Bezienswaardigheden in Bern, Zwitserland

Bern is de hoofdstad van Zwitserland, maar lang niet de grootste en invloedrijkste stad van het land. Qua inwoneraantal staat Bern op de vijfde plaats. Toch telt de Zwitserse hoofdstad mee als het gaat om musea en bezienswaardigheden.

Bern, gesticht in 1191, heeft een van de best bewaarde middeleeuwse binnensteden van Europa. De oude binnenstad krijgt een bijna sprookjesachtige sfeer door een middeleeuwse klokkentoren, de kathedraal, het stadhuis, de oude zandstenen gebouwen en de pittoreske arcades, die door de lokale inwoners lauben worden genoemd.

Het is dan ook niet voor niks dat Unesco de oude binnenstad in 1983 tot werelderfgoed heeft uitgeroepen. Wil je een bezoek brengen aan de Zwitserse hoofdstad? Hier vind je de beste bezienswaardigheden in Bern!

Zytglogge

Een van de beroemdste bezienswaardigheden van Bern is de Zytglogge, de 13e eeuwse klokkentoren in het hart van de oude stad. Voor het slaan van een nieuw uur verzamelen zich drommen toeristen onderaan de toren voor de uitvoering van mechanische figuren die langs de klok paraderen. Na het kraaien van de haan komt er een show van zo’n 3 minuten met dansende beren, een lachende rode nar en Chronos (de god van de tijd) die een zandloper omdraait.

Dit bijzondere muzikale mechanisme en een immense astronomische klok werden in 1530 geïnstalleerd in de 23 meter hoge toren, die eerder dienstdeed als stadspoort en gevangenis. Je kunt het spektakel buiten aanschouwen, maar ook 130 versleten trappen betreden om het ingewikkelde mechanisme van dichtbij te bewonderen. Je wordt tegelijkertijd beloond met een adembenemend uitzicht op de straatjes en pannendaken van Bern. De rondleiding is populair, dus reserveren is aanbevolen. Adres: Bim Zytglogge 1, 3011 Bern, Zwitserland.

Bundeshaus

Het parlement met de glazen koepel en glas-in-loodramen is het belangrijkste monumentale gebouw van Bern. Het is in renaissancestijl gebouwd tussen 1852 en 1902. Kunstenaars uit alle delen van Zwitserland decoreerden het gebouw met schilderijen, sculpturen, standbeelden en mozaïeken. Vanaf het parlementsgebouw heb je een uitzicht op de lager gelegen Aare rivier en de Alpen. Naast de twee kamers van het parlement is het Bundeshaus ook de thuisbasis van de Zwitserse Raad van State en diverse federale instanties. Je kunt het parlementsgebouw bezoeken als er niet wordt vergaderd. Er worden dan gratis rondleidingen gegeven. Adres: Bundesplatz 3, 3005 Bern, Zwitserland. Website: www.parlament.ch

BärenPark

Bern is al eeuwenlang verbonden met bruine beren – het beest is een symbool van de stad. Bern is ook vernoemd naar beren: het verhaal gaat dat de stad in 1191 is gesticht nadat een hertog op deze plek een beer had gedood. De Zwitserse hoofdstad heeft dus ook een berenattractie, al lange tijd een van de populairste bezienswaardigheden in Bern. Aan de oevers van de rivier de Aare in het centrum van de stad vind je het BärenPark, een groen heuvelachtig park waar een stuk of drie bruine beren rondlopen.

Het BärenPark vervangt sinds 2009 de veel kleinere berenkuil (Bärengraben) waar de dieren eerst op toegewezen waren. De beren kunnen vanuit hun huidige verblijf nog wel steeds naar hun oude kuil kuieren. Al sinds 1857 leefden er beren in die kuil, maar er kwam steeds meer kritiek op hun kleine leefgebied. In het BärenPark kunnen de beren ook een bad in de rivier nemen en een vers visje vangen. Het berenpark is 24 uur per dag gratis te bekijken en er worden rondleidingen georganiseerd. Adres: Grosser Muristalden 6, 3006 Bern, Zwitserland. Website: www.tierpark-bern.ch

Kathedraal van Bern

Hoog boven de daken in de binnenstad zie je de 100 meter hoge torenspits van de Kathedraal van Bern (Berner Münster), de grootste kerk van Zwitserland. De torenspits domineert de skyline van het oude Bern sinds 1893, maar de bouw van de kathedraal zelf begon al in 1421. Destijds was Bern de grootste stad ten noorden van de Alpen en daar hoorde natuurlijk een prestigieuze kerk bij. Zo’n 150 jaar werd er gebouwd aan de laatgotische kathedraal die bijna helemaal van zandsteen is gemaakt.

Het meest bijzonder is het hoofdportaal met 294 sculpturen van profeten, engelen, trompetten, martelaren en Jezus zelf. Je mag gratis naar binnen voor het bewonderen van de glas-in-loodramen, de talloze fresco’s en sculpturen en het klokkenspel met ook de grootste klok van Zwitserland.

Nog leuker is het om een kaartje te kopen (5 CHF) voor de beklimming van de hoogste kerktoren van het land. Een wenteltrap met 254 treden leidt je naar het uitkijkplatform waar je een schitterend hebt over Bern en de omgeving. Op heldere dagen zie je de Alpen in de verte, met bekende bergtoppen van de Eiger, Mönch en Jungfrau. Hou wel je oren in de gaten als de klokken opeens gaan luiden. Adres: Münsterplatz 1, 3000 Bern, Zwitserland. Website: www.bernermuenster.ch

Zentrum Paul Klee

Het meest markante gebouw van Bern is volledig gewijd aan de beroemdste schilder van de stad: Paul Klee (1879-1940). De kunstenaar werd wereldberoemd met zijn surrealistische, expressionistische, kubistische en abstracte schilderijen, die inmiddels te zien zijn in alle toonaangevende musea ter wereld. De grootste verzameling ter wereld is echter te vinden in Zentrum Paul Klee, met 4000 schilderijen, aquarellen en potloodtekeningen. Het museum bezit hiermee zo’n 40 procent van zijn gehele oeuvre.

In de twee tentoonstellingshallen is telkens een selectie van 120 tot 150 werken te zien, die regelmatig verandert. Ook zijn er exposities van andere hedendaagse kunst. Een bezoek is dus nooit hetzelfde. Een attractie op zich is het museumgebouw zelf. Het gebouw van staal en glas heeft de vorm van drie golvende heuvels, en is ontworpen door de Italiaanse sterarchitect Renzo Piano. Het museum heeft een eigen café, maar in Restaurant Schöngrün (www.restaurant-schoengruen.ch) krijg je de echte culinaire traktaties. Adres: Monument im Fruchtland 3, 3000 Bern, Zwitserland. Website: www.zpk.org

Kunstmuseum Bern

Kunstmuseum Bern is het oudste kunstmuseum van Zwitserland dat de deuren opende in 1879. Het behoort ook tot de meest toonaangevende kunstmusea van het land met een collectie die de afgelopen acht eeuwen bestrijkt. De voortdurend groeiende kunstverzameling bestaat uit ruim 4000 schilderijen en sculpturen, naast nog eens 50.000 tekeningen, foto’s en video’s.

Vooral de moeite waard zijn de schilderijen uit de 19e en begin 20e eeuw, van bekende kunstenaars als Vincent van Gogh, Pablo Picasso, Wassily Kandinsky, Claude Monet en Paul Gauguin. Befaamde Zwitserse kunstenaars in de collectie zijn Albert Anker en Ferdinand Hodler. Buiten de vaste collectie organiseert het museum twee tot drie tijdelijke exposities per jaar. Pauzeren kan in het aangename Café Kunstmuseum. Adres: Hodlerstrasse 8, 3011 Bern, Zwitserland. Website: www.kunstmuseumbern.ch

Einsteinhaus

Voor wetenschapsliefhebbers is het Einsteinhaus een van de bezienswaardigheden die je niet mag missen. In dit flatje op de tweede verdieping van een appartementencomplex woonde de vermaarde wetenschapper Albert Einstein van 1905 tot en met 1907. Hij bedacht hier de relativiteitstheorie, een van de grootste vondsten binnen de natuurkunde. Zijn voormalige woonhuis biedt nu een fascinerend inkijkje in het leven van de briljante geest.

Ontdek de kamers waarin Einstein woonde en werkte, samen met zijn vrouw Mileva en zoon Hans Albert. Bewonder zijn persoonlijke bezittingen en memorabilia die zijn revolutionaire ideeën weerspiegelen. Het appartement is nog precies zo ingericht als in zijn tijd, met authentieke meubels. Op de derde verdieping is een tentoonstelling over het werk van de wetenschapper. Het Einsteinhaus ligt in de binnenstad van Bern en is elke dag geopend. Adres: Kramgasse 49, 3011 Bern, Zwitserland. Website: www.einstein-bern.ch

Historisch Museum van Bern

Nog meer Einstein kom je tegen in het Historisch Museum van Bern (Bernisches Historisches Museum), het één na grootste museum van Zwitserland. Het museum is gehuisvest in een imposant gebouw uit 1894 dat de looks heeft van een kasteel uit de 16e eeuw. In dit museum kom je allereerst veel te weten over de geschiedenis van Bern, van het stenen tijdperk tot en met de 20e eeuw.

Tot de hoogtepunten behoort een collectie Vlaamse wandtapijten die Bern in de 15e eeuw buitmaakte tijdens een overwinning op de Bourgondische hertog Karel de Stoute. Maar ook andere beschavingen komen aan bod. Zo heeft het museum ook grafvondsten en mummies uit het oude Egypte en zilverwerk en oude waterpijpen uit Centraal-Azië.

Binnen het gebouw is het Einstein Museum opgenomen, dat helemaal gewijd is aan de beroemde natuurkundige die van 1903 tot 1909 in Bern woonde. Zo’n 550 originele objecten geven inzicht in het leven en het baanbrekende werk van het genie. Je ziet er zijn (gemiddelde) schoolrapporten, zijn Nobelprijscertificaat uit 1921 en een bijzondere brief die hij in 1939 schreef aan de Amerikaanse president Roosevelt. Hierin waarschuwde Einstein voor de nucleaire dreiging van Duitsland. Voor een bezoek aan het Einstein Museum moet je extra betalen. Adres: Helvetiaplatz 5, 3005 Bern, Zwitserland. Website: www.bhm.ch

Fonteinen van Bern

Bern staat ook wel bekend als de Stad van de Fonteinen: er zijn zo’n 100 fonteinen te vinden in de binnenstad! Veel fonteinen dateren uit de 16e eeuw en dienden toen als drinkwatervoorziening voor de inwoners. Daarmee hadden ze meteen een sociale functie. Inwoners konden bij een fontein even bijkletsen en de laatste roddels uitwisselen als ze water gingen halen. Het water in de fonteinen komt uit ondergrondse stroompjes en kun je nog steeds drinken (zegt men).

De fonteinen waren niet alleen functioneel, maar ook op een bijzondere manier ontworpen. Ze zien er heel decoratief uit, voorzien van kleurige beelden van Bijbelse figuren, historische personen en folklorestrijders. Een van de meest gefotografeerde fonteinen is de Kindlifresserbrunnen op het Kornhausplatz, gemaakt door de Zwitserse beeldhouwer Hans Gieng.

Bovenop staat een griezelig uitziende man die een naakt kind opeet. In zijn arm heeft hij nog een paar peuters die hij ook wil verslinden. Waarschijnlijk was deze fontein bedoeld om kleine kinderen bang te maken, zodat ze zich zouden gedragen. Ook beroemd is de Zähringerbrunnen in de Kramgasse, niet ver van de Zytglogge. Boven het bassin zie je een zwarte beer in volle wapenuitrusting, met een helm, een schild en twee zwaarden. De beer is het symbool van Bern, zoals je inmiddels misschien al weet.

Voor het laatst bijgewerkt op 21 mei 2023. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over bezienswaardigheden in Bern, Zwitserland, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Bern Tourismus; Shutterstock.com; Kunstmuseum Bern; Bernisches Historisches Museum – Christine Moor.