Wat te doen in Den Bosch: 10 tips!

Wat te doen in Den Bosch, de bourgondische hoofdstad van de provincie Noord-Brabant? De Bosch is een van de mooiste steden van Nederland waar je dagenlang zoet bent met het aflopen van alle bezienswaardigheden. Een goede start is een rondvaart door de grachtjes in de oude binnenstad, waar huizen overheen zijn gebouwd. Pak daarna een terrasje in het middeleeuwse centrum, met een Bossche bol uiteraard.

Als voormalige vestingstad zit Den Bosch tjokvol met monumenten. Je kunt de toren van de Sint-Janskathedraal beklimmen, het schitterende huis bewonderen van de Zwanenbroeders en een kijkje nemen in het prachtige barokke stadhuis uit de 17e eeuw. Vergeet niet een blik te werpen op het oudste bakstenen woonhuis van Nederland. Dat is aan het begin van de 13e eeuw gebouwd door niemand minder dan hertog Hendrik I van Brabant. Hij is de naamgever van ‘s-Hertogenbosch, de officiële naam van Den Bosch, omdat zijn huis zich in ‘des hertogen bosch‘ bevond.

In Den Bosch kun je niet om de musea heen, met werken van publiekslievelingen als Jeroen Bosch en Vincent van Gogh. In februari wordt het gewone leven overboord gegooid en verandert Den Bosch in Oeteldonk, een rood-wit-geel festijn met feesten, muziek en parades. Den Bosch is een stad die altijd wat voor je in petto heeft, van carnaval tot culinaire verwennerijen. Wil je de historische steegjes verkennen van deze cultuurstad van het zuiden? Hier vind je 10 leuke tips wat te doen in Den Bosch!

Maak een rondvaart over de Binnendieze

Een rondvaart door de grachtjes is een leuke manier om Den Bosch vanaf het water te bewonderen. Door de oude ommuurde binnenstad kronkelt een 12 kilometer lang netwerk van riviertjes en stroompjes die bekendstaat als de Binnendieze. Vroeger haalden de Bosschenaren hier hun drinkwater vandaan en deden ze er de was. De smalle grachtjes zijn niet goed te zien als je door Den Bosch loopt, omdat er de afgelopen eeuwen veel huizen overheen zijn gebouwd.

De boottocht leidt je dus voor een deel door lange donkere tunnels (vergeet niet te bukken!). Ideaal als het hard regent, want je maakt de rondvaart in een open fluisterbootje. Tijdens de vaartocht vertelt een gids over de monumenten en ‘overkluizingen’ die je onderweg tegenkomt. Een van de spannendste stukken is het ‘Hellegat’, een 100 meter lange tunnel waar bijna complete duisternis heerst. Hier zouden tijdens de Franse overheersing overleden soldaten zijn gedumpt. Een rondvaart over de Binnendieze is mogelijk van 1 april tot en met 31 oktober. Opstapplaats: Het Bont Paardje 1, 5211 WZ Den Bosch.

Beklim de Sint-Janskathedraal

Voor een spectaculair uitzicht over Den Bosch kun je de 43 meter hoge Sint-Janskathedraal beklimmen. De Sint-Jan is sinds de bouw in de 13e eeuw de grote trots van de stad, een kathedraal die sinds jaar en dag de skyline domineert. Gebouwd in gotische stijl is de imposante basiliek van de buitenkant al een plaatje, met de hoge ramen, luchtbogen en sculpturen die mensen, dieren en monsters uitbeelden. Na het bedwingen van 218 treden van een wenteltrap kom je bij de top, waar je een prachtig uitzicht wacht. Onderweg kom je langs de 69 klokken die in de kerktoren hangen. Adres: Torenstraat 16, 5211 Den Bosch. Website: www.sint-jan.nl

Bezoek het Noordbrabants Museum

Voor de hoogtepunten van de bekendste Brabantse kunstenaars kun je een bezoek brengen aan het Noordbrabants Museum. Hier zie je werken van inmiddels wereldberoemde kunstenaars als Jheronimus Bosch, Jan Sluijters en Vincent van Gogh, die in Noord-Brabant hebben gewoond en gewerkt.

Van Van Gogh heeft het museum liefst 13 schilderijen in huis. Het zijn vooral donkere doeken waarop het grauwe boerenleven is geschilderd. Het Noordbrabants Museum is de enige plek in het zuiden van Nederland waar je werken van deze vermaarde kunstschilder kunt bewonderen. Ook heeft het museum een fraaie collectie Dutch design, waarmee Brabant zich de laatste tijd steeds meer op de kaart heeft gezet. Op maandag is het museum gesloten. Adres: De Mortel 4, 5211 Den Bosch. Website: www.hetnoordbrabantsmuseum.nl

Jheronimus Bosch Art Center

Jeroen Bosch (1450-1516) is de beroemdste inwoner ooit van Den Bosch, een kunstenaar die alleen al zijn naam mee heeft. In de middeleeuwen baarde hij opzien met zijn surrealistische schilderijen van bizarre wezens en duivelachtige monsters, zoals vliegende vissen en fantasiedieren. Het was nogal ongebruikelijk in een tijd dat de meeste kunstenaars zich alleen aan Bijbelse taferelen waagden.

In het Jheronimus Bosch Art Center, gevestigd in een prachtige oude kerk, ontdek je in een multimediale presentatie meer over het leven van de fascinerende kunstenaar. Je ziet er reproducties van zijn schilderijen, je kunt er een film bekijken en je kunt de lift nemen naar boven om te genieten van een uitzicht over Den Bosch. Originele schilderijen zijn er niet te zien. Er zijn zo’n 25 werken bewaard gebleven, die verspreid hangen in musea over de hele wereld. Adres: Jeroen Boschplein 2, 5211 Den Bosch. Website: www.jheronimusbosch-artcenter.nl

Bekijk het oudste woonhuis van Nederland

Maak in de binnenstad van Den Bosch even een (foto)stop bij De Moriaan, dat de eervolle titel heeft als ‘oudste woonhuis van Nederland’ (al wordt dat door sommige historici betwist). Volgens de overlevering werd het bakstenen huis met het grappige torentje in 1220 gebouwd door Hendrik I van Brabant, die destijds de hertog was in de provincie. Het huis heeft in de middeleeuwen verschillende stadsbranden doorstaan, maar dreigde in 1956 toch ten prooi te vallen aan de slopershamer voor de aanleg van een verkeersweg. Protesten van de Bosschenaren kon dat voorkomen. Nu zit hier het VVV-kantoor van Den Bosch. Adres: Markt 79, 5211 JX Den Bosch.

Ontdek Den Bosch op de fiets

Wil je wat actiefs doen in Den Bosch? Maak een fietstour door de stad! Een local die de stad als zijn broekzak kent, neemt je in 2 uur tijd mee langs alle hoogtepunten van Den Bosch. Al fietsend rij je vanaf het centrum langs blikvangers als de Sint-Jan, het Museumkwartier, het Kruithuis en de historische buurt De Uilenburg. Ook fiets je over de vestingroute langs de oude verdedigingslinie. De gids zal ook de beste adresjes met je delen om te eten en te drinken. ► Boek hier een fietstour langs de beste bezienswaardigheden van Den Bosch

Design Museum Den Bosch

Nog meer hedendaagse ontwerpen zie je in Design Museum Den Bosch, gevestigd in een modern gebouw naast het NoordBrabants Museum. Het designmuseum blinkt vooral uit met een collectie sieraden en keramiek uit de 20e en 21e eeuw, van kunstenaars uit Nederland en het buitenland. In de verzameling zitten werken van grote kunstenaars en beeldhouwers als Pablo Picasso, Marc Chagall, Alexander Calder en Man Ray. Je wist het misschien niet, maar Picasso heeft ook aardewerken serviesgoed ontworpen. In het museum zijn regelmatig spraakmakende tentoonstellingen te zien. Adres: De Mortel 4, 5211 HV Den Bosch. Website: www.designmuseum.nl

Avondje uit naar de Verkadefabriek

Als je wat in de avonduren wilt doen in Den Bosch, check dan het programma van de Verkadefabriek. Jarenlang rolden hier koekjes en biscuitjes van de band, die door ‘de meisjes van Verkade’ in dozen werden gestopt. Nu is het een bruisend cultureel centrum waar je terechtkunt voor cabaret, dans, theater, film, muziek, debatten, eten en drinken. De vroegere koekjesfabriek heeft liefst vijf filmzalen, twee theaterzalen en een clubzaal. Elke ochtend kun je kaartjes kopen voor een filmontbijt: dat is nog eens lekker wakker worden! De Verkadefabriek ligt op een paar minuten lopen van het Centraal Station. Adres: Boschdijkstraat 45, 5211 VD Den Bosch. Website: www.verkadefabriek.nl

Bezoek het Zwanenbroedershuis

Doe een stap terug in de tijd in het Zwanenbroedershuis, een prachtig neogotisch pand in de historische binnenstad van Den Bosch. Dit is de thuisbasis van het ‘Illustere Lieve Vrouwe Broederschap’, een elitair genootschap van 18 leden dat zich vooral met liefdadigheid bezighoudt. Het werd in 1318 opgericht en bestaat nog steeds. Tal van prominente figuren waren en zijn er lid van, onder wie Jeroen Bosch, Willem van Oranje en nu koning Willem-Alexander.

In het Zwanenbroederhuis kwamen ze bij elkaar voor maaltijden met muziek, waarbij ook zwaan op het menu stond. Daarom worden de leden ook wel zwanenbroeders genoemd. Het is nu ook een museum met een antieke inrichting en kostbare objecten uit de geschiedenis van het broederschap, zoals 15e en 16e eeuwse muziekboeken en de drinkbeker van Willem van Oranje. Elke dinsdag, woensdag, donderdag en zondag kun je om 14.00 uur terecht voor een rondleiding van anderhalf uur. Adres: Hinthamerstraat 94, 5211 MS Den Bosch. Website: zwanenbroedershuis.nl

Maak een uitstapje naar Kasteel Heeswijk

In de bossen een paar kilometer buiten Den Bosch ligt Kasteel Heeswijk, volgens eigen zeggen het mooiste kasteel van Brabant. Het kasteel bestaat al sinds de 11e eeuw en was eeuwenlang het domein van machtige baronnen en baronessen. Nu is het een museum waar je op eigen gelegenheid of met gids kunt dwalen door de zalen met schilderijen, antieke meubels, harnassen, zilverwerk en porselein. Je kunt er wandelen door de schitterende kasteeltuin en er is een leuk café. Voor kinderen worden er ridderfeestjes georganiseerd. Dit is een leuk uitstapje als je wat buiten Den Bosch wilt doen. Adres: Kasteel 4, 5473 VA Heeswijk Dinther. Website: www.kasteelheeswijk.nl

Wat te doen in Den Bosch: praktische tips

Overnachten in Den Bosch

Den Bosch heeft genoeg mogelijkheden om te overnachten voor een stedentrip of weekendje weg. In en rond de binnenstad kun je terecht in sfeervolle boutique hotels, charmante bed & breakfasts en comfortabele familiehotels. Zit je liever in een vakantiehuis? Bij Booking.com kun je zoeken naar een vakantiehuis in de omgeving van Den Bosch.

Als je midden in het centrum wilt verblijven, is The Duke Boutique Hotel een uitstekende keuze. Het is een creatief 4-sterrenhotel pal naast de Sint-Jan waar het allesbehalve saai is. Je kunt de dag beginnen met een gratis yogasessie en Den Bosch daarna verkennen met een gratis city bike. In je kamer heb je een inloopregendouche, gratis Netflix en een Marshall-speaker waar je je eigen playlist op kunt afspelen. Het hotel heeft trouwens ook luxe stadsappartementen en het kleinere broertje, het Little Duke Hotel. ► Boek een overnachting in The Duke Boutique Hotel vanaf € 95

Een aanrader is ook Kloosterhotel de Soete Moeder, gevestigd in een gerenoveerd klooster uit 1928. Zo’n 75 jaar woonden er nonnen, nu is het aangenaam hotel met grote kloostertuin waar je kunt relaxen met een drankje. Dit voelt aan als een oase van rust, terwijl je toch dichtbij het centrum van Den Bosch zit. Lekkernijen komen uit de eigen moestuin en er werken jongeren die een duwtje in de rug nodig hebben. ► Boek een overnachting in Kloosterhotel de Soete Moeder vanaf € 107

Eten en drinken in Den Bosch

Je mag Den Bosch natuurlijk niet verlaten zonder je tanden te zetten in een Bossche bol. Deze chocoladebollen zijn de beroemdste lekkernij van de stad: een grote soes gevuld met slagroom en gedoopt in gesmolten pure chocolade. Een Bossche bol lijkt op een moorkop, maar dan zonder een toef slagroom bovenop. Het gebakje is aan het begin van de 19e eeuw bedacht, maar niemand weet precies door wie.

Je kunt de Bossche bol krijgen bij vele bakkers en cafés, maar een beroemd adres is toch wel lunchroom Jan de Groot (www.bosschebollen.nl), tegenover het station. Deze banketbakkerij uit 1938 schijnt de enige échte Bossche bollen te verkopen en Jan de Groot wordt ook wel beschouwd als de uitvinder ervan. Soms staat er een rij voor de deur.

Niet alleen de zoete lekkernij is een goede reden voor een citytrip naar Den Bosch, want je kunt er ook op hoog niveau culinair genieten. De stad heeft bijvoorbeeld al twee restaurants met een Michelin-ster. Een van de bekroonde sterrententen is Restaurant Noble (www.restaurantnoble.nl), geleid door de ervaren chef-kok Edwin Kats. Je maakt hier met kleinere gerechten een ontdekkingsreis langs de internationale keuken volgens het concept ‘shared dining’. Het restaurant is hip ingericht, met gekleurde raampanelen, kunstwerken en glazen hanglampen.

De andere topper is Restaurant Sense (www.senserestaurant.nl), dat sinds 2012 een Michelin-ster op zak heeft. Hier wordt gekookt met zoveel mogelijk streekproducten en seizoensgerechten van Nederlandse bodem, met natuurlijke fairtrade ingrediënten en bijpassende biologische wijnen. Het restaurant zit in een monumentaal pand naast het Jheronimus Bosch Art Center, en je kunt er ook blijven slapen in een van de suites.

Reizen naar Den Bosch

Den Bosch ligt in het noorden van de provincie Noord-Brabant en is goed te bereiken met de auto, de trein en de bus. Vanaf Amsterdam is het ruim 1 uur rijden over de A2, vanaf Utrecht is het drie kwartier rijden. In en rond de binnenstad zijn zeven parkeergarages waar je kunt parkeren. Parkeergarage Sint Josephstraat ligt het dichtste bij de Sint-Jan. Meer informatie over parkeren in Den Bosch staat op deze website: www.parkeren-denbosch.nl

Er rijden rechtstreekse treinen naar station Den Bosch vanuit onder meer Amsterdam, Alkmaar, Maastricht, Zwolle, Arnhem, Dordrecht, Utrecht en Schiphol. Busmaatschappij Arriva (www.arriva.nl) heeft bussen rijden naar Den Bosch vanuit andere plaatsen en dorpen in Brabant. In de binnenstad kun je gratis gebruikmaken van een hop on hop off stadsbusje als je geen zin hebt om te lopen. Het busje vertrekt vanaf het station en rijdt van dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Klik hier voor de route.

Voor meer informatie over wat te doen in Den Bosch kun je kijken op de officiële website van het VVV-kantoor: www.bezoekdenbosch.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 19 januari 2021. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Den Bosch, Noord-Brabant, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Fres Mila/Shutterstock.com; Wereldreizigersclub; Poleijphoto/Shutterstock.com; Noordbrabants Museum/Joep Jacobs; Jaroslav Moravcik/Shutterstock.com; Design Museum Den Bosch; Pixabay; Booking.com.