Wat te doen en te zien in Maastricht: 15 tips!

Wat te doen in Maastricht, de bourgondische hoofdstad van Limburg? Maastricht, slechts 3 kilometer van de Belgische grens, is een van de oudste steden van Nederland. Door de handige ligging aan de rivier de Maas stichtten de Romeinen hier al aan het begin van onze jaartelling een nederzetting. In het eerste millennium maakten vier bisschoppen de dienst uit in deze ‘bisschopsstad’. Meer recent was Maastricht de geboorteplaats van de Europese Unie en de euro (weleens van het Verdrag van Maastricht gehoord?).

Genoeg te doen als je houdt van geschiedenis, want in de oude binnenstad struikel je haast over de monumentale gebouwen. Maastricht heeft de oudste kerk van Nederland en een van de mooiste stadhuizen. Maar de Limburgse hoofdstad is ook rijk aan musea en heeft een levendige culturele scene, met violist André Rieu als beroemdste gangmaker. Fijnproevers en shopaholics komen zeker niets tekort in de Limburgse hoofdstad. Heb je wel zin in een Mestreechse beleving? Hier vind je 15 tips wat te doen in Maastricht!

Ontspan op het Vrijthof

Wat is een bekender dan Maastricht dan het Vrijthof, het grote plein in de binnenstad dat al sinds de Romeinse tijd wordt gebruikt? Het Vrijthof is het ideale startpunt voor een dagje uit in Maastricht. Je vindt hier vele cafés met terrassen waar je onder het genot van een drankje het leven van de Maastrichtenaren aan je voorbij ziet trekken. Strek je benen bijvoorbeeld bij Café In Den Ouden Vogelstruys, het oudste café van Maastricht met een geschiedenis die teruggaat tot 1730.

Aan het Vrijthof vind je talloze historische gebouwen, zoals de imposante Sint Servaasbasiliek, de Sint Janskerk en het Spaans Gouvernement, het oudste woonhuis van Maastricht. Je kunt er een avondje uit in Theater aan het Vrijthof en het hele jaar door zijn er evenementen en concerten op het Vrijthof (of de Vriethof in lokaal dialect). Het bekendst zijn de zomerconcerten van André Rieu en het Preuvenemint, het grootste eetfestijn van Nederland.

Bewonder de Sint Servaasbasiliek

De Sint Servaasbasiliek aan het Vrijthof is een van de beroemdste bezienswaardigheden van Maastricht. Het is de oudste nog bestaande kerk van Nederland die volgens Unesco tot de honderd mooiste monumenten van ons land behoort. De bouw van Sintervaos, zoals de Maastrichtenaren de basiliek noemen, begon in de 10e eeuw.

De kerk is vernoemd naar Sint Servaas, in de 4e eeuw de bisschop van Maastricht en de eerste bisschop van Nederland, die hier ook begraven ligt. De grote driebeukige kruisbasiliek is in romaanse stijl gebouwd en heeft een schatkamer waar je talloze religieuze relikwieën kunt bewonderen. De crypte met het graf van Servatius is natuurlijk het hoogtepunt. Hij ligt in een eikenhouten kist, bekleed met verguld koper en versierd met edelstenen, samen met drie andere bisschoppen. Adres: Keizer Karelplein 3, 6211 TC Maastricht. Website: www.sintservaas.nl

Kunst in het Bonnefanten

Kunstliefhebbers mogen een bezoek aan het Bonnefanten niet overslaan, het belangrijkste en grootste kunstmuseum van Maastricht. Je ziet hier eeuwenoude schilderijen en beeldhouwwerken uit Nederland, Duitsland en Italië, maar ook moderne, hedendaagse en experimentele kunst. Afgezien een enkele Brueghel of Rubens bezit het museum geen grote namen als een Rembrandt of een Van Gogh. Het Bonnefanten wil zich vooral onderscheiden met werken van markante kunstenaars die zich toeleggen op minimalisme, conceptuele kunst en arte povera (‘armoedige kunst’). Adres: Avenue Ceramique 250, 6221 KX Maastricht. Website: www.bonnefanten.nl

Verken de grotten van Maastricht

Wil je wat spannends doen onder de grond? Aan de rand van Maastricht, onder de Sint Pietersberg, ligt een enorm stelsel van grotten dat mijnwerkers in de loop van meer dan duizend jaar hebben uitgehouwen. Ze groeven er naar kalksteen, dat in Limburg ‘mergel‘ wordt genoemd, om huizen mee te bouwen. Het resulteerde in een labyrint van meer dan 20.000 gangen met een totale lengte van liefst 80 kilometer!

Je kunt de Grotten van Sint Pieter bezoeken tijdens een rondleiding – zonder licht, geluid, geuren of bereik van je telefoon. Je hoort spannende verhalen, bijvoorbeeld over de mensen die hier schuilden tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1942 werden hier zelfs 800 nationale kunstschatten bewaard, waaronder de beroemde Nachtwacht van Rembrandt. Doe wel een jas of een warme trui aan, want de temperatuur in de grotten is gemiddeld 9 tot 10 °C. ► Bestel hier alvast je tickets voor de grotten van Maastricht

Onze-Lieve-Vrouwebasiliek

De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek, of de ‘slevrouwe‘ zoals de Maastrichtenaren ‘m noemen, kent een indrukwekkende geschiedenis. De basiliek is vermoedelijk rond het jaar 1000 gebouwd, maar op dezelfde plek stond eerder al een bisschopskerkje uit de 5e eeuw. Dat is waarschijnlijk de oudste christelijke kerk van Nederland, die weer bovenop de resten van een Romeinse tempel is gebouwd. De basiliek is een prachtig voorbeeld van romaanse bouwkunst en binnen kun je beeldhouwwerken en muurschilderingen uit de 15e en 16e eeuw bewonderen. Ook worden er rondleidingen gegeven. Adres: Onze Lieve Vrouweplein 7, 6211 HD Maastricht. Website: www.sterre-der-zee.nl

Maak een fietstocht door Maastricht

Wil je wat actiefs doen in Maastricht? Maak een fietstocht door een van de oudste steden van Nederland! In Maastricht is veel meer te beleven dan de terrasjes in de middeleeuwse binnenstad. Tijdens een fietstour neemt een gids je mee langs alle hoogtepunten en zie je veel meer.  Je fietst door de oude straatjes, over de keien en onder eeuwenoude stadspoorten door. Je ruikt de rivier de Maas en ontdekt wijken als Ceramique, met zijn moderne architectuur. Een fietstour  duurt zo’n 2 uur en kun je makkelijk online reserveren. ► Boek hier een fietstour door Maastricht met Limburgse gids

Natuurhistorisch Museum Maastricht

Als je wat wilt doen met kinderen, is het leuk om een bezoek te brengen aan het Natuurhistorisch Museum Maastricht. Het hoogtepunt is het skelet van een Mosasaurus, een enorm roofreptiel dat ooit in zee leefde en in de grotten rond Maastricht werd ontdekt. Inderdaad, de hoofdstad van Limburg lag vroeger (66 miljoen jaar geleden) in zee. Maar in het museum zie je ook fossielen, planten en opgezette dieren van soorten die nú in Limburg leven. Adres: De Bosquetplein 7, 6211 KJ Maastricht. Website: www.nhmmaastricht.nl

Wander onder de Helpoort

Alle oude steden in Nederland hebben wel een middeleeuwse stadspoort, maar de Helpoort is wel een hele bijzondere. Het is namelijk de oudste nog bestaande stadspoort van Nederland, die al rond 1229 werd gebouwd. De poort was onderdeel van de eerste middeleeuwse stadsmuur rond Maastricht, waar passanten tol moesten betalen. Je kunt er onderdoor wandelen, maar ook een bezoekje brengen aan het Vesting Museum Maastricht. Je ziet er historische voorwerpen en er is een tentoonstelling over de geschiedenis van de vesting. Adres: Sint Bernardusstraat 24b, 6211 HL Maastricht. Website: www.maastrichtvestingstad.nl

Proef een pilsje in Brouwerij Bosch

Pak een pilsje in Brouwerij Bosch, de laatste complete stadsbrouwerij van Maastricht. Deze monumentale bierbrouwerij is nog volledig intact, inclusief mouterij en brouwerswoning. Het brouwen van bier begon hier al in 1758 en in 1827 nam de familie Bosch het ambacht over. In 1970 werd het laatste biertje geproduceerd. Nu kun je er rondleidingen krijgen, waarbij je een beeld krijgt hoe een eeuw geleden het bier werd gebrouwen. Je kunt ook nog twee originele Bosch-bieren proeven, die elders zijn gebrouwen op basis van een oud receptenboek. Adres: Wycker Grachtstraat 26, 6221 CX Maastricht. Website: www.brouwerijbosch.nl

Beklim de Sint-Pietersberg

Oké, een echte berg is het niet, met zijn hoogte van 107 meter, maar toch is het leuk om de Sint-Pietersberg te ‘beklimmen’. Deze heuvel ligt ten zuiden van Maastricht, schurend tegen de grens van België. Je kunt de Sint-Pietersberg al wandelend of per mountainbike bedwingen, met een gemiddeld stijgingspercentage van 6,1 procent (dat is best veel voor Nederlandse begrippen).

Bovenop zie je de restanten van Fort Sint Pieter. Het vijfhoekige verdedigingsbastion werd in 1701-1702 gebouwd om Maastricht te beschermen tegen aanvallen van de Franse zonnekoning Lodewijk XIV. Je hebt hier een mooi uitzicht over de omgeving en de groeve waar mijnwerkers vroeger mergel uit haalden. Voor het uitkijkpunt moet je een trap betreden met 215 treden. De heuvel is ook een beschermd natuurgebied met orchideeën, bloemrijke graslanden, vlinders, vleermuizen en oehoe’s. ► Boek hier een rondleiding door Fort Sint Pieter met een gids

Fotografie in Museum aan het Vrijthof

Ben je helemaal gek van fotografie? Loop dan binnen bij Museum aan het Vrijthof, een fotografiemuseum dat twee keer per jaar een tentoonstelling organiseert rond een grote naam in de fotografiewereld. Daarnaast is er een vaste collectie met onder meer schilderijen van Maastrichtse kunstenaars, zilveren voorwerpen en pistolen die als statussymbool werden aangeschaft. Het museum is gevestigd in een historisch gebouw dat in de 16e eeuw dienst deed als buitenpaleis van Keizer Karel V. Adres: Vrijthof 18, 6211 LD Maastricht. Website: www.museumaanhetvrijthof.nl

Stadhuis van Maastricht

Het Stadhuis van Maastricht is een waar juweeltje, met zijn achthoekige klokkentoren, gevel van natuursteen en prachtige inrichting. Het stadhuis is gebouwd tussen 1659 en 1664 en ontworpen door bouwmeester Pieter Post, die ook Paleis Huis ten Bosch in Den Haag op zijn naam heeft staan. Bijzonder in het stadhuis zijn de stijlkamers met de prachtige wandtapijten, schouwstukken en plafondschilderingen. Het stadhuis is niet te bezoeken zonder rondleiding. Informeer hiernaar bij de VVV. Adres: Markt 78, 6211 CL Maastricht.

Eet een stuk vlaai in de Bisschopsmolen

Een bezoek aan Maastricht is uiteraard niet compleet zonder een stuk échte Limburgse vlaai. Je kunt deze lekkernij op vele plekken krijgen, maar een sfeervolle locatie is toch wel de Bisschopsmolen. Dit is een 11e eeuwse watermolen in het centrum van de stad die nu vooral dienst doet als bakkerij en lunchroom. Alle vlaaien en broden worden op ambachtelijke wijze gemaakt, met natuurlijke grondstoffen van lokale telers. Je kunt je hier ook opgeven voor een workshop vlaaien bakken. Adres: Stenenbrug 3, 6211 HP Maastricht. Website: www.bisschopsmolen.nl

Shoppen in Maastricht

Maastricht is een paradijs voor shoppers, met markten, boetiekjes, warenhuizen en eigenzinnige winkeltjes. Een winkelgebied bij uitstek is de binnenstad, met de Grote Straat als belangrijkste winkelstraat. Hier vind je veel grote winkelketens, maar ook een van de mooiste boekwinkels ter wereld. Het uitzoeken van een boek is bijna een hemelse ervaring bij Boekhandel Dominicanen, gevestigd in een gotisch kerkgebouw uit de 13e eeuw. Voor hip, trendy en chique winkels moet je naar Wyck, aan de overkant van de Maas. Ook vele galeries en kunstenaars hebben hier hun thuisbasis. Website: www.wyck.nl

Marres, Huis voor Hedendaagse Cultuur

Als je nog niet genoeg hebt van kunst, kun je binnenwippen bij Marres, Huis voor Hedendaagse Cultuur. Hier wordt met beeldend kunstenaars, muzikanten, vormgevers, koks en parfumeurs een ,,nieuw vocabulaire voor de zintuigen ontwikkeld”, zo belooft het cultuurcentrum. Er is altijd een vol programma met exposities, lezingen en performances. Bij Marres Kitchen kun je zowel overdag als ‘s avonds genieten van authentieke Mediterrane gerechten. Altijd wat te doen dus, in Marres. Adres: Capucijnenstraat 98, 6211 RT Maastricht. Website: www.marres.org

Voor meer informatie over wat te doen in Maastricht kun je kijken op de officiële website van het VVV-kantoor: www.bezoekmaastricht.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 18 maart 2020. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen en te zien in Maastricht, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © depositphotos.com/boerescul; Pixabay; Wereldreizigersclub; Wikipedia; Flickr.com/hape662.