Wat te doen in Gouda: 10 tips!

Door Elisa van Hengstum

Gouda bestaat in 2022 maar liefst 750 jaar. Deze Zuid-Hollandse stad, die vooral bekend is om de kaas, heeft daarmee al een rijke geschiedenis opgebouwd. De grachten, historische gebouwen en vele terrasjes maken Gouda de perfecte stad in Nederland voor een dagje uit.

Gouda staat bekend als Kaasstad, omdat de kaas uit omliggende steden en dorpen hier vroeger werd verhandeld. De eerste kaasmarkt vond al in 1395 in Gouda plaats. Eeuwen geleden dus! Tegenwoordig wordt de kaasmarkt gedurende de zomer nog wekelijks georganiseerd, maar dan vooral als toeristenattractie.

Heb jij een dagje of weekendje Gouda op de planning staan? Dan vind je hier de 10 beste tips over wat je kunt doen in Gouda. Ontdek bijvoorbeeld de historie van de stad tijdens een bezoekje aan het Stadhuis en de Sint-Janskerk. Maar beleef ook vooral de gezelligheid in de binnenstad. Heb jij meer behoefte aan wat natuur? Ook dan kun je in Gouda tot rust komen in de natuurgebieden rondom de stad.

De Goudse Waag

Op de Markt, het centrale plein in de binnenstad van Gouda, vind je de Goudse Waag. Tegenwoordig is dit een Kaasmuseum, maar vroeger was het een plek om onder andere kaas te wegen. Dit historische pand komt uit 1668 en is ontworpen door architect Pieter Post. De ligging van Gouda heeft ervoor gezorgd dat dit een belangrijke stop was tussen Amsterdam en Rotterdam. Alle goederen die langs de Goudse Waag kwamen werden hier gewogen. Was iets zwaarder dan 10 pond? Dan moest hierover belasting betaald worden.

De Goudse Waag is nu een museum waar de bezoeker wordt geïnformeerd over de rijke geschiedenis van Gouda en zijn bekende Kaasmarkt. Een kaasproeverij (inclusief wijn) kan in dit fantastische pand uiteraard niet ontbreken. Adres: Markt 35, 2801 JK Gouda. Website: www.goudsewaag.nl

Stadhuis van Gouda

De eyecatcher van Gouda is toch wel echt het Stadhuis. Dit gotische gebouw staat midden op de Markt en werd in 1450 geopend. Daarmee is dit zelfs het oudste stadhuis van Nederland! Het klokkenspel aan de rechterzijgevel is een van de unieke kenmerken van het Stadhuis. Twee keer in het uur spelen de poppen het verhaal van Floris V die in 1272 stadsrechten aan Gouda heeft verleend.

Daarnaast wordt het gebouw gekenmerkt door de gekleurde luiken en het zeventiende en achttiende-eeuwse interieur. Vandaag de dag wordt het stadhuis voornamelijk nog voor bruiloften gebruikt. De wandbekleding in de Trouwzaal is dan ook de trots van het gebouw. Adres: Markt 1, 2801 JG Gouda. Website: www.goudastadhuis.nl

Museum Gouda

Dit gebouw is wederom te vinden op de Markt en is zeker een bezoekje waard. Met een ontzettend diverse collectie heeft het Museum Gouda voor ieder wat wils. Denk aan altaarschilderijen uit de 16^e eeuw en schutterstukken uit de 17^e eeuw. Maar ook Franse en Nederlandse schilderijen uit de 19^e eeuw.

Verder kan het beroemde Gouds plateel natuurlijk niet ontbreken in dit museum. Dit is een sieraardewerk dat vooral afkomstig is uit Gouda. Dit museum is een leuk uitstapje als je wat cultureels wilt doen in Gouda! Adres: Achter de Kerk 14, 2801 JX Gouda. Website: www.museumgouda.nl

Museumhaven Gouda

Wandel langs de Museumhaven en reis terug in de tijd. Dit stukje haven is de ligplaats van 20 monumentale bedrijfsvaartuigen. Aangezien de schepen allemaal zijn bewoond is het helaas niet mogelijk om ze van binnen te bekijken. Maar dat mag de pret niet drukken! Met deze indrukwekkende collectie wordt de havensfeer, die begin 1900 is gecreëerd, behouden. Je vindt de schepen in de Turfsingel en in de zwaaikom van de Mallegatsluis. Adres: Vest 252, 2801 TZ Gouda. Website: www.museumhavengouda.nl

Fietstocht Gouda

De beste manier om een Nederlandse stad te ontdekken is natuurlijk op de fiets. Met een fietstour zie je alle highlights van Gouda en ben je ook nog eens lekker sportief bezig. Win-win! Boek bijvoorbeeld een fietstour bij Baja Bikes en fiets mee met een enthousiaste gids. De middeleeuwse straatjes, hofjes en grachten kom je onderweg allemaal tegen. Ook fiets je bijvoorbeeld langs de Roode Leeuw, een van de oudste korenmolens in Nederland. Een fietstocht is de perfecte keuze wanneer je iets actiefs wilt doen in Gouda.

Sint-Janskerk

De meest bekende kerk van Gouda is zeker een bezoekje waard. Met een lengte van 123 meter is de Sint-Jan namelijk de langste kerk van ons land. Rond 1280 is de bouw van deze kerk begonnen, maar het gebouw is in de jaren hierop nog meerdere malen verbouwd. De Sint-Janskerk is gewijd aan Johannes de Doper, schutspatroon van Gouda.

Het kleurrijke hoogtepunt van de kerk zijn de Goudse Glazen. Van de 72 gebrandschilderde ramen dateren er 61 uit de jaren 1530 tot 1603. Dit is meer dan de helft van al het 16^e eeuwse gebrandschilderde glas in Nederland. Sommige ramen zijn wel 20 meter hoog, wat een imposante indruk achterlaat. Adres: Achter de Kerk 2, 2801 JW Gouda. Website: www.sintjan.com

Goudse Hout

Een prachtig stukje natuur kan in Gouda natuurlijk niet ontbreken. De Goudse Hout is een natuurgebied van circa 100 hectare gelegen in het Groene Hart. Open water, slootjes en bruggetjes karakteriseren dit Goudse stukje natuur. Daarnaast is de Goudse Hout de perfecte locatie om te recreëren. Je kunt er wandelen, fietsen, paardrijden, vissen, etc.! Adres: Goudse Houtsingel 101, 2805 HL Gouda. Website: www.goudsehout.nl

Goudse Kaas- en Ambachtenmarkt

Als je aan Gouda denkt, denk je aan kaas. Je kan dan ook niet weg uit Gouda zonder dat je hier kaas hebt geproefd, geroken of gezien. Wat is hiervoor een betere plek dan de Goudse Kaas- en Ambachtenmarkt? Iedere donderdagochtend ergens tussen april en september wordt de Markt omgetoverd tot een walhalla voor de kaasliefhebber.

Kilo’s kaasbrikken, de bekende Goudse kaasmeisjes en onderhandelingen tussen kaashandelaren en boeren (inclusief handje klap); er is genoeg te zien op de Goudse Kaasmarkt. Naast alle kaas kun je ook genieten van een heerlijk verse stroopwafel of een portie poffertjes bij een van de kraampjes. Verder wordt op de markt aandacht geschonken aan Goudse ambachten, zoals kaarsen maken, plateel schilderen en kaas maken.

Gouda Cheese Experience

Kan jij niet genoeg krijgen van kaas? Dan is de Gouda Cheese Experience misschien wel wat voor jou. Stap het kaaskleurige gebouw binnen en leer alles over kaas!

Met deze interactieve ervaring kun je virtueel koeien melken, traditionele boerenoutfits aantrekken en de fijne kneepjes van het handjeklap onder de knie krijgen. Verder spreekt het voor zich dat er genoeg Goudse kaas te proeven valt! Adres: Agnietenstraat 21, 2801 GZ Gouda. Website: www.goudacheese-experience.com

De Visbanken

Voor het opsnuiven van nog meer cultuur en historie kun je een bezoekje brengen aan de Visbanken. De Visbank en Korenbeurs zijn twee overkapte galerijen én beide Rijksmonumenten. De twee galerijen liggen aan weerszijden van de Gouwe en komen uit het jaar 1588. Hier werd vroeger vis schoongemaakt en verkocht. De Visbank aan de Lage Gouwe was voor de Goudse handelaren en de Korenbeurs aan de Hoge Gouwe was voor de handelaren van buiten de stad.

Tot ongeveer 1879 werd hier vis verkocht, maar de stenen galerijen zijn nog steeds te zien. Tegenwoordig worden de Visbanken gebruikt als terras voor verschillende restaurants. Een leuke plek voor een drankje dus! Adres: Lage Gouwe 1, 2801 MA Gouda.

Wat te doen in Gouda: praktische tips

Overnachten in Gouda

In de binnenstad van Gouda zijn een aantal hotels en bed & breakfasts om te overnachten. De stad is niet zo heel groot en alle bezienswaardigheden liggen dicht bij elkaar. Wanneer je in de binnenstad slaapt, kun je daarom de meeste dingen gemakkelijk te voet bereiken.

Direct naast de eeuwenoude Sint-Janskerk ligt het Relais & Chateaux Weeshuis Gouda. In dit luxe boutique hotel waan je je even in je eigen bubbel. Dit moderne hotel bevindt zich in een gebouw dat ooit als weeshuis diende. Het Aalmoezeniersweeshuis om precies te zijn. Vooral de arme wezen uit Gouda konden hier terecht. Naast dat het gebouw als weeshuis heeft gediend, is het ook lange tijd een openbare bibliotheek geweest. Sinds 2021 zit het hotel erin gevestigd.

Geïnspireerd door het Gouds Plateel is de inrichting van het hotel tot stand gekomen. Dit is terug te zien in de grafische vormen, kleuren en prints. De verschillende suites hebben ieder hun eigen kenmerken. Qua eten en drinken zit je hier ook wel gebakken. Fine dining, casual lunch, high sea, high tea, ontbijt; alles is aanwezig. ► Boek een overnachting in Relais & Chateaux Weeshuis Gouda vanaf € 161

Een ander fijn hotel om te overnachten is het Best Western City Hotel Gouda, gelegen aan de Gouwe. Een modern pand dat Gouda volledig omarmt. De 101 kamers in het hotel zijn gekleurd in het rood, geel of blauw en verwijzen daarmee alle drie naar de stad. Het rood staat voor het wapen en de vlag van Gouda, geel verwijst naar de kaas en blauw naar de bruggen, sluizen en wateren in de stad. De centrale ligging van het hotel, de Bar – Bistro en de vergaderzalen maken het hotel aangenaam voor een zeer breed publiek. ► Boek een overnachting in Best Western City Hotel Gouda vanaf € 91

Eten en drinken in Gouda

Gouda is natuurlijk het meest bekend om zijn kaas. Het is dan ook niet lastig om dit terug te vinden in de stad. Ben jij op zoek naar échte Goudse boerenkaas? Ga dan vooral even langs ’t Kaaswinkeltje (www.kaaswinkeltje.com). De kaas in deze winkel wordt nog volgens de oude tradities gemaakt en komt van boerderijen rondom Gouda. De kaas wordt niet gepasteuriseerd waardoor het de authentieke smaak behoudt.

Naast kaas is ook de stroopwafel onlosmakelijk verbonden met Gouda. Wist je namelijk dat de stroopwafel hier is bedacht? Als Nederlander ben je dan ook eigenlijk verplicht om hier eentje te eten.

Bij Kamphuisen Siroopwafels (www.siroopwafelfabriek.nl) maken ze al sinds 1810 siroopwafels. Maar waarom noemt Kamphuisen het de siroopwafel en niet de stroopwafel? Het verschil tussen siroop en stroop is dat siroop een stukje dunner is. Vroeger heetten vrijwel alle stroopwafels siroopwafels, maar de term stroopwafel is door de jaren heen een stuk gebruikelijker geworden. Bij Kamphuisen zijn ze zo trots op hun geschiedenis dat zij het de siroopwafel blijven noemen. Bij de Siroopwafel fabriek kun je het verhaal achter Kamphuisen ontdekken en uiteraard de lekkerste siroopwafels proberen!

Verder zijn in Gouda genoeg cafés om even neer te strijken voor een koffie of lunch. Al sinds 1916 zit Grand Café Central de Buren (www.grandcafecentral.nl) gevestigd aan de Markt. De overname door twee nieuwe eigenaren in 2017 heeft ervoor gezorgd dat de authentieke sfeer is behouden en een modern tintje is toegevoegd aan dit huiselijke café.

Zoek jij voor ’s avonds nog een leuke plek om te eten? Ook dan zijn er ontzettend veel leuke restaurantjes te vinden in Gouda. Bijvoorbeeld Viejee’s (www.viejees.nl). Het shared dining concept van dit restaurant zorgt voor een gezellige en ongedwongen sfeer. Op zoek naar een bijzondere locatie? Maak dan een reservering bij de Lichtfabriek (www.lfgouda.nl). De monumentale raampartijen en vele lampen doen de naam van het restaurant eer aan.

Reizen naar Gouda

Gouda ligt in het oosten van de provincie Zuid-Holland, tussen Den Haag en Utrecht. Het treinstation van Gouda is goed te bereiken vanuit verschillende steden in het land. Vanaf Amsterdam CS kun je met de sprinter in 51 minuten naar Gouda. Verder heeft Gouda directe treinverbindingen met onder andere Utrecht Centraal, Rotterdam Centraal en Groningen. Vanaf het station in Gouda loop je in ongeveer 8 minuten naar de binnenstad.

Ga je met de auto? In ongeveer een uur rijd je vanaf Amsterdam naar Gouda. Vanaf zowel Utrecht als Den Haag is het ongeveer 40 minuten met de auto. Rond de binnenstad zijn er drie parkeergarages en drie grote parkeerterreinen waar je je auto kunt parkeren. Je kunt ook op straat parkeren, maar dat is in de betaalde zones vaak wat duurder.

Voor meer informatie over wat te doen in Gouda kun je kijken op de officiële website van het VVV-kantoor: www.welkomingouda.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 15 september 2022. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Gouda kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Wereldreizigersclub; Shutterstock.com; Booking.com.