uur en 45 minuten.
➽ Boek hier een vliegticket naar Bologna bij KLM
Vervoer naar Parma
Op het vliegveld van Bologna neem je eerst de trein naar het centraal station. Daar neem je de intercity naar Parma, die er 50 minuten over doet. Informatie over de dienstregeling vind je op de website van de Italiaanse spoorwegmaatschappij Trenitalia (www.trenitalia.com).
Een andere optie is om van Amsterdam naar het vliegveld Malpensa bij Milaan te vliegen. Parma ligt op zo’n 160 kilometer van de stad. Pak vanaf het vliegveld de trein van de Malpensa Express naar het centraal station in Milaan. Daar vertrekken dagelijks regelmatig treinen naar Parma. Natuurlijk kun je ook een auto huren op de luchthaven van Milaan of Bolgona. Parma zelf is te voet een goed begaanbare stad.
➽️ Vergelijk hier de tarieven van een huurauto bij EasyTerra, Sunny Cars en TUI Cars
Met je eigen auto naar Parma
Ga je met je eigen auto op vakantie naar Italië, reken dan op zo’n 14 uur rijden naar Parma. De snelste route gaat via Duitsland, Zwitserland en Milaan. Er zijn enkele parkeerterreinen rondom het centrum waar je je auto kunt parkeren. Pak daar een shuttlebus naar de binnenstad. Op de website van het toeristenbureau vind je een overzicht van deze parkeerplaatsen.
Voor meer informatie over wat te doen in Parma kun je kijken op de officiële website van het toeristenbureau: www.parmawelcome.it
Meer handige tips voor je trip naar Parma
Over Jacqueline
Het liefst reis ik iedere maand naar een voor mij nog onbekende plek. Wanneer ik niet reis, schrijf ik er graag over van achter mijn laptop thuis. Eerst in Nederland, toen in Frankrijk en nu in mijn rustieke fruittuin in Portugal. Er valt in mijn nieuwe thuisland ook weer zoveel te ontdekken, hier blijf ik nog wel even.
Voor het laatst bijgewerkt op 26 augustus 2023. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over bezienswaardigheden en wat te doen in Parma, Italië, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com; Booking.com.