Wat te doen in Volendam: 12 tips!

Wat te doen in Volendam, het bekendste vissersdorp van Nederland? Volendam is de stad van gerookte vis, kittige klederdracht en natuurlijk de palingsound. Uit geen andere stad komen zoveel Nederlandse artiesten, van Nick & Simon tot seventies-band BZN. Maar Volendam is ook een toeristische trekpleister van formaat, met kitscherige klompenwinkels en fotozaakjes waar je je in traditionele rok of wijde zwarte broek kunt hullen.

Het is altijd gezellig in de oude haven met de vele cafés, waar je een terrasje kunt pakken met uitzicht op houten botters, visnetten en moderne zeiljachten. Blijf hier niet hangen, maar loop vooral een van de steegjes in richting het oude dorp. Hier zie je dat Volendam niet alleen maar een toeristische attractie is, maar ook een authentiek vissersdorp dat gesticht is in de 14e eeuw. Wandel langs schilderachtige houten huizen waar Volendammers buiten zitten om van het zonnetje te genieten.

Honderd jaar geleden kwamen kunstenaars naar Volendam om inspiratie op te doen, nu komen toeristen met busladingen tegelijk om een koddige foto te laten maken. Desondanks blijven Volendammers enorm gastvrij. Met een warm ‘kôm gank’ (kom snel) verleiden ze je om het opgewekte vissersdorp te ontdekken. Wil je een bezoek brengen aan deze Noord-Hollandse stad aan het IJsselmeer? Hier vind je 12 tips wat te doen in Volendam!

Slenter op de Dijk van Volendam

Al het leven in Volendam speelt zich af op de Dijk. Hier kom je om te flaneren, elkaar te ontmoeten of een visje te scoren. Dit is het bruisende hart van het vissersdorp, dat niet te missen is tijdens een bezoek aan Volendam. In de buurt van de haven vind je talloze cafés, restaurants en souvenirwinkels. Hier is het altijd druk, met toeristen en dagjesmensen die zich een weg banen naar een van de terrasjes.

Ga je over de Dijk naar het noorden, dan wordt het rustiger en wandel je langs de karakteristieke houten huizen die uitkijken over het Markermeer. Pak net als anderen een terrasje tegenover de haven en loop langs een viskraam voor verse haring, paling of kibbeling. Een favoriet onder locals is de viskraam van vishandel Snoek.

Of strijk neer op een bankje en neem een voorbeeld aan De Bap, het standbeeld van de oude visserman op klompen. Met alle reuring zou je bijna vergeten dat de Dijk ooit bedoeld was om Volendam tegen oprukkend water te beschermen.

Poseer in Volendamse klederdracht

Je moet er niet aan denken dat die foto de rest van je leven thuis op de schoorsteenmantel prijkt (dat was mij bij zo…), maar geinig is het wel. Al sinds jaar en dag staan toeristen in de rij om te poseren in Volendamse klederdracht. Bij verschillende fotozaken in Volendam kun je je laten hijsen in het traditionele kostuum van de Volendammers. Voor vrouwen betekent dat een zwarte rok, een gekleurd schort en een opvallend wit kanten mutsje. Als man mag je een soort boerenkiel aantrekken, in zwart of rood, en een zwarte muts op je hoofd zetten. Uiteraard krijg je klompen aan je voeten.

Na de verkleedpartij poseer je voor een typisch Volendams decor, zoals een ‘authentiek’ ingericht woonhuis of de haven. Je krijgt wat accessoires om het allemaal net echt te laten lijken, zoals een accordeon, een mand vis of een fles jenever.

De digitale foto is direct klaar en kun je ook ontvangen via e-mail. Het maken van een foto in Volendamse klederdracht is vooral populair onder families, vrijgezellengroepen en Aziatische toeristen. Sommige fotozaken in Volendam bieden deze attractie al bijna 100 jaar aan.

Bezoek het Volendams Museum

Het Volendams Museum belicht de geschiedenis en folklore van een van de bekendste dorpen van Nederland. Een permanente expositie toont de Volendammer klederdracht, schilderijen, oude interieurs, scheepsmodellen en het vooronder van een botter op ware grootte. Met talloze verklede poppen en originele attributen is het vroegere leven in Volendam nagebootst. Je komt er interessante feitjes tegen: wist je dat het pellen van garnalen thuis pas in 1990 is verboden?

Het hoogtepunt is misschien wel het Sigarenbandjeshuisje, dat is een kunstwerk op zich. Deze kamer is gedecoreerd met liefst 11 miljoen sigarenbandjes, van 265 verschillende sigarenmerken! Twee Volendammers hebben er 46 jaar over gedaan om ze allemaal te verzamelen en besloten er prachtige mozaïeken van te maken. In het Volendams Museum zijn ook regelmatig tijdelijke tentoonstellingen, demonstraties en filmvoorstellingen. Adres: Zeestraat 41, 1131 ZD Volendam. Website: www.volendamsmuseum.nl

‘Verdwaal’ in het Doolhof van Volendam

Het Doolhof is het oudste deel van Volendam, een wirwar van enkele smalle straatjes met de groen geschilderde huizen die zo kenmerkend zijn voor het dorp. Hier zijn geen rechte straten, waardoor het een beetje aandoet als een labyrint (al is het vrijwel onmogelijk om echt te verdwalen in deze kleine buurt).

Vooral de huizen met de houten luiken en bloembakken aan de Meerzijde zijn bijzonder Instagrammable. In de 19e eeuw kwamen kunstenaars hier naartoe om inspiratie op te doen. Vanaf de haven kun je zo naar het Doolhof wandelen.

Sint-Vincentiuskerk

Het Doolhof eindigt bij de Sint-Vincentiuskerk, de grootste en belangrijkste kerk in Volendam die direct achter de Dijk staat. De katholieke kerk is gebouwd in 1860 op aandringen van diepgelovige Volendammers die eerst helemaal naar Edam moesten lopen om een mis bij te wonen. De kerk is in de weekenden ‘s middags geopend zodat je het lichte en stijlvolle interieur kunt bewonderen, met de heiligenbeelden en glas-in-loodramen. Als je wat wil doen wat de Volendammers zelf ook doen, ga je zondagochtend naar de kerk. Adres: Kerkepad 1, 1131 CX Volendam. Website: www.kerkvolendam.nl

Neem de boot naar Marken

Vlak voor de kust van Volendam ligt het eiland Marken, waar de klok lijkt stil te staan. Het is een pittoresk eiland met kleurrijke houten huizen, een schattige haven, ouderwetse tavernes, een kerk en een vuurtoren. Een echt eiland is het trouwens niet meer, sinds er in 1957 een dijk naar Marken is aangelegd.

Vanuit Volendam kun je de Marken Express nemen naar dit schiereiland, waarbij je tevens kunt genieten van het uitzicht over het Markermeer. In een halfuur ben je aan de overkant en onderweg krijg je via een audiogids uitleg over de geschiedenis van Marken.

Maak een fietstour in Volendam

Wil je wat actiefs doen in Volendam? Pak de fiets! De haven, de Dijk en de groene houten huizen van Volendam zijn natuurlijk al prachtig, maar de omgeving is minstens net zo mooi. Tijdens een fietstour van 3 uur neemt een local je mee langs de highlights van het vissersdorp en dorpen in de omgeving, zoals Marken, Edam en Monnickendam.

Je fietst langs het IJsselmeer en stopt onderweg bij een kaas- en klompenboerderij. In Marken neem je de fiets op de boot mee terug naar Volendam. Uiteraard kun je ook een fiets huren als je de stad van de palingpop op eigen houtje wil verkennen.

Palingsoundmuseum

Op de eerste verdieping van restaurant Smit-Bokkum vind je het Palingsoundmuseum, waar je komt te weten waar die beruchte palingsound nou vandaan komt. Het kleine museum geeft een overzicht van 100 jaar Volendammer muziekgeschiedenis, die staat voor een klassieke, typisch Nederlandse stijl in de popmuziek.

Deze stijl wordt vertegenwoordigd door bekende Volendamse artiesten als The Cats, BZN, Jan Smit, Nick & Simon en de 3J’s. De meeste top-40 hits zijn gescoord door Volendammers, zo leer je in dit museum. De vele trofeeën en gouden en platina platen aan het plafond laten zien dat je dit succes niet moet onderschatten! Officieel is de entree € 1,75, maar niemand die er om vraagt. Adres: Slobbeland 19, 1131 AA Volendam. Website: www.smitbokkum.nl

Bewonder de Visafslag van Volendam

Een van de bekendste monumenten in Volendam is de Visafslag in de haven. Het is een fraai houten gebouw uit 1934, staande op 14 betonnen palen. Vroeger konden vissers zo makkelijk hun vis aan de kade afleveren, waarna de vangst via een luik naar boven werd getild. Tegenwoordig wordt er geen vis meer verhandeld, maar is het een plek waar mensen met een beperking handgemaakte producten verkopen. De Visafslag is open van april tot november op dinsdag, woensdag en donderdag, zodat je even binnen kunt kijken. Adres: Haven 43, 1131 EP Volendam.

Cheese Factory Volendam

In Volendam is het niet alleen vis dat de klok slaat. De Cheese Factory Volendam is een kaaswinkel die ook demonstraties en proeverijen aanbiedt. Heel toeristisch natuurlijk, maar leuk als je zo iemand bent die niet van een stukje kaas kan afblijven. Je ziet er hoe de bekende Hollandse Goudse kaas wordt gemaakt en je hoort interessante feitjes over kaas. Na het proeven kun je een stuk zelfgemaakte kaas kopen in de winkel. Adres: Haven 25, 1131 EP Volendam. Website: www.cheesefactoryvolendam.com

Experience Volendam

Ervaar de geschiedenis van het vissersdorp op een moderne manier: dat kan in Experience Volendam. Je krijgt een Virtual Reality-bril op, waarna je mee wordt genomen naar het jaar 1916. Je ziet hoe Volendammers leefden, woonden en werkten in die tijd, je passeert een oud straatje van honderd jaar geleden en je trotseert de woeste golven van de toenmalige Zuiderzee. De onderdompeling in de virtuele wereld duurt een half uur, daarna kun je eventueel nog een fotosessie doen in Volendamse klederdracht. Adres: Haven 154, 1131 EW Volendam.

Museumschip De Halve Maen

Je ziet ‘m al liggen aan de kade in Volendam: museumschip De Halve Maen. Het is een replica van het befaamde VOC-schip dat in 1609 de haven van New York binnen kwam varen. Dat was het begin van de Nederlandse kolonie ‘Nieuw-Amsterdam’ aan de Amerikaanse oostkust en de florerende handel van de Gouden Eeuw. Aan boord van het schip kom je alles te weten over de legendarische geschiedenis van het schip, de reizen die over de hele wereld zijn gemaakt en de kapiteins die aan het roer stonden. Adres: Havendijkje 2, 1131 EZ Volendam. Website: www.halvemaen.nl

Wat te doen in Volendam: praktische tips

Overnachten in Volendam

In Volendam zijn verschillende hotels en bed & breakfasts waar je kunt overnachten. Rond de haven en de Dijk zijn een aantal prima 3-sterrenhotels, op een steenworp afstand van attracties en restaurants. In de zomermaanden kan het erg druk zijn, dus het is raadzaam tijdig te reserveren.

Hotel Spaander

Hotel Spaander is verreweg de beroemdste plek om te verblijven in Volendam, een iconisch hotel dat al sinds 1881 bestaat. Het staat bekend als kunstenaarshotel omdat hier in de begintijd vooral kunstschilders verbleven. In ruil voor onderdak schonken ze een kunstwerk, waardoor het hotel een enorme collectie van 1400 werken verzamelde. In mei 2020 werd het hotel failliet verklaard, maar in 2021 heeft het een doorstart gemaakt en is het weer opengegaan. Je kunt terecht in 78 kamers, waarvan kamer nummer 1 nog is ingericht in de stijl van de 19e eeuw. ► Boek een overnachting in Hotel Spaander vanaf € 78

Hotel Old Dutch

Gelegen op een uitstekende locatie aan de haven vind je Hotel Old Dutch, een aangenaam hotel met 33 kamers. Vanuit je kamer heb je uitzicht op het IJsselmeer of het historische centrum van Volendam. In het restaurant van het hotel, Le Pompadour, kun je terecht voor Volendamse specialiteiten als palingstoofpot, kreeft en oesters. Het is mogelijk er een fiets te huren. ► Boek een overnachting in Hotel Old Dutch vanaf € 91

Vakantiepark Landal Volendam

Verblijf je liever in een vakantiehuis? Tussen de oude haven en de moderne jachthaven ligt het kleinschalige vakantiepark Landal Volendam, direct aan het Markermeer. Het park heeft bungalows voor 4 tot 6 personen. De luxe vakantiewoningen zijn gebouwd in de stijl van de Volendamse huizen, met groene houten gevels. Naast het vakantiepark is een openluchtzwembad en de Dijk is maar een paar minuten lopen. ► Boek hier een verblijf in vakantiepark Landal Volendam

Reizen naar Volendam

Volendam ligt in de provincie Noord-Holland aan het IJsselmeer, ongeveer 30 kilometer ten noordoosten van Amsterdam. Vanuit de hoofdstad is het ongeveer een halfuur rijden. Vlakbij de haven zijn meerdere parkeerterreinen en parkeergarages. Betaald parkeren kan in Parkeergarage Havenhof, pal voor de haven, en Parkeergarage Centrum Volendam (www.parkerenvolendam.com). Het grootste gratis parkeerterrein is Marinapark (Strandweg 1), met 300 plaatsen, aan de zuidkant van Volendam.

Volendam heeft geen treinstation, maar je kunt het dorp wel per bus bereiken vanuit Amsterdam. Buslijn 316 van busmaatschappij EBS rijdt elke 20 minuten van het busstation achter Amsterdam CS naar het centrum van Volendam. Het is een busrit van 25 minuten. Voor de dienstregeling: www.ebs.nl

Eten en drinken in Volendam

De grootste concentratie van restaurants en cafés vind je aan de Dijk en bij de haven in Volendam. Uiteraard staan er veel visspecialiteiten op de menukaarten, zoals je van een echt vissersdorp mag verwachten.

Een bekende naam is Paviljoen Smit-Bokkum (www.smitbokkum.nl), dat al in 1856 is begonnen als de eerste visrokerij van Volendam. Het is opgericht door de broers Jan en Evert Smit, en inmiddels staat de zesde generatie Jan Smit aan het roer (niet te verwarren met de zanger…). De ambachtelijk gerookte vis vormt het hart van de keuken, met diverse visschotels en visgerechten op de kaart. Als je niet van vis houdt, heb je hier niets te zoeken! Reserveren is aanbevolen.

Een restaurant met goede reviews van reizigers is Lotje Wine & Dine (www.lotjewinedine.nl), zelfs met een persoonlijke aanbeveling van Jan Smit (de zanger en mede-eigenaar). Op de kaart staat een variatie aan vis- en vleesgerechten, maar je kunt er ook terecht voor een wijnproeverij of een high tea. Vanaf het terras heb je een mooi uitzicht op de haven.

Voor meer informatie over wat te doen in Volendam kun je kijken op de officiële website van het VVV-kantoor: www.vvvedamvolendam.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 22 januari 2024. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Volendam, Nederland, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Wereldreizigersclub; Get Your Guide; Museumschip Halve Maen.