Bezienswaardigheden in Wenen top-20

Wenen heeft zoveel bezienswaardigheden, dat je er makkelijk enkele weken kunt doorbrengen. De hoofdstad van Oostenrijk was eeuwenlang het machtscentrum van het Habsburgse Rijk en bezit daardoor vele indrukwekkende paleizen, monumentale gebouwen en parken. Ook heeft Wenen enkele van de beste musea ter wereld en de oudste dierentuin.

Veel van de toonaangevende musea bevinden zich in de paleizen van het Habsburgse Rijk. Een deel van de instellingen is gratis toegankelijk voor jongeren tot en met 18 jaar. Ook zijn er enkele musea die gratis toegang bieden op de eerste zondag van de maand.

Ben je een aantal dagen in Wenen en wil je meerdere musea en bezienswaardigheden bezoeken, dan is het voordeliger om een Vienna City Card aan te schaffen. Deze kaart geeft je 24 uur, 48 uur of 72 uur korting op attracties en het openbaar vervoer en is onder meer te koop bij de VVV in Wenen en in hotels. Wil je een stedentrip maken naar deze dromerigere en muzikale stad? Hieronder vind je een overzicht van de 20 beste bezienswaardigheden in Wenen!

Stephansdom

De Stephansdom is al acht eeuwen lang het symbool van de stad Wenen en de grootste kerk van Oostenrijk. De indrukwekkende gotische kathedraal valt vooral op door zijn 137 meter hoge kerktoren, die fier boven de binnenstad uitsteekt. Met deze toren was de Stephansdom lange tijd het hoogste bouwwerk van Europa.

Je kunt de toren beklimmen voor een geweldig uitzicht over Wenen. Indrukwekkend in de noordelijke toren is de Pummerin, een van de grootste kerkklokken ter wereld die op 1 januari het nieuwe jaar inluidt. Minstens zo bijzonder is het interieur van de Stephansdom, met belangrijke kunstwerken en rijk versierde altaren en kapelletjes. Een tikje luguber zijn de catacomben onder de kathedraal waar de skeletten en overblijfselen van 11.000 mensen liggen opgeslagen. ► Lees hier meer over de Stephansdom

Spaanse Rijschool

De Spaanse Rijschool is een van de bezienswaardigheden die je niet mag missen in Wenen, ook als je niet zoveel met paarden hebt. De Spanische Hofreitschule is de oudste paardrijschool ter wereld, die ontstond in de 16e eeuw. Keizer Maximiliaan II (1527-1576) liet toen sneeuwwitte Lippizaner paarden uit Spanje overkomen om de adellijke jeugd te leren paardrijden en om mee te kunnen pronken tijdens keizerlijke parades.

Tussen 1729 en 1735 verrees op het terrein van het Hofburg paleis een prachtige barokke rijschool, waar ruiters nu nog steeds de klassieke paardrijkunsten onder de knie proberen te krijgen. Je kunt de Spaanse Rijschool in de ochtend bezoeken om de dressuurtrainingen bij te wonen of kaarten kopen voor een voorstelling om te zien hoe de Lippizaners in perfecte harmonie hun kunstjes vertonen.

Ook kun je een rondleiding boeken met een rondleiding door de stallen. Kaarten voor shows verkopen snel, dus wees er op tijd bij. Adres: Michaelerplatz 1, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.srs.at

Boek hier een rondleiding in de Spaanse Rijschool

Tiergarten Schönbrunn

Tiergarten Schönbrunn is de oudste dierentuin ter wereld, die al bestaat sinds 1752. Keizer Frans I Stefan besloot toen om zijn verzameling wilde en exotische dieren bij Schönbrunn Paleis ook aan gasten te laten zien. Veel originele barokke gebouwen uit die tijd staan nog overeind, waarmee het ook meteen een van de mooiste dierentuinen is van Europa.

Tiergarten Schönbrunn staat vooral bekend om de panda’s, die hier in 2007 voor de eerste keer in gevangenschap werden geboren. De dierentuin had in 1906 trouwens ook al een primeur te pakken, met de eerste Afrikaanse olifant die in gevangenschap ter wereld kwam.

Je kunt de panda’s nog steeds bewonderen, in 2016 werd de tweeling Fu Feng en Fu Ban geboren. Daarnaast heeft de dierentuin zo’n 700 andere dieren, van Siberische tijgers tot ijsberen. Tiergarten Schönbrunn is 365 dagen per jaar geopend, en je kunt online al kaarten bestellen. Adres: Maxingstraße 13b, 1130 Wenen, Oostenrijk. Website: www.zoovienna.at

Slot Belvedere

Slot Belvedere is een van de mooiste barokke paleizen ter wereld. Het bestaat eigenlijk uit twee paleizen, het Obere Belvedere en het wat oudere Untere Belvedere. Het complex werd begin 18e eeuw gebouwd in opdracht van prins Eugenius van Savoye (1663-1736), een succesvolle Franse generaal en kunstverzamelaar die werkte voor de Habsburgse keizers.

Dit barokke juweel in Wenen biedt sinds 1903 onderdak aan een van de meest toonaangevende kunstmusea van Oostenrijk. Hoogtepunt in de collectie zijn 24 werken van kunstenaar Gustav Klimt, waaronder het wereldberoemde schilderij Der Kuss dat hij maakte in 1908-1909. Het doek toont Klimt en zijn vriend Emilie Flöge als een liefdespaar dat elkaar teder omarmt en kust. Der Kuss is misschien wel het beroemdste schilderij van Oostenrijk.

Ook zie je meesterwerken van Egon Schiele, Oskar Kokoschka en Franse impressionisten en schilderijen uit de Biedermeierperiode van 1815 tot 1848. Je moet eigenlijk wel een dag uittrekken om alles in Slot Belvedere te kunnen zien. Adres: Prinz Eugen-Straße 27, 1030 Wenen, Oostenrijk. Website: www.belvedere.at

Hofburg Paleis

Het Hofburg is verreweg het belangrijkste paleis van Wenen. Dit paleis was zes eeuwen lang de residentie van de keizers en heersers van het immense Habsburgse Rijk, totdat de monarchie in 1918 ineenstortte. Het Hofburg is in de 13e eeuw ooit gebouwd als kasteel, maar werd in de loop der tijd steeds meer uitgebreid en verfraaid in overeenstemming met de toenemende macht van de Habsburgers. Het is nu een uitgestrekt complex aan de Ringstrasse met 18 gebouwen, waaronder verschillende musea, de keizerlijke appartementen, de keizerlijke kapel, de nationale bibliotheek en de Spaanse Rijschool.

Ook bevindt zich hier sinds 1945 het kantoor van de president van Oostenrijk. Met een combinatieticket kun je drie bezienswaardigheden van het Hofburg Paleis bezoeken: de Kaiserappartements, het Sisi Museum en de Silberkammer. De keizerlijke appartementen bevatten de de woonvertrekken van keizer Franz Joseph I en keizerin Elizabeth. Het Sisi Museum gaat dieper in op het mysterieuze en tragische leven van de keizerin, die lange tijd als de mooiste vorstin van Europa werd beschouwd. Adres: Michaelerkuppel, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.sisimuseum-hofburg.at

Weense Staatsopera

De Weense Staatsopera (Wiener Staatsoper) is een van de grootste en beroemdste operahuizen ter wereld, met een geschiedenis die teruggaat tot 1625. De belangrijkste componisten, musici, dirigenten, operazangers en dansers hebben opgetreden met het befaamde gezelschap, die bij bezoekers vaak een onvergetelijke indruk achterlieten. Een van hen was de Spaanse operazanger Plácido Domingo, die in 1991 een staande ovatie kreeg van liefst 80 minuten. Het publiek bleef maar klappen, waarop de tenor 101 keer terugkeerde op het podium. Hij behaalde er een wereldrecord mee.

De Weense Staatsopera zit in een schitterend gebouw aan de Ringstrasse dat in 1869 in vroege Franse renaissancestijl is gebouwd. Er zijn zo’n 300 opera’s en balletten per jaar, met vijftig verschillende uitvoeringen. Je kunt een rondleiding krijgen of kaarten kopen voor een uitvoering. Wees er op tijd bij en dress up! Dat doen de inwoners van Wenen ook. Adres: Opernring 2, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.wiener-staatsoper.at

Albertina Museum

Het Albertina Museum heeft een van de grootste en meest waardevolle prentencollecties ter wereld. De verzameling bestaat uit meer dan een miljoen afdrukken en 60.000 tekeningen, van bekende kunstenaars als Rembrandt, Leonardo da Vinci, Klimt, Michelangelo, Picasso en Rubens. Een van de bekendste werken is Feldhase, een natuurstudie van een haas die de Duitse kunstenaar Albrecht Dürer maakte in 1502.

Ook bezit het museum een grote verzameling foto’s en architectuurwerken. De basis van de collectie werd in 1776 gelegd door een schoonzoon van keizerin Maria Theresia. De prenten waren vanaf 1822 voor het eerst te zien voor het publiek. Het Albertina Museum is gehuisvest in een voormalig koninklijk paleis bij het Hofburg en organiseert regelmatig tentoonstellingen om de hoogtepunten uit te lichten. Adres: Albertinaplatz 1, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.albertina.at

Schloß Schönbrunn

Het Schönbrunn Paleis in Wenen is de Oostenrijkse versie van Versailles. Dit gigantische onderkomen werd door de Habsburgse vorsten tot 1918 gebruikt als zomerresidentie. Het paleis en de aangrenzende gebouwen hebben liefst 1441 kamers, waarvan er 40 zijn te bezichtigen door het publiek. Onderdeel van het paleis is het Hofmobiliendepot, een keizerlijke collectie meubels die tot de grootste ter wereld behoort.

Het goudgele paleis ligt in prachtige tuinen, aangelegd in een barokke stijl. In het park vind je ook de oudste dierentuin ter wereld, opgericht in 1752. Het Schönbrunn Paleis en de tuinen staan op de werelderfgoedlijst van Unesco en is een van de beste bezienswaardigheden van Wenen. Adres: Schönbrunner Schloßstraße 47, 1130 Wenen, Oostenrijk. Website: www.schoenbrunn.at

Natuurhistorisch Museum van Wenen

Voor een fascinerende kennismaking met de aarde en de natuur kun je een bezoek brengen aan het Natuurhistorisch Museum (Naturhistorisches Museum Wien). Een van de mooiste gebouwen van Wenen biedt sinds 1889 onderdak aan meer dan 20 miljoen objecten, van opgezette dieren en skeletten van dinosaurussen tot mineralen en edelstenen.

Het museum heeft ‘s werelds grootste collectie meteorieten, met 1100 ruimterotsen die uit de lucht zijn gevallen. Een hoogtepunt is Venus van Willendorf, een aardewerk beeldje van 11 centimeter dat meer dan 29.000 jaar oud is (!). Dit is een van de beroemdste archeologische vondsten die ooit is gedaan. Adres: Burgring 7, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.nhm-wien.ac.at

Hundertwasserhaus

Een van de vreemdste gebouwen van Wenen is het Hundertwasserhaus. Geen lijn is recht en geen kozijn is hetzelfde in dit opvallende kleurrijke woonblok, met bomen die uit de ramen groeien. Met de opvallende kleuren en golvende ongelijke vormen doet het gebouw een beetje denken aan de creaties van Gaudí in Barcelona.

Het fantasievolle wooncomplex is tussen 1983 en 1986 gebouwd door de Oostenrijkse kunstenaar Friedensreich Hundertwasser (1928-2000), die wilde afrekenen met de standaardregels onder architecten. Het Hundertwasserhaus is niet open voor publiek, want er wonen gewoon mensen in de appartementen. Daar tegenover is het winkelcentrum Hundertwasser Village, waar je wel (gratis) naar binnen mag. Adres: Kegelgasse 36-38, 1030 Wenen, Oostenrijk. Website: www.hundertwasser-village.com

Naschmarkt

Het is altijd leuk om even rond te dwalen op de Naschmarkt, de bekendste en populairste openluchtmarkt van Wenen die al sinds de 16e eeuw bestaat. Het is een paradijs voor fijnproevers waar je een gastronomische wereldreis kunt maken langs alle delen van de wereld.

Bij de 120 kraampjes kun je uiteraard terecht voor Oostenrijkse specialiteiten als wijn, kaas, augurken en worst, maar ook voor exotische lekkernijen. Van Turks en Indiaas tot Chinees en Vietnamees: het is er allemaal. De Naschmarkt in het centrum van Wenen is een geweldige plek om wat in te slaan voor je picknick, maar ook om mensen te kijken. Adres: tussen Karlsplatz en Kettenbrückengasse, 1060 Wenen, Oostenrijk.

Karlskirche

De Karlsplatz in Wenen wordt gedomineerd door de Karlskirche, een prachtige barokke kerk die opvalt door zijn grote lichtblauwe koepel van 72 meter hoog. De bouw van de Karlskirche werd in 1739 voltooid als laatste werk van Johann Bernhard Fischer von Erlach. Deze beroemde barokarchitect liet zich hierbij inspireren door de Grieken en Romeinen.

De twee zuilen aan de voorkant zijn gebaseerd op de Zuil van Trajanus in Rome. Het voorportaal lijkt op de entree van een Griekse tempel. Binnen zie je fraaie muurschilderingen en fresco’s. Tegen betaling kun je met een glazen lift naar de koepel om de plafondschildering van dichtbij te bekijken. De kerk heeft ook een klein museum met religieuze kunst en kleding van de bisschop. Adres: Kreuzherrengasse 1, 1040 Wenen, Oostenrijk. Website: www.karlskirche.at

Weltmuseum Wien

Je maakt een reis door de wereld in Weltmuseum Wien, het grootste volkenkundige museum van Oostenrijk dat al open is sinds 1926. In 14 zalen worden schatten, kunstvoorwerpen en archeologische vondsten getoond van culturen en volkeren uit Azië, Afrika, Amerika, Azië en de Stille Oceaan. Het kroonjuweel is een hoofdtooi van een Mexicaanse priester uit de 16e eeuw, die over de hele wereld beroemd is.

De hoofdtooi van veren en goud zou eigendom zijn geweest van de Azteekse keizer ten tijde van de Spaanse verovering en is de enige in zijn soort die nog bewaard is gebleven. Andere hoogtepunten zijn de collectie van de Britse ontdekkingsreiziger James Cook en beelden van twee hofdwergen uit Benin. Het museum is in 2017 uitgebreid gerenoveerd en bevindt zich in een deel van het Hofburgpaleis. Adres: Heldenplatz, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.weltmuseumwien.at

Leopold Museum

Voor moderne Oostenrijkse kunst breng je een bezoek aan het Leopold Museum. Nergens anders vind je zo’n grote collectie werken van hedendaagse Oostenrijkse kunstenaars als in dit museum, dat is opgericht door kunstverzamelaar Rudolf Leopold (1925-2010) en zijn vrouw Elisabeth. De verzameling bestaat uit ruim 8300 kunstwerken uit de tweede helft van de 19e eeuw, van bekende schilders als Gustav Klimt, Richard Gerstl en Oskar Kokoschka. Van Egon Schiele heeft het museum zelfs ‘s werelds grootste collectie, met 220 schilderijen, tekeningen en manuscripten.

Een bezoek geeft je ook een leuk inkijkje in het fin de siècle-tijdperk rond 1900, toen het modernisme ontstond in de Weense kunstbeweging. Naast schilderijen, sculpturen en foto’s zijn er ook exposities te bewonderen van glas, keramiek, metaal, textiel, leer, sieraden en meubels. Het Leopold Museum bevindt zich in een wit kubusachtig gebouw dat is bekleed met witte schelpkalksteen uit de Donau-rivier. Je vindt het museum in het MuseumsQuartier in Wenen. Gesloten op dinsdag. Adres: Museumsplatz 1, 1070 Wien, Oostenrijk. Website: www.leopoldmuseum.org

Sint-Petruskerk

De Sint-Petruskerk (Peterskirche) zou de oudste kerk van Wenen zijn. De basiliek die je nu hier ziet, dateert uit het begin van de 18e eeuw. Op dezelfde plek zou echter al in de 4e eeuw een kerk hebben gestaan. Van buiten ziet de barokke basiliek er beeldig uit, met de sculpturen, de reliëfs en de turquoise koepel (dat sommigen aan een paasei doet denken). Voor het ontwerp haalde de Oostenrijkse architect zijn inspiratie uit de Sint-Pieterskerk in Vaticaanstad.

Ook binnen is de kerk rijkelijk versierd, met fresco’s, verguld houtsnijwerk en de gouden en zilveren sculpturen. Bewonder vooral het beschilderde plafond van de koepel, dat de kroning van de Maagd Maria moet voorstellen. Door de uitbundige versieringen staat de basiliek bekend als een van de mooiste kerken Wenen.

Overdag vinden hier regelmatig orgelconcerten plaats. De toegang is gratis, maar een donatie wordt op prijs gesteld. ‘s Avonds kun je hier terecht voor de concerten van Classic Ensemble Vienna. De orkestleden spelen muziek van bekende componisten als Bach, Beethoven, Mozart en Schubert. Adres: Petersplatz 1, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.peterskirche.at

Mozarthaus

De beroemde componist Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) is dan weliswaar in Salzburg geboren, hij heeft jarenlang in Wenen gewerkt en gewoond. Vanaf zijn 25e woonde hij in de Oostenrijke hoofdstad, tot zijn vroege dood op 35-jarige leeftijd. Mozart woonde op verschillende adressen in Wenen, maar alleen het huis aan Domgasse 5 staat nog overeind. Het muzikale wonderkind woonde hier van 1784 tot 1787. Mozart beleefde er zijn gelukkigste jaren en schreef er zijn beroemde opera Le Nozze di Figaro.

Het herenhuis is sinds 2006 te bezoeken als het Mozarthaus. Je krijgt een inkijkje in het elegante appartement van Mozart op de eerste verdieping. In zijn tijd was dat behoorlijk groot, met zes kamers en een keuken. Originele meubels en bezittingen zijn er niet meer, maar aan de hand van een tentoonstelling krijg je wel een idee hoe het muzikale genie hier ooit woonde met zijn familie.

Op de andere verdiepingen zijn tentoonstellingen te zien over het werk van Mozart en het Wenen einde 18e eeuw. In de kelder worden concerten gegeven, waar het barokke gewelfde plafond voor een uitstekende akoestiek zorgt. Adres: Domgasse 5, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.mozarthausvienna.at

Sigmund Freud Museum

Nog zo’n beroemde inwoner van Wenen was Sigmund Freud (1856-1939), de grondlegger van de psychoanalyse. De Joodse psychiater en neuroloog woonde 47 jaar in een huis aan de Bergasse 19, voordat hij in 1938 halsoverkop moest vluchten voor de nazi’s. Zijn huis biedt sinds 1971 onderdak aan het Sigmund Freud Museum. Je kunt er dwalen door de privévertrekken van de psychiater en zijn gezin en je komt meer te weten over de baanbrekende theorieën die hij hier bedacht.

Het huis bevat nog enkele meubels, kunstwerken en spullen van Freud omdat hij niet alles mee kon nemen tijdens zijn vlucht naar Londen. Zo zie je er zijn dokterstas, ziekenhuisdocumenten, medische instrumenten en reistoiletartikelen. Bekijk er de wachtkamer waar zijn patiënten op een bank konden plaatsnemen en de slaapkamer waar Freud nadacht over de rol van dromen in de menselijke geest. In 2020 is het museum grondig vernieuwd en gerenoveerd. Adres: Berggasse 19, 1090 Wenen, Oostenrijk. Website: www.freud-museum.at

Oostenrijks Theatermuseum

Het barokke Lobkowitz-paleis in Wenen biedt onderdak aan het Oostenrijks Theatermuseum, met een van de grootste verzameling objecten rond podiumkunsten ter wereld. De collectie omvat meer dan 1000 toneelmodellen, 600 kostuums en rekwisieten uit drie eeuwen, ruim 100.000 tekeningen en prenten en meer dan 700.000 theaterfoto’s.

Hoogtepunten zijn onder meer een verzameling marionetten en het meesterlijke schilderij Nuda Veritas van Gustav Klimt. In het Theatermuseum bevindt zich ook een fraai beschilderde concertzaal, de Eroica Hall, waar Beethoven veel concerten gaf. Adres: Lobkowitzplatz 2, 1010 Wenen, Oostenrijk. Website: www.theatermuseum.at

Voor het laatst bijgewerkt op 2 juni 2023. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over de beste bezienswaardigheden in Wenen, Oostenrijk, dan kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Pixabay; Shutterstock.com; WienTourismus/Paul Bauer; Flickr.com/Joe Ross (CC BY-SA 2.0).