Wat te doen in Zierikzee: 15 tips!

Zierikzee is een van de mooiste plaatsen in de provincie Zeeland, een pittoresk havenstadje met een glorieus maritiem verleden. De hoofdstad van het eiland Schouwen-Duiveland kreeg al in 1219 stadsrechten en maakt in de middeleeuwen een bloeiende periode door. Zierikzee was kampioen in de export van zout, dat in die tijd vooral nodig was om vis te bewaren. Rijke kooplieden lieten statige huizen bouwen en rond het centrum werd een stadsmuur gebouwd om aasgieren tegen te houden.

De welvaart van weleer zie je nog overal terug in Zierikzee, dat ook wel bekendstaat als ‘monumentenstad’. Liefst 568 huizen, gebouwen en poorten hebben de status van monument, en dat is best veel voor zo’n kleine stad. In Zierikzee is dus genoeg te zien en te doen!

Je waant je hier even terug in de tijd, dwalend langs eeuwenoude koopmanshuizen, stadspoorten en de oude haven waar antieke boeiers en vissersschepen in het water liggen te schitteren. Je kunt er genieten van een torenhoog uitzicht, het handelsverleden opsnuiven in het museum en een boottochtje maken over de nabijgelegen Oosterschelde. Voor fijnproevers is de Oosterscheldekreeft niet te versmaden.

Het gezellige Zurrikzêe, zoals de locals zeggen, is een leuk dagtripje als je vakantie viert op Schouwen-Duiveland – maar ook voor een paar dagen is Zierikzee zeker de moeite waard! Wil je een bezoek brengen aan deze ‘parel aan de Oosterschelde’? Hier vind je 15 tips wat te doen in Zierikzee!

Pak een terrasje op het Havenplein

Het rechthoekige Havenplein is een goed beginpunt voor een dagje of weekendje Zierikzee. Dit is het belangrijkste plein in de historische binnenstad met cafés, restaurants, koffietentjes en winkels. Op mooie dagen stromen de terrasjes vol. Dat nodigt uit om er ook eentje te pakken! Bij slecht weer zijn er genoeg leuke adresjes om binnen je honger en dorst te stillen. Ga voor lunch bijvoorbeeld naar Meneer Nilsson (www.meneernilssonzierikzee.com).

Een monumentaal gebouw aan het Havenplein is de Gasthuiskerk, dat meteen opvalt door de zuilengalerij. Het gasthuis werd vermoedelijk al in de 14e eeuw gesticht. Wat je nu ziet, dateert uit 1651. De voorgevel is versierd met het wapen van de stad Zierikzee, vastgehouden door een zeemeerman en een zeemeermin. Tegenwoordig is de kerk in gebruik bij de Hervormde Gemeente Zierikzee. Het Havenplein loopt via een parkje over in de oude haven.

Stadhuismuseum Zierikzee

Een van de 568 monumenten van Zierikzee biedt onderdak aan het Stadhuismuseum, waar je alles komt te weten over de geschiedenis van deze oude havenstad. Aan de hand van scheepsmodellen, antieke kaarten, bodemvondsten, zilverwerk, schilderijen en curiosa zie je hoe Zierikzee en het eiland Schouwen-Duiveland zich ooit ontwikkelden tot maritieme grootmacht die met heel Europa handel dreef. Vooral zout en meekrap (een verfgewas) werd van de havenstad naar andere steden vervoerd.

Het museumgebouw zelf is ook de moeite waard. In dit 450 jaar oude monumentale pand zaten eerder het stadhuis en de rechtbank van Zierikzee, waarvan je nu nog enkele prachtige stijlkamers kunt bewonderen. Bij het museum hoort een aangenaam café. Adres: Meelstraat 6, 4301 EC Zierikzee. Website: www.stadhuismuseum.nl

Tip: wil je wat in december wat doen met kinderen in Zierikzee? Elk jaar in december wordt het Stadhuismuseum omgebouwd tot het Huis van Sinterklaas. Dan krijgen kinderen met hun ouders een rondleiding door het huis. Kijk voor meer informatie op: www.huisvansint.nl

Beklim de Sint-Lievensmonstertoren

Voor een mooi uitzicht over Zierikzee kun je de 281 treden beklimmen van de Sint-Lievensmonstertoren, een kolos van meer dan een miljoen bakstenen die sinds 1454 de skyline van de stad domineert. Inwoners van Zierikzee noemen het bouwwerk liever de ‘Dikke Toren’, omdat de oorspronkelijke naam nogal lang is. De toren hoorde bij de Sint-Lievensmonsterkerk, maar die brandde in 1832 helemaal af.

De bouwplannen van de Sint-Lievensmonstertoren waren nogal ambitieus, want met 130 meter had het de hoogste toren van Nederland moeten worden. Ter vergelijking: de Domtoren in Utrecht is 112 meter hoog. Door geldgebrek kwam het er niet van en bleef de hoogte van de ‘Dikke’ steken op 62 meter. Voor de beklimming van de toren moet je voor € 4 een kaartje kopen bij het VVV-kantoor. Let erop dat er geen lift is en dat de toren niet altijd is geopend voor het publiek. Adres: Kerkplein 2, 4301 EE Zierikzee.

Wandel door de Nobelpoort

Zierikzee is een van de weinige steden in Nederland waar je nog originele middeleeuwse stadspoorten kunt vinden. Ooit waren er twintig, waarvan er nu nog drie overeind staan. Alleen Kampen in de provincie Overijssel heeft drie middeleeuwse poorten, die ook nog eens flink zijn verbouwd. De oudste, mooiste en best bewaarde stadspoort in Zierikzee is de Nobelpoort, aan de noordkant van het centrum. De 35 meter hoge stadspoort is gebouwd aan het begin van de 14e eeuw.

Het is niet helemaal duidelijk hoe de poort aan haar naam komt, maar volgens een populair verhaal was het een cadeautje van de heer Nobel aan zijn twee dochters. Omdat één van de dochters krom liep, zou ook één van de twee torens wat krommer staan. Daarnaast zouden er geesten rondwaren in het gebouw, zo constateerden paranormale onderzoekers in 2013. Je kunt de Nobelpoort (gelukkig misschien) niet bezoeken, maar je kunt er wel onderdoor wandelen. Adres: Korte Nobelstraat 41, 4301 HM Zierikzee.

Maak foto’s in de Museumhaven

De maritieme glorie van weleer zie je terug in de Museumhaven van Zierikzee, de oorspronkelijke middeleeuwse haven waar een vloot historische oude schepen en zeilvaartuigen ligt te dobberen. De schepen hebben grappige namen als de Vabel, de Geertrui en Loodsjol. Het is een fotogenieke plek waar je mooie Insta-kiekjes kunt maken.

Van april tot en met oktober kun je de Museumhaven gratis bezoeken. Op de schepen kun je soms terecht voor een rondvaart, waarvoor een donatie vanaf € 20 wordt gevraagd. Om de hoek ligt de Stads- en Commerciewerf, waar een team van vrijwilligers de oude schepen restaureert. Adres: Vissersdijk 2, 4301 ND Zierikzee. Website: www.museumhavenzeeland.nl

Proef een Zeeuwse bolus

Wat je zeker moet doen in Zierikzee, is je tanden zetten in een Zeeuwse bolus. Dit is een typische lekkernij uit Zeeland, een kleverig gesuikerd broodje dat al in de 17e eeuw voor het eerst werd gebakken. Het plakkerige en knapperige broodje is niet compleet zonder een flinke hoeveelheid basterdsuiker, dus wees voorbereid op vieze handen.

In Zierikzee schijnen ze er van alle Zeeuwse steden de meeste bruine suiker op te doen. De bolus wordt trouwens ook wel jikkemien of drol genoemd. Je kunt de Zeeuwse bolus krijgen bij bakkerijen en koffietentjes in Zierikzee, zoals bij De Man Die Bakt (www.demandiebakt.nl) aan de Meelstraat 31A en Bakkerij Den Soeten Inval (www.densoeteninval.nl) aan de Schuithaven 15.

Bekijk de haantjes op Huis De Haene

Schuin tegenover het Stadhuismuseum vind je Huis De Haene, het oudste huis van Zierikzee. Het voormalige koopmanshuis dateert uit het begin van de 14e eeuw en wordt ook wel het ‘Tempelierenhuis’ genoemd. Het is gebouwd in Brugse stijl en op de gevel zijn twee haantjes te zien, waaraan de bijnaam ‘De Haene’ te danken is.

De andere bijnaam heeft te maken met de legende dat hier in 1312 tempeliers (een christelijke kruisridderorde) zijn omgebracht, maar dat is waarschijnlijk een fantasieverhaal. Er bestaan plannen om het monumentale pand open te stellen voor bezoekers in de toekomst. Een van de ideeën is om hier een escaperoom te vestigen. Adres: Meelstraat 3, 4301 EA Zierikzee.

Zuidhavenpoort en Noordhavenpoort

De twee andere middeleeuwse stadspoorten van Zierikzee tijdens de Zuidhavenpoort en Noordhavenpoort, die tegenover elkaar staan in de oude haven. De Zuidhavenpoort is de oudste en indrukwekkendste van de twee. Deze toren met zijn vier kleine hoektorentjes op het dak is begin 14e eeuw gebouwd om de haven van Zierikzee tegen indringers te beschermen. In 1772 kwam er een torentje bovenop met daarin het oudste carillon van Nederland. Deze klokken werden tussen 1550 en 1554 gegoten en laten om het halve en hele uur nog steeds hun geklingel horen.

Leuk feitje is dat de Zuidhavenpoort diende als achtergronddecor voor de film Michiel de Ruyter uit 2015. De oude binnenstad van Zierikzee moest toen doorgaan voor het Amsterdam uit de 17e eeuw. Via een oude ophaalbrug kom je aan de overkant bij de Noordhavenpoort, die dateert uit de 16e eeuw. In de zomermaanden juli en augustus zijn beide poorten vaak geopend voor exposities.

Gevangenis Gravensteen

In een hoek van het Havenplein staat een stenen huis met de naam Gravensteen, de oudste gevangenis van Zeeland. Dit pand met de oud-Hollandse trapgevel dateert al uit 1524. Aanvankelijk was dit ‘het stenen huis van de graaf’, dus waar de Graaf van Holland en Zeeland zetelde. Al snel zaten hier gevangenen achter de tralies.

Een van de bekendste gevangenen was Jan Machielse van der Made, beter bekend als Jan Rap (zonder z’n maat). De gevangenen zaten er in erbarmelijke omstandigheden opgesloten, vaak met tientallen tegelijk in kleine vieze cellen. Zelfs tot 1923 werden misdadigers uit Zierikzee hier nog opgesloten. In het Stadhuismuseum kun je een rondleiding regelen voor Gravensteen. Dan zie je dat er nog altijd hetzelfde uitziet als destijds, met dikke houten celmuren en smeedijzeren tralies voor de ramen.

Je ziet de namen en tekeningen die gevangenen op de houten muren en deuren hebben gekerfd. De oudste daarvan dateert uit 1577. Kennelijk hadden gevangenen een scherp voorwerp bij zich om hun naam te kunnen kerven. Een rondleiding duurt ruim 1 uur. Je kunt mee op woensdag en zaterdag om 14.30 uur. Je moet wel van tevoren telefonisch reserveren, want er geldt een maximum van 10 personen. Adres: Mol 25, 4301 JC Zierikzee. Website: www.stadhuismuseum.nl

Burgerweeshuis

Een fraai monument in de binnenstad van Zierikzee is het Burgerweeshuis, dat opvalt met zijn mooie witgepleisterde gevel. Het is waarschijnlijk gebouwd rond 1600. Tot 1955 werd het gebruikt om wezen op te vangen. Het weeshuis werd bestuurd door regenten en regentes die bij elkaar kwamen in de Regentenkamer, de mooiste zaal van het pand. Deze stijlkamer is in rococostijl ingericht en bevindt zich nog grotendeels in oorspronkelijke staat, met goudleren behang, 17e eeuwse plafondschilderingen en antieke meubels.

In de zomer is er in het Burgerweeshuis en de romantische tuin een tentoonstelling van beelden van hedendaagse kunstenaars. Daarbuiten kun je het monument op afspraak bewonderen. Mocht je trouwplannen hebben, dan kun je daarvoor de Regentenkamer huren. Een apart deel van het huis is in gebruik als bed & breakfast. Adres: Poststraat 45, 4301 AB Zierikzee. Website: www.stichtingburgerweeshuis.nl

Bewonder de Nieuwe Kerk

Ooit had Zierikzee de grootste kerk van Zeeland, een imposante kathedraal die niet onder deed voor de Sint Jan in Den Bosch. Deze Sint Lievensmonsterkerk naast de ‘Dikke Toren’ werd echter verwoest door een grote brand in 1832. Op dezelfde plek verrees in 1848 de Nieuwe Kerk, die een flink maatje kleiner is dan haar voorganger.

Met de vier zuilen, de hoge trappen en de neoclassicistische voorgevel doet de kerk een beetje denken aan een oude Griekse tempel. Sinds 1971 worden er geen diensten meer gehouden. Na een grootscheepse restauratie biedt de Nieuwe Kerk nu onderdak aan concerten en tentoonstellingen. Bekijk ook even het smaakvolle orgel als je er naar binnen loopt. Adres: Kerkplein 1, 4301 EE Zierikzee. Website: www.nieuwekerkzierikzee.nl

Dolfijnen spotten op de Oosterschelde

Een rondvaart is een leuk uitstapje als je wat buiten Zierikzee wilt doen – je hebt dan de unieke kans om zeehonden en bruinvissen te spotten! Vanaf Zierikzee ben je met de boot in een mum van tijd op de Oosterschelde, een nationaal park waar zeehonden en bruinvissen (de Nederlandse dolfijnen) leven.

Zeehonden liggen vaak te relaxen en te zonnen op zandbanken, waar je bij laag tij dichtbij kunt komen. Tijdens een boottocht heb je ook goed zicht op de Zeelandbrug, de langste brug van Nederland (5 kilometer). Zeehondensafari’s vertrekken vanaf ‘Het Luitje’ in Zierikzee en duren zo’n 2 uur. Voor een boottocht kun je terecht bij Frisia Rondvaarten: www.frisiarondvaarten.nl

Cameramuseum Zierikzee

Ben je een liefhebber van fotografie? Zet dan een bezoek aan het Cameramuseum op je lijstje. Dit museum vertelt het verhaal over de geschiedenis en het ontstaan van de fotografie, vanaf de eerste foto’s aan het begin van de 19e eeuw. Je leert hoe een ‘ouderwetse’ camera werkt en wat er allemaal komt kijken bij het afdrukken van een foto in een donkere kamer.

Heel anders dan al die digitale kiekjes die we nu met onze smartphone maken! Natuurlijk heeft het museum ook een uitgebreide collectie camera’s en toebehoren. Zo heeft het museum alleen al meer dan 4000 fototoestellen. Geopend van woensdag tot en met zondag. Adres: Korte Sint Janstraat 5, 4301 AE Zierikzee. Website: www.cameramuseum.nl

Fietsen rond Zierikzee

Zierikzee kun je prima als uitvalsbasis gebruiken voor het maken van fietstochten in Schouwen-Duiveland. Ontdek de prachtige stranden bij Burgh-Haamstede en Renesse, haal wat Zeeuwse mosselen in Bruinisse of test je krachten bij tegenwind op de Zeelandbrug. Schouwen-Duiveland is een mooi eiland om op de fiets te ontdekken, met duinen, stranden, polders en pittoreske dorpen.

Ver is het allemaal niet. Naar het strand is het bijvoorbeeld een uurtje fietsen vanuit Zierikzee (20 kilometer). Wil je naar het Deltawerken-eiland Neeltje Jans, dan ben je iets langer aan het trappen. De andere kant op van het eiland is het maar drie kwartier fietsen. Op de website van Fietsnetwerk vind je verschillende fietsroutes in de buurt van Zierikzee. Bij fietswinkel Jan de Jonge (www.zierikzeefietsverhuur.nl) kun je fietsen huren.

Filmtheater Zierikzee

Ook in de avond hoef je je niet te vervelen in Zierikzee. In een 18e-eeuws monumentaal pand in de oude binnenstad huist het Filmtheater Zierikzee – oftewel het fiZi. Hier kun je terecht voor theater, cabaret, muziek en bovenal: film! Elke avond staat er in de bioscoop een film op het programma. Er is een gevarieerd filmaanbod, van Europese art house films en Nederlandse komedies tot de nieuwste kaskrakers uit Hollywood. Een paar keer per week kun je ook in de ochtend of de middag een filmpje pakken. Adres: Kerkhof 3, 4301 BZ Zierikzee. Website: www.fizi.nl

Wat te doen in Zierikzee: praktische tips

Overnachten in Zierikzee

In de oude binnenstad van Zierikzee vind je een handvol hotels, pensions en bed & breakfasts, soms gevestigd in monumentale historische panden. Ook kun je overnachten in appartementen of vakantiehuizen. Kampeerders kunnen terecht op Camping Zierikzee, iets ten oosten van de stad.

Een van de beste hotels van Zierikzee is Boutique Hotel Zeeuws Meisje, gelegen aan de rand van de haven en het historische stadshart. Het hotel heeft 10 comfortabele kamers met een klassiek interieur en antieke en oriëntale accenten. Het ligt vlakbij een gratis parkeerterrein en je kunt er fietsen huren. ► Boek een overnachting in Boutique Hotel Zeeuws Meisje vanaf € 101

Een aanrader in het centrum van Zierikzee is ook Hotel Mondragon, direct aan de oude haven. Het luxueuze grand hotel is al meer dan een eeuw een begrip in Zierikzee en bevindt zich in een monumentaal pand uit 1654. Hier zat eerder een sociëteit, concertzaal en bioscoop. In 2019 is Hotel Mondragon grondig verbouwd, maar je proeft er nog steeds de sfeer van vervlogen tijden. Je kunt er terecht in 41 kamers en suites en er is een restaurant en stadscafé. ► Boek een overnachting in Hotel Mondragon vanaf € 148

Een historische plek om te overnachten is het bekende 17e eeuwse Burgerweeshuis in Zierikzee. De voormalige huiskamer van de weesvader en -moeder is ingericht als gastenverblijf voor twee personen. De gastenkamer bevindt zich in een apart deel van het huis, met toegang tot een eigen tuin met terras.

Eten en drinken in Zierikzee

Naast de Zeeuwse bolus (zie eerder in dit artikel) is Zierikzee een uitstekende plek om de Oosterscheldekreeft te proeven. Je kunt deze exclusieve kreeft alleen krijgen tijdens het seizoen, van maart tot 15 juli. Daarna mogen vissers de kreeft niet meer aan wal brengen. De Oosterscheldekreeft geldt echt als een lokale delicatesse, die fijner en zachter van smaak is dan andere kreeften in de wereld. Tijdens het seizoen bieden de betere restaurants in Zierikzee een 3-gangen kreeftenmenu aan, waar je zo’n € 65 voor kwijt bent. Meer informatie vind je op deze website: www.oosterscheldekreeft.nl

Nog een lokale lekkernij is de Zierikzeese Mop, een koekje dat eind 18e eeuw is bedacht. Het koekje is gemaakt van roomboter, zoete amandelen, stukjes sinaasappel en sukade. Twee eeuwen lang was de Zierikzeese Mop min of meer of vergeten, maar in 2019 is het herontdekt en opnieuw geïntroduceerd toen het oorspronkelijke recept weer kwam bovendrijven. Je kunt de koekjes onder meer krijgen bij Slagerij Ornée Bolier (www.slagerijorneebolier.nl) in Zierikzee.

Een fijne plek om te eten is Restaurant De Proeverij (www.restaurantdeproeverij.nl), een traditioneel ingericht restaurant in het historische stadscentrum van Zierikzee. Op het menu staan veel gerechten met vis, kreeft en mosselen, maar je kunt er ook vlees- en vegetarische gerechten krijgen. Bij mooi weer kun je dineren op een knus terras.

Reizen naar Zierikzee

Zierikzee ligt op het eiland Schouwen-Duiveland in het midden van de provincie Zeeland. Zierikzee heeft geen treinstation, maar je kunt de stad wel met de auto, de bus of de fiets bereiken. Vanaf Amsterdam is het 2 uur rijden. Het laatste deel rij je over de hoofdweg N59.

In de smalle straatjes van Zierikzee is het moeilijk parkeren en gelden parkeerbeperkingen, maar rondom de binnenstad zijn wel enkele parkeerterreinen waar je gratis je auto kwijt kunt. Via stapstenen op de grond is de route naar het centrum aangegeven. Het is zo’n 5 tot 6 minuten lopen. Parkeerterreinen zijn onder meer Hatfieldpark, Scheldestraat, Hoofdpoortstraat en Havenpoort.

Kom je met het openbaar vervoer, dan kun je de bus nemen vanaf Rotterdam. Connexxion heeft een snelbus rijden naar Zierikzee vanaf Rotterdam Zuidplein (buslijn 395), met een reistijd van een klein uurtje. Connexxion heeft ook een bus naar Zierikzee rijden vanuit Goes (28 minuten), waar een treinstation is.

Voor meer informatie over wat te doen in Zierikzee kun je langsgaan bij het officiële VVV-kantoor: Nieuwe Haven 7, 4301 DJ Zierikzee.

Voor het laatst bijgewerkt op 2 juni 2023. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Zierikzee, Zeeland, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Wereldreizigersclub; Depositphotos.com; Shutterstock.com; Booking.com.