Wat te doen en te zien in Leiden: 15 tips!

Wat te doen in Leiden, de beroemde ‘Sleutelstad’ in Zuid-Holland? Leiden is een levendige studentenstad met mooie grachten, een flinke dosis cultuur en een rijke geschiedenis. In de 15e eeuw was Leiden zelfs de grootste stad van Holland, met dank aan de textielnijverheid. Leiden bleek in de middeleeuwen een vruchtbare bodem voor schilders van wereldfaam, zoals Rembrandt en Jan Steen.

Als kenniscentrum speelde Leiden een vooraanstaande rol: de stad heeft de oudste universiteit van Nederland en talloze beroemde uitvindingen werden in Leiden gedaan. Voor onderzoek brachten handelaren, kolonisten en verzamelaars objecten uit de hele wereld naar de stad.

Genoeg te doen dus als je helemaal gek bent van cultuur, geschiedenis en wetenschap, maar Leiden is ook een leuke stad voor shoppen, uitgaan en lekker eten. Een dag en zelfs een weekend is eigenlijk te kort voor het afvinken van alle bezienswaardigheden. Wil je een citytrip maken naar deze gezellige stad? Hier vind je 15 tips wat te doen en te zien in Leiden!

Mummies in het Rijksmuseum van Oudheden

Voor het bekijken van mummies hoef je niet helemaal naar Egypte te reizen. Ook het Rijksmuseum van Oudheden heeft enkele mummies in zijn collectie, uit de tijd van de farao’s en de oude Grieken. De 167 centimeter lange mummie Anchhor is de mooiste, maar je ziet er ook een mummiekind uit de Romeinse tijd. Het Rijksmuseum is een van de meest prestigieuze musea van Leiden, waar in een eigentijdse setting bijzondere archeologische vondsten uit de hele wereld te zien zijn. De Egyptische collectie is het beroemdst, maar je ziet er ook eeuwenoude voorwerpen van de Grieken, de Romeinen, de Etrusken en uit Nederland zelf. Adres: Rapenburg 28, 2311 EW Leiden. Website: www.rmo.nl

Dinosaurussen in Naturalis

Als je wat met kinderen wilt doen in Leiden, is Naturalis een aanrader. In dit natuurhistorisch museum kun je oog in oog komen te staan met ‘Trix’, oftewel het skelet van de Tyrannosaurus rex. Dit is de beroemdste vleesetende dinosaurus, waarvan het museum de botten heeft opgegraven in Amerika. Trix is een van de hoogtepunten, maar het museum heeft maar liefst 40 miljoen objecten in de collectie die afkomstig zijn uit de natuur. Je ziet er bijvoorbeeld ook opgezette dieren, stokoude fossielen en exemplaren van planten. Vergeet ook Stier Herman niet, het eerste genetisch gemanipuleerde zoogdier ter wereld. Adres: Darwinweg 2, 2333 CR Leiden. Website: www.naturalis.nl

Maak een rondvaart door Leiden

Leiden is misschien niet zo waterrijk als Amsterdam, maar toch vind je in deze middeleeuwse stad liefst 28 kilometer aan grachten en singels. Tijdens een rondvaart kun je de stad vanaf het water bewonderen en varen door buurten die door de eeuwen heen nauwelijks zijn veranderd. Je ziet het havengebied van Leiden en prachtige grachtenpanden en monumenten. De rondvaart duurt ongeveer 1 uur en kun je ook doen bij slecht weer. ► Boek hier je alvast je tickets voor een rondvaart in Leiden

De wereld bijeen in Museum Volkenkunde

Wil je wat doen ter voorbereiding van een wereldreis? Breng dan een bezoek aan Museum Volkenkunde, een museum over mensen uit de hele wereld. Je komt er alles te weten over hun cultuur en gebruiken, van de Azteken en de Inca’s in Midden- en Zuid-Amerika tot de Eskimo’s in de Poolgebieden en de Aboriginals in Australië. Een hoogtepunt is de Boeddhazaal, waar vijf enorme bronzen Boeddhabeelden een enorme rust uitstralen. Er zijn regelmatig wisselende tentoonstellingen te zien met topstukken van de verschillende volkeren. Adres: Steenstraat 1, 2312 BS Leiden. Website: www.volkenkunde.nl

Een avondje naar de Leidse Schouwburg

Voor cabaret, toneel, dans, muziek en jeugdvoorstellingen ga je een avondje naar de Leidse Schouwburg, het mooiste theater van Leiden. Het theater is al gebouwd in 1705 en is daarmee het oudste theater van Nederland dat nog steeds in gebruik is. Het is niet heel groot, maar gezellig intiem. De rode pluche stoelen, de balkons, de kroonluchters en de gouden ornamenten roepen nostalgische gevoelens op. Een jaarlijks hoogtepunt in de Leidse Schouwburg is het Leids Cabaretfestival – zorg dat je op tijd kaarten reserveert! Adres: Oude Vest 43, 2312 XS Leiden. Website: www.leidseschouwburg-stadsgehoorzaal.nl

Hortus Botanicus Leiden

Als je even weg wilt van de ‘drukte’ in de stad, kun je een bezoek brengen aan de Hortus Botanicus. Deze groene oase in Leiden is al aangelegd in 1590 en daarmee is het de oudste botanische tuin van Nederland. Dit is dé plek als je meer wilt weten over onze nationale plantengeschiedenis. Zo werden hier in 1637 voor het eerst op grote schaal tulpen gekweekt, waarvan de bollen afkomstig waren uit Azië. Zoals je weet, is de tulp inmiddels het nationale symbool van Nederland. Bij koud weer kun je opwarmen in de tropische kassen. Adres: Rapenburg 73, 2311 GJ Leiden. Website: www.hortusleiden.nl

Kunst in Museum De Lakenhal

Museum De Lakenhal is het belangrijkste kunstmuseum van Leiden waar je meer ontdekt over de geschiedenis van de stad. Je ziet er schilderijen van oude Leidse meesters als Lucas van Leyden, Rembrandt van Rijn en Jan Steen, maar ook werken van moderne kunstenaars als Theo van Doesburg, Jan Wolkers en Erwin Olaf.  Een van de topstukken is Het laatste oordeel, een drieluik van Lucas van Leyden uit de 16e eeuw. Het museum bestaat al sinds 1874 en is gehuisvest in de vroegere Laecken-Halle, waar ooit de Leidse lakens werden gekeurd. Adres: Oude Singel 32, 2312 RA Leiden. Website: www.lakenhal.nl

Beklim het fort De Burcht

Je zit met je neus op de ontstaansgeschiedenis van Leiden als je een bezoek brengt aan De Burcht, een fort op een heuvel dat een beetje verscholen ligt in het midden van de stad. De eerste stenen van het bouwwerk werden al gelegd in de 9e eeuw, waarmee dit een van de oudste burchten is van Nederland. Eeuwenlang vluchtten Leidenaren naar deze plek in tijden van oorlog en nood. Je kunt trappen beklimmen en bovenop de dikke 6 meter hoge muren lopen, waar je tevens een mooi uitzicht hebt over de oude binnenstad. De Burcht is gratis toegankelijk. Adres: Van der Sterrepad 5, 2312 EK Leiden.

Maak een reis door het lichaam

Ook een leuk uitje voor kinderen is de Corpus Experience, waarbij je bijna letterlijk ‘een reis door het lichaam’ kunt maken. De attractie is gebouwd als een gigantisch 35 meter hoog mens. Als bezoeker maak je in 55 minuten een reis door het lichaam: je begint onderaan bij de knie en je eindigt bovenin bij de hersenen in het hoofd. Onderweg kom je van alles te weten over je lichaam, bijvoorbeeld hoe de spijsvertering werkt als je een broodje eet. De minimumleeftijd is 6 jaar. Corpus ligt aan de rand van Leiden, officieel in de plaats Oegstgeest. Adres: Willem Einthovenstraat 1, 2342 BH Oegstgeest. Website: www.corpusexperience.nl

Shoppen in Leiden

Weet je niet wat te doen met je geld? Leiden is een paradijs als je van shoppen houdt, met meer dan 650 winkels. Naast de grote ketens heeft Leiden opmerkelijk veel speciaalzaken, boetiekjes en delicatessenwinkels, die vaak in kleine straatjes en steegjes te vinden zijn. Wat dacht je bijvoorbeeld van de Vliegershop (www.vliegershop.nl), met een groot assortiment vliegers en ander speelgoed. Plato is al meer dan 40 jaar hét adres voor elpee’s, cd’s en dvd’s en bij Bierwinkel Leiden (www.bierwinkel-leiden.nl) kun je terecht voor de mooiste bieren, whisky’s en jenevers. De Haarlemmerstraat is de langste winkelstraat van Leiden (ruim 1 kilometer) en ook in de Breestraat vind je vele leuke winkeltjes.

Wetenschap in Museum Boerhaave

Voor nog meer wetenschap kun je terecht in Museum Boerhaave, met een een indrukwekkende verzameling wetenschappelijke instrumenten uit onze vaderlandse geschiedenis. Zo zie je er de microscopen van Antoni van Leeuwenhoek, die ze ook heeft uitgevonden. Je kunt er een kijkje nemen bij het oudste planetarium van Nederland en de eerste slingerklok bewonderen van Christiaan Huygens. Ook moderniteiten komen aan bod, zoals de eerste ‘kweekburger’ uit 2013. Dit is een hamburger waarvoor geen koeien hoeven te worden geslacht. Adres: Lange Sint Agnietenstraat 10, 2312 WC Leiden. Website: www.rijksmuseumboerhaave.nl

Bezoek de Pieterskerk

Wil je weten waar Leiden haar bijnaam ‘Sleutelstad’ aan te danken heeft? Dan moet je even binnenstappen in de Pieterskerk, de oudste kerk van Leiden. De bouw begon rond 1390 en de kerk werd toen vernoemd naar Petrus, de beschermheilige van Leiden. Petrus zou twee sleutels op zak hebben waarmee hij de hemelpoort kon bewaken. Sinds de jaren ’70 vinden er geen gebedsdiensten meer plaats, maar wordt de kerk gebruikt voor evenementen, concerten en festivals. Er is ook een escaperoom. De Pieterskerk is elke dag te bezoeken, maar je moet wel entree betalen. Adres: Pieterskerkhof 1A, 2311 SP Leiden. Website: www.pieterskerk.com

Proef Japan in het SieboldHuis

Het SieboldHuis bewijst maar weer eens dat Leiden echt een ‘wereldstad’ is. In dit Japanmuseum proef je een en al Japan, ook leuk als je wat wilt doen als voorbereiding voor een tripje die kant op. De collectie bestaat uit het mooiste van het nieuwe en oude Japan, met onder meer lakwerk, keramiek, prenten, munten, kleding, oude landkaarten en opgezette dieren. De verzameling is tussen 1823 en 1829 bijeengebracht door de Duitse arts Philipp Franz von Siebold. Hij woonde toen in een grachtenpand in Leiden, en daar zit nu dit museum. Adres: Rapenburg 19, 2311 GE Leiden. Website: www.sieboldhuis.org

Molenmuseum De Valk

Een van de beste plekken voor een uitzicht over Leiden is Molenmuseum De Valk, gevestigd in een originele stellingkorenmolen die sinds 1743 onderdeel uitmaakt van de skyline van de Leidse binnenstad. Binnen de ronde muren van de molen is een tentoonstelling over drie eeuwen molengeschiedenis. In het museum bevindt zich ook de enige bewaard gebleven stadsmolenaarswoning van Nederland. Alle zeven verdiepingen zijn toegankelijk en op de hoogste verdieping (op 29 meter) kun je genieten van het fraaie uitzicht over Leiden. Adres: 2e Binnenvestgracht 1, 2312 BZ Leiden. Website: www.molenmuseumdevalk.nl

Bekijk een film in het Trianon Theater

Als je wat ontspannends wilt doen in de avond (buiten de Leidse kroegen), kun je een filmpje pakken in het Trianon Theater. Dit is de oudste bioscoop van Leiden, die al in 1927 in gebruik werd genomen. Het was eerst een 18e eeuws woonhuis en voor de filmzaal werden twee woonkamers samengevoegd. De bioscoop is enkele jaren geleden compleet gerenoveerd, waarbij het retro-sfeertje is behouden. In drie zalen kun je de nieuwste kaskrakers uit Hollywood bekijken, maar ook artistieke filmhuis-producties. Als je de roman Kort Amerikaans leest van Jan Wolkers, komt het Trianon Theater voorbij in het eerste hoofdstuk. Adres: Breestraat 31, 2311 CH Leiden. Website: www.bioscopenleiden.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 26 februari 2020. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Leiden, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © depositphotos.com/smallredgirl; Wereldreizigersclub; Naturalis/Marten van Dijl; Pixabay; Museum Boerhaave.