Musea en bezienswaardigheden in Zuid-Holland

Zuid-Holland, de dichtstbevolkte provincie van Nederland, heeft meer dan honderd musea. In steden als Den Haag, Rotterdam, Leiden en Delft kun je een bezoek brengen aan toonaangevende kunstmusea die niet alleen oude meesters laten zien, maar ook eigentijdse werken van hedendaagse kunstenaars.

Zuid-Holland heeft vele musea die de eeuwenoude geschiedenis van een stad of streek belichten, en die vaak gevestigd zijn in prachtige monumentale gebouwen. En Zuid-Holland heeft talloze musea die aan specifieke onderwerpen zijn gewijd, van zilver en de brandweer tot bagger en jenever. Ben je benieuwd wat je allemaal kunt doen in deze provincie? Hier vind je een overzicht van de leukste musea in Zuid-Holland!

Andere musea en bezienswaardigheden in Zuid-Holland

Musea en bezienswaardigheden in Brielle

Historisch Museum Den Briel
De Tachtigjarige Oorlog staat centraal in Historisch Museum Den Briel. Je komt er alles te weten over de inname van Brielle door de watergeuzen op 1 april 1572. Dit was daarmee de eerste stad in Nederland die op de Spanjaarden werd veroverd. Ook heeft het museum een zaal die gewijd is aan admiralen die afkomstig zijn uit Brielle en de Brielse schatkamer met portretten en bodemvondsten. Het museum is gevestigd in het oude stadhuis en de voormalige stadsgevangenis van Brielle. Website: www.historischmuseumdenbriel.nl

Musea en bezienswaardigheden in Delft

Museum Paul Tetar van Elven
In het centrum van Delft staat het voormalige woonhuis van Paul Tetar van Elven (1823-1896), kunstschilder, tekenleraar en hartstochtelijk verzamelaar van kunst, antiek, Delfts aardewerk en Oosters porselein. In zijn testament bepaalde hij dat zijn huis met inboedel na zijn dood als museum moest worden ingericht. Het is nu een uniek bewaard gebleven kunstenaarshuis dat met zijn authentieke interieur nog de sfeer ademt van de 19e eeuw. Website: www.museumpaultetarvanelven.nl

Museum Prinsenhof Delft
Het Prinsenhof is waarschijnlijk het meest bijzondere monument van Delft, want hier werd in 1584 Willem van Oranje vermoord. De kogelgaten zitten nog in de muur. Sinds 1887 is het een museum waar uiteraard aandacht is voor Willem van Oranje, maar ook voor Delfts Blauw, toonaangevende Delftse meesters uit de 17e eeuw en het leven in Delft de afgelopen eeuwen. De collectie varieert van schilderijen en keramiek tot textiel en gebruiksvoorwerpen. Website: www.prinsenhof-delft.nl

Royal Delft – Koninklijke Porceleyne Fles
Dit is de plek waar je alles komt te weten over het maken van het beroemde Delfts Blauw. Royal Delft maakt dit beroemde porselein al sinds 1653 en is daarmee de enige overgebleven producent sinds de 17e eeuw die hierin nog steeds gespecialiseerd is. Tijdens een bezoek aan de aardewerkfabriek ontdek je meer over de geschiedenis en de eeuwenoude ambacht. Je kunt er workshops volgen en er is een brasserie en winkel waar je Delfts Blauw kunt kopen. Website: www.royaldelft.com

Vermeer Centrum Delft
In dit centrum ervaar je het leven en werk van Johannes Vermeer (1632-1675), de bekendste Delftse meesterschilder uit de 17e eeuw (ook wel ‘de meester van het licht’ genoemd). Je ziet er reproducties van al zijn 37 schilderijen, zijn liefdesboodschappen, een nagebouwd atelier en 17e eeuwse objecten die terugkomen in het werk van Vermeer. Elke vrijdag en zondag is er een gratis rondleiding. Website: www.vermeerdelft.nl

Science Centre Delft
Beleef de wereld van wetenschap en techniek in Science Centre Delft, een wetenschapsmuseum dat verbonden is aan de Technische Universiteit (TU) van Delft. Als bezoeker krijg je de kans om de onderzoeken van de TU Delft zelf te beleven op het gebied van drie thema’s: science, design en engineering. Onderzoekers en studenten geven demonstraties en er zijn allerlei activiteiten te doen, zoals de Escaperoom ‘Missie naar Mars’. Website: www.tudelft.nl

Musea en bezienswaardigheden in Den Haag en Scheveningen

• Beelden aan Zee Museum
• Bredius Museum
• Escher in Het Paleis Museum
• Fotomuseum Den Haag
• GEM – Museum voor Actuele Kunst
• Gemeentemuseum Den Haag
• Haags Historisch Museum
• Haags Openbaar Vervoer Museum
• Humanity House Museum
• Letterkundig Museum
• Loosduins Museum De Korenschuur
• Louis Couperus Museum
• Louwman Museum
• Madurodam
• Mauritshuis
• Meermanno Museum – Huis van het Boek
• De Mesdag Collectie
• Museon
• Museum De Gevangenpoort
• Museum Waalsdorp

Musea en bezienswaardigheden in Dordrecht

• Dordrechts Museum
• Het Hof van Dordrecht
• Huis van Gijn Museum
• Museum 1940-1945
• Nationaal Onderwijsmuseum
• Regionaal Archief Dordrecht

Gouda

• De Goudse Waag Kaas- en Ambachtenmuseum
• Museum Gouda
• Museumhaven Gouda
• Verzetsmuseum Zuid-Holland

Hardinxveld-Giessendam

• Museum De Koperen Knop

Heinenoord

• Streekmuseum Hoeksche Waard

Hellevoetsluis

• Nationaal Brandweermuseum

Hillegom

• Ford Museum

Hoek van Holland

• Atlantikwall-Museum
• Fort 1881
• Het Keringhuis Publiekscentrum Water
• Kustverdedigingsmuseum – Fort Hoek van Holland
• RockArt Museum

Musea en bezienswaardigheden in Katwijk aan Zee

Katwijks Museum
Het vissersdorp Katwijk aan Zee is al sinds de 17e eeuw een geliefde plek voor kunstenaars, aangetrokken door de idyllische ligging aan de zee. In het Katwijks Museum vind je dan ook een grote collectie schilderijen en prenten van Nederlandse en buitenlandse schilders die naar het dorp trokken, onder wie Jan Toorop en Willy Sluiter. Ook is er in het museum aandacht voor visserij, klederdracht en de maritieme geschiedenis van Katwijk. Regelmatig zijn er wisselende tentoonstellingen. Website: www.katwijksmuseum.nl

Musea en bezienswaardigheden in Lisse

Keukenhof

De Keukenhof in Lisse is slechts twee maanden open, maar is desondanks één van de populairste bezienswaardigheden van Nederland. Jaarlijks brengen meer dan een miljoen mensen een bezoek aan het mooiste lentepark ter wereld, waar ze zich vanaf het voorjaar kunnen laven aan de geuren en kleuren van ruim zeven miljoen tulpen, narcissen en hyacinten. Elk jaar is er een ander thema, waarvoor bijzondere bloemenmozaïeken worden gemaakt. Vooral bij Amerikanen en Aziaten is het bloemenpark erg geliefd. Vanaf Schiphol rijdt de speciale Keukenhof Expres naar de bloementuin. Website: www.keukenhof.nl

Musea en bezienswaardigheden in Maassluis

Museum Maassluis
In Museum Maassluis maak je in twee expositiezalen een reis door de geschiedenis van dit havenstadje, met schilderijen, gebruiksvoorwerpen, scheepsmodellen, foto’s en attributen uit de zee- en sleepvaart. Er is veel aandacht voor de kerk, die altijd een grote rol heeft gespeeld in het leven van de Sluizers. Ook heeft het museum zalen die gewijd zijn aan beeldende kunst en kunstwerken uit Maassluis. Website: www.museummaassluis.nl

Nationaal Sleepvaart Museum
In het schilderachtige hart van Maassluis aan de Nieuwe Waterweg ligt het Nationaal Sleepvaart Museum, het enige museum ter wereld die aan de sleepvaart is gewijd. Op tentoonstellingen wordt de geschiedenis en ontwikkeling van het Nederlandse sleepvaartbedrijf belicht aan de hand van een gevarieerde collectie. Je ziet er onder meer modellen van sleepboten, sleepmateriaal, eigendommen van legendarische bemanningen en een sleepbootsimulator. Website: www.nationaalsleepvaartmuseum.nl

Musea en bezienswaardigheden in Rijswijk

Museum Rijswijk

Museum Rijswijk is dé plek als je meer wilt weten over de cultuur en geschiedenis van deze stad in Zuid-Holland. Het museum heeft een grote collectie schilderijen, prenten en tekeningen van kunstenaars die vanaf de 17e eeuw in Rijswijk hebben gewerkt. De stad was vooral rond 1900 geliefd bij kunstenaars. Ook is er een grote fotoverzameling die de ontwikkeling van Rijswijk weergeeft vanaf 1860. Het museum bevindt zich in een fraai herenhuis uit 1790, midden in het oude centrum van Rijswijk. Website: www.museumrijswijk.nl 

Musea en bezienswaardigheden in Schiedam

Museummolen De Walvisch
Schiedam had een groot aantal reusachtige mout- of brandersmolens die maalden voor de jeneverindustrie. Ze behoorden zelfs tot de hoogste molens ter wereld. Een stuk of acht molens staan er nog. In Museummolen De Walvisch stap je in de geschiedenis van de Schiedamse molens en kom je alles te weten over het leven van de molenaars. Op de bovenste verdieping heb je een panoramisch uitzicht over Schiedam. Website: www.jenevermuseum.nl

Nationaal Coöperatie Museum
In een historisch gebouw uit 1891 in Schiedam zit het Nationaal Coöperatie Museum. Hier kun je je een beeld vormen van de opkomst, de bloei en de neergang van de coöperatie in Nederland gedurende meer dan 100 jaar. Je ziet er onder meer verpakkingen van levensmiddelen, boeken en kunstuitingen. De entree is via een authentiek ingericht buurtwinkeltje met zoete koopwaar. Website: www.cooperatie-museum.nl

Nationaal Jenevermuseum
In het Jenevermuseum stap je letterlijk in de wereld van de jeneverindustrie, die in Schiedam altijd een prominente rol heeft gespeeld. De geschiedenis van jenever wordt belicht aan de hand van persoonlijke verhalen en distilleerderijen met een rijke traditie. Er zijn affiches en reclamemateriaal rond jenever te zien en in de branderij zie je hoe jenever wordt gemaakt. Het museum heeft een winkel en een bar waar je jenever kunt proeven. Website: www.jenevermuseum.nl

Stedelijk Museum Schiedam
In dit museum ontdek je de geschiedenis van de stad Schiedam, maar kun je ook kennismaken met hedendaagse kunst. De collectie bestaat voor een groot deel uit naoorlogse werken van bekende kunstenaars als Karel Appel, Corneille, Jan Schoonhoven en Nan Groot Antink. Ook vrouwelijke kunstenaars zijn opvallend goed vertegenwoordigd, onder wie Marina Abramovic en Marlene Dumas. Verder heeft het museum zo’n 9000 historische voorwerpen die met Schiedam te maken hebben, van jeneverkruiken tot gildebekers. Website: www.stedelijkmuseumschiedam.nl

Musea en bezienswaardigheden in Schoonhoven

Nederlands Zilvermuseum

Schoonhoven is vooral bekend om zijn zilverindustrie en het werk van ambachtelijke goud- en zilversmeden. Niet verrassend is de Zilverstad dan ook de thuisbasis van het Nederlands Zilvermuseum, waar je de geschiedenis van het Nederlandse zilver op de voet kunt volgen. Het museum heeft een collectie gebruikszilver van 1600 tot heden, zoals zilveren kandelaars, zilveren bestek en zilveren theepotten. De verzameling werd onlangs verrijkt met honderden zilveren voorwerpen van de beroemde zilverfabriek Van Kempen en Begeer. Er zijn regelmatig exposities van zowel antiek als hedendaags zilver en er is een zilversmederij. Website: www.zilvermuseum.com

Musea en bezienswaardigheden in Sliedrecht

Nationaal Baggermuseum
Het Nationaal Baggermuseum is uniek in de wereld en bied je gelegenheid kennis te maken met het heden en het verleden van de baggerindustrie in de bakermat Sliedrecht. Je ziet er modellen van baggervaartuigen en oude prenten, foto’s en tekeningen. Bovendien zijn er door het museum heen opgebaggerde voorwerpen te vinden, van kanonskogels tot pijpenkoppen. In de filmzaal zie je films over baggerwerkzaamheden, van de Zuiderzee tot het Palmeneiland in Dubai. Website: www.nationaalbaggermuseum.nl

Sliedrechts Museum
Het Sliedrechts Museum geeft je een inkijkje in de geschiedenis van de stad, met tentoonstellingen over het leven van de Sliedrechters. Je ziet er de kamer van de burgemeester, zoals die eruitzag tussen 1853 en 1923. Of bekijk een schoolklas, bedstee of winkeltje met een authentieke inrichting. Het museum is gevestigd in het voormalige raadhuis en kantongerecht van Sliedrecht. Website: www.sliedrechtsmuseum.nl

Musea en bezienswaardigheden in Voorburg

Huygens’ Hofwijck Museum
Huygens’ Hofwijck was de statige buitenplaats van Constantijn Huygens (1596-1687), wetenschapper, dichter, componist, kunstkenner, diplomaat en raadsheer van de stadhouders van de Oranje. Het is nu een van de mooist bewaard gebleven monumenten uit de Gouden Eeuw, waarbij de Pronkzaal en oud-Hollandse keuken nog in oorspronkelijke staat zijn gebleven. Je kunt nu het bijzondere huis en de mooie tuin bewonderen en meer ontdekken over het leven van deze bijzondere staatsman. Website: www.hofwijck.nl

Swaensteyn Museum
Museum Swaensteyn is hét huis voor de geschiedenis, kunst en cultuur van Voorburg en Leidschendam. Je leert hier meer over de tijd van de Romeinen, want van de 1e tot de 3e eeuw was Voorburg de plek van Forum Hadriani, de meest westelijke stad van het Romeinse Rijk. Een zaal is gewijd aan de kunstcollectie en persoonlijke bezittingen van prinses Marianne (1810-1883), die in Voorburg een buitenplaats had. Website: www.swaensteyn.nl

Musea en bezienswaardigheden in Wassenaar

Brandweermuseum Wassenaar
Dit Brandweermuseum herbergt een unieke, complete verzameling historisch materiaal op het gebied van brandbestrijding in Wassenaar. Zo zie je er handbrandspuiten, oude uniformen en leren emmers die in de 18e eeuw werden gebruikt om kleine en grote branden mee te blussen. Het museum bestaat al sinds 1923 en is gevestigd in het souterrain van het raadhuis van Wassenaar. Website: www.brandweermuseumwassenaar.nl

Museum Voorlinden
Museum Voorlinden, geopend in 2016, is een museum voor moderne en hedendaagse kunst op het gelijknamige landgoed in Wassenaar. Een stralend wit gebouw biedt onderdak aan een uitgebreide en vooraanstaande collectie die bijeengebracht is door een Nederlandse industrieel en kunstverzamelaar. Hou de tijdelijke tentoonstellingen in de gaten, die zijn erg de moeite waard. Op het landgoed staat ook een monumentaal landhuis met een aangenaam restaurant. Website: www.voorlinden.nl

Musea en bezienswaardigheden in Zoetermeer

Museum De Voorde
Museum De Voorde in Zoetermeer gaat over ‘mensen’: hier zie je de verschillen en overeenkomsten tussen mensen en ontdek je dat we meer op elkaar lijken dan we denken. Dit wordt belicht met tentoonstellingen en activiteiten rond actuele thema’s, met objecten en populair design uit de jaren vijftig tot nu. De verzameling bestaat uit alledaagse gebruiksvoorwerpen die een impressie geven van het leven in Nederland, zoals een uitlekstandaard uit de jaren ’50 om de laatste druppel uit een yoghurtfles te halen. Website: www.museumdevoorde.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 18 november 2022. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over musea in Zuid-Holland, Nederland, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Pixabay/Edward Lich; Pixabay/Henk Schenkels.