Booking Zwitserland

Bezienswaardigheden in Zürich: de top-25

Zürich bezienswaardighedenBen je benieuwd naar de beste bezienswaardigheden in Zürich, de grootse stad van Zwitserland? Zürich is bekend van de vele banken en financiële instellingen, maar heeft ook een opwindende geschiedenis en een charmante binnenstad vol middeleeuwse gebouwen. Breng een bezoek aan gerenommeerde musea, verwonder je over gotische torenspitsen of relax in idyllische parken.

Vergeet niet enige tijd door te brengen aan het glinsterende Meer van Zürich, dat zich als een banaan uitstrekt aan de zuidkant van de stad. Trek je creditcard in oogverblindend dure winkels en breng de avond door in een van de honderden hippe restaurants of clubs.

Niet alleen bankiers, maar ook toeristen weten Zürich steeds meer te vinden en te waarderen. Met een directe trein of vlucht is de stad vanuit Nederland makkelijk te bereiken, dus niets ligt in de weg voor een stedentrip naar Zürich. Bovendien is Zürich een prima uitvalsbasis voor uitstapjes naar de Alpen in de omgeving. Wil je een bezoek brengen aan deze Zwitserse financiële krachtpatser? Hier vind je de 25 beste bezienswaardigheden in Zürich!

Grossmünster

Met zijn twee dunne en markante torens is de Grossmünster een van de bekendste bezienswaardigheden van Zürich. De grote romaans-gotische kathedraal is rond 1100 gebouwd. Volgens een legende ontdekte Karel de Grote begin negende eeuw de graven van Felix en Regula op deze plek en liet er daarom een klooster bouwen. Felix en Regula zijn twee Romeinse martelaren die in het jaar 286 vanwege hun christelijke geloof werden geëxecuteerd.

Zürich Grossmünster

Op miraculeuze wijze tilden deze broer en zus hun hoofd op en liepen veertig schreden een heuvel op, waar ze nog een keer gingen bidden en daarna dood neervielen. De twee martelaren werden later de beschermheiligen van de stad Zürich. Hoogtepunten in de protestante kathedraal zijn de fraaie romaanse crypte en de gebrandschilderde ramen. Na het beklimmen van 187 treden heb je vanuit de twee torens een prachtig uitzicht op Zürich. Je kunt de Grossmünster elke dag bezoeken. Adres: Grossmünsterplatz, 8001 Zürich, Zwitserland. Website: www.grossmuenster.ch

Wil je geld besparen op attracties, musea en openbaar vervoer?
Profiteer van kortingen en bestel hier de Zürich Card voor 24 of 72 uur

Fraumünster

Van alle kerktorens is de slanke en blauwe van de Fraumünster de meest stijlvolle. De toren priemt boven de oude binnenstad van Zürich uit, waar Lodewijk de Duitser (een kleinzoon van Karel de Grote) in 853 een klooster stichtte voor de vrouwelijke leden van de Europese aristocratie. In de 13e eeuw kwam hier de Fraumünster bij, een kloosterkerk die je als de Vrouwendom kunt vertalen.

Zürich Fraumunster

De kerk onderging in de loop van de eeuwen allerlei aanpassingen, waardoor het gebouw een mix van bouwstijlen laat zien. Het klooster werd in 1898 neergehaald om ruimte te maken voor het stadhuis. Het koor van de kerk bestaat uit vijf gebrandschilderde ramen die kunstenaar Marc Chagall er in 1970 inzette. Je kunt de Fraumünster elke dag bezoeken. Adres: Münsterhof 2, 8001 Zürich, Zwitserland. Website: www.fraumuenster.ch

Niederdorf

Niederdorf is de meest charmante middeleeuwse wijk in de oude binnenstad van Zürich, gelegen aan de rechteroever van de Limmat-rivier. Je kunt er dwalen door smalle geplaveide voetgangersstraatjes langs trendy boetiekjes, designerwinkels, restaurants en cafés. Lekkere koffie en taartjes krijg je bij Conditorei Schober (www.cafe1842.ch), een monumentaal café uit 1842 met een traditionele inrichting.

Zürich Nederdorf

Cabaret Voltaire (www.cabaretvoltaire.ch) aan de Spiegelgasse 1 is een avant-gardistisch theater waar in 1916 het dadaïsme ontstond. In dezelfde straat behoort ook het huis op nummer 14 tot de bezienswaardigheden. Hier woonde de Russische revolutionaire leider Lenin tijdens de Eerste Wereldoorlog, zoals je op een gedenkplaat kunt lezen. ‘s Avonds transformeert Niederdorf tot een bruisend uitgaansgebied met bars en straatartiesten. Inwoners van Zürich noemen de wijk liefkozend Dörfli – het kleine dorp – ook al is het inmiddels wel toeristisch.

Wil je meer ontdekken van de kleurrijke geschiedenis van Zürich?
Boek hier een stadswandeling van 2 uur door de binnenstad van Zürich

Nationaal Museum

Het spectaculaire gebouw naast het centraal station van Zürich doet je in eerste instantie denken aan een sprookjesachtig kasteel, maar het biedt onderdak aan het Nationaal Museum van Zwitserland. Het museum, geopend in 1898, heeft de grootste collectie kunstvoorwerpen en historische objecten in het land. De verzameling van 860.000 objecten loopt uiteen van juwelen, keramiek en glaswerk tot schilderijen, kostuums en wetenschappelijke instrumenten.

Zürich nationaal museum

Ook het 19e eeuwse gebouw zelf is een bezienswaardigheid, met zijn historische zalen, authentieke interieurs en houten plafonds. De laatste jaren was er een grote renovatie en uitbreiding van het museum, dat in 2016 werd voltooid. Adres: Museumstrasse 2, 8001 Zürich, Zwitserland. Website: www.landesmuseum.ch

Kunsthaus Zürich

Kunsthaus Zürich is het belangrijkste kunstmuseum in de stad, met een verzameling schilderijen en beeldhouwwerken vanaf de middeleeuwen tot nu. Het museum richt zich vooral op de 19e en 20e eeuw en bezit werken van Zwitserse en internationale kunstenaars als Munch, Kokoschka, Beckmann, Alberto Giacometti en Corinth. Het Kunsthaus heeft de grootste collectie schilderijen van Edvard Munch buiten Noorwegen. Hoogtepunten zijn de twee ‘waterlelies’ van Claude Monet. Het museum organiseert regelmatig tentoonstellingen. Gesloten op maandag. Adres: Heimplatz 1, 8001 Zürich, Zwitserland. Website: www.kunsthaus.ch

Zürich Kunsthaus

Üetliberg

Voor het beste uitzicht over Zürich en het meer ga je naar de top van de Üetliberg, de ‘huisberg’ van de stad. Deze 873 meter hoge berg ligt iets ten zuidwesten van het centrum. Je bereikt de berg na een kort treinritje van een halfuur met de Üetlibergbahn en een wandeling van 10 minuten. Er is een uitkijkplatform en het restaurant Uto Kulm waar je ‘s avonds zicht hebt op de lichtjes beneden. Zomers kun je wandelen en mountainbiken op de berg, met verschillende routes. De Üetliberg is vooral populair in november, omdat er dan vaak een deken van mist in de lucht hangt die Zürich kan bedekken. Website: www.utokulm.ch

Zürich Uetliberg

Bahnhofstrasse

De Bahnhofstrasse is de belangrijkste boulevard van Zürich en een van de duurste en meest exclusieve winkelstraten ter wereld. De 1400 meter lange straat verbindt het centraal station met het Bürkliplatz aan het Meer van Zürich. Dit is een winkelparadijs als je luxe wilt shoppen, met juweliers, horlogezaken, warenhuizen, chocolaterieën en boetiekjes van de internationale topmerken. Ook zijn er enkele chique restaurants. De prominente gebouwen, bomen, fonteinen en kunstwerken geven de straat extra cachet. Halverwege de Bahnhofstrasse ligt het Paradeplatz, het historische financiële centrum van Zürich. Website: www.bahnhofstrasse-zuerich.ch

Zürich Bahnhofstrasse

Meer van Zürich

Aan de zuidkant van de stad ligt het Meer van Zürich, een van de vijf grootste meren van Zwitserland. Het is een schilderachtig meer van 42 kilometer lang, omringd door beboste heuvels en kleine dorpen. Van bovenaf gezien heeft het meer de vorm van een banaan. Populair is het maken van een boottochtje over het meer.

Zürich meer

Op het Bürkliplatz kun je inschepen voor verschillende rondvaarten en cruises, variërend van 1 tot 4 uur. Deze worden voornamelijk verzorgd door rederij ZSG (www.zsg.ch). Je kunt ook de boot nemen naar Rapperswil aan de andere kant van het meer. In de zomer is het Meer van Zürich een paradijs voor zwemmers. Er zijn verschillende strandjes en buitenbaden waar je een verfrissende duik kunt nemen. Maak sowieso een wandeling over de promenade en in de parken langs het meer, waar locals joggen, picknicken of van de zon genieten.

Wil je het Meer van Zürich op een comfortabele manier ontdekken?
Boek hier een stadstour door Zürich, met rondvaart en chocaladeproeverij

Sechseläutenplatz

Sechseläutenplatz ligt aan de oostelijke oever van het Meer van Zürich en is het grootste stadsplein van de stad. Met een oppervlakte van 16.000 vierkante meter is het ook een van de grootste pleinen in heel Zwitserland. Het middeleeuwse plein is vernoemd naar Sechseläuten, een festival in Zürich waarmee de inwoners traditioneel het begin van het voorjaar vieren. Meestal op de derde maandag van april wordt er een kunstmatige sneeuwman verbrand om afscheid te nemen van de winter.

Zürich operahuis

De grootste blikvanger op het plein is het Opernhaus Zürich (www.opernhaus.ch). Het is uitgeroepen tot een van de beste operahuizen ter wereld met 250 optredens per jaar. Deze plek ademt tevens operageschiedenis, want het was de hoofdlocatie voor de werken van Richard Wagner tijdens zijn ballingschap uit Duitsland. Met terrasjes en bankjes is het Sechseläutenplatz een goed startpunt voor het bekijken van bezienswaardigheden in Zürich.

Museum Rietberg

Museum Rietberg is een fascinerend volkenkundig museum dat uitsluitend aan niet-Europese culturen is gewijd. Het is gevestigd in historische villa’s die rond 1850 zijn gebouwd, gelegen in het Rieterpark (‘het mooiste park van Züroch). Villa Wesendonck, het hoofdgebouw, toont kunst uit India, Afrika en China. In Park-Villa Rieter zien bezoekers schilderijen uit China, Japan en India. Ook ingenieus gesneden Zwitserse maskers maken deel uit van de verzameling. In het museum worden vaak concerten op het gebied van wereldmuziek gegeven. Adres: Gablerstrasse 15, 8002 Zürich, Zwitserland. Website: www.rietberg.ch

Rietberg Museum in Zürich

Zoo Zürich

Zoo Zürich is een van de bezienswaardigheden die kinderen zal aanspreken. De dierentuin is geopend in 1929 en behoort tot een van de beste van Europa. Je ziet hier meer dan 4000 dieren van 380 verschillende soorten, waaronder witte neushoorns, Aziatische olifanten, kangoeroes en reuzenmiereneters.  De oudste bewoner is Nigrita, een reuzenschildpad van de Galapagos. Ze is meer dan 70 jaar oud en woont al sinds 1946 in de dierentuin. De meeste dieren leven in ruime verblijven waarbij hun natuurlijke omgeving zoveel mogelijk is nagebootst. Bijzonder is het maken van een nachtwandeling na sluitingstijd, waarbij je in de dierentuin kunt slapen in een yurt of safaritent. Adres: Zürichbergstrasse 221, 8044 Zürich, Zwitserland. Website: www.zoo.ch

Zürich dierentuin

Lindenhof

Een fraai uitzicht over de oude binnenstad van Zürich heb je vanaf de Lindenhof. Dit is een idyllisch park op een heuvel aan de linkeroever van de Limmat-rivier. De Lindenhof kent een lange geschiedenis, want al in 80 voor Christus zou Zürich hier zijn gesticht. De Romeinen bouwden een fort op de strategisch gelegen heuvel en in de 9e eeuw bouwde de kleinzoon van Karel de Grote er een paleis. In 1292 zou op de heuvel zelfs een leger van meisjes en vrouwen zijn gevormd om Zürich te verdedigen. De muren en wachttorens zijn al eeuwen geleden gesloopt. Nu is het een schaduwrijk park met lindebomen, bankjes en een schaakbord waar je een potje schaak kunt spelen.

Zürich Lindenhof

Sint-Pieterskerk

Op een kleine heuvel ten zuiden van de Lindenhof staat de Sint-Pieterskerk, die zeker niet in de schaduw staat van de Grossmünster. De St. Peter is de enige barokke kerk van Zürich en ook de oudste. Al in de 8e eeuw werden de eerste stenen gelegd. Wat je nu ziet, dateert vooral uit de 12e tot de 18e eeuw. Bovendien staat de kerk bekend om de grootste torenklok van Europa.

Sint-Pieterskerk in Zürich

De wijzerplaat heeft een diameter van liefst 8,7 meter. Van de vijf klokken in de toren weegt de zwaarste meer dan 6000 kilo, en dan zonder klepels. Van de middeleeuwen tot 1911 werd de kerktoren gebruikt als uitkijkpunt voor branden. Binnen kun je de koorstoelen met het fraaie houtsnijwerk en een doopvont uit 1598 bewonderen. De Sint-Pieterskerk is gratis te bezoeken. Adres: St. Peterhofstatt 1, 8001 Zürich, Zwitserland. Website: www.st-peter-zh.ch

Limmatquai

Een paar minuten lopen vanaf de Sint-Pieterskerk brengt je naar Limmatquai, een mooie promenade aan de rechteroever van de Limmat-rivier. Aan de promenade staan elegante middeleeuwse gildehuizen die tussen de 14e en 17e eeuw onderdak boden aan kooplieden, kruidenhandelaren en timmerlieden. In veel van die gildehuizen zitten nu (chique) Zwisterse restaurants, zoals Zunfthaus zur Zimmerleuten (www.zunfthaus-zimmerleuten.ch). Ook vind je er vele trendy winkels en het barokke stadhuis (Rathaus), dat tussen 1694 en 1698 pal aan de rivier is gebouwd. Het lijkt meer op een paleis, met kristallen kroonluchters, sierlijk houtsnijwerk en bloemmotieven op de plafonds.

Zürich stadhuis

Felsenegg

Iets zuidelijker dan de Üetliberg ligt Felsenegg, een ander beroemd uitkijkpunt in Zürich. Op 800 meter hoogte geniet je hier van een adembenemend uitzicht over de stad, het Meer van Zürich en de Alpen in de verte. Op de bergtop bevindt zich ook Panoramarestaurant Felsenegg (www.felsenegg.com) waar je terecht kunt voor een hapje en een drankje.

Zürich Felsenegg

Je bereikt het uitzichtpunt makkelijk vanaf het treinstation Adliswil. Na 10 minuten lopen bereik je het kabelbaanstation voor een ritje van 5 minuten naar de top. Als alternatief kun je ook van de Üetliberg naar Felsenegg wandelen over de zogeheten Planetenweg. Daarbij zijn de zon en de planeten nagebootst met metalen bollen op een schaal van één op een miljard. Deze wandeling over de bergkam duurt 1½ tot 2 uur.

Geniet per boot en kabelbaan van het Meer van Zürich
Boek hier een vaartocht en kabelbaan naar Felsenegg

FIFA Museum

Voetbalfans kunnen hun hart ophalen in het FIFA Museum, dat helemaal gewijd is aan de populairste sport ter wereld. Op een oppervlakte van 3000 vierkante meter, verdeeld over drie etages, komen bijna alle aspecten van voetbal aan bod. Je leert meer over de geschiedenis van het WK Voetbal, je ziet hoe voetbal emoties opwekt en er is een enorme flipperkast waar je je eigen voetbalvaardigheden kunt testen. Ook heeft het museum meer dan duizend memorabilia uit de voetbalwereld, van de originele World Cup Trophy tot Afrikaanse voodoo-beelden die trachten de uitslag van een voetbalwedstrijd te beïnvloeden. Adres: Seestrasse 27, 8002 Zürich, Zwitserland. Website: www.fifamuseum.com

Polybahn

De Polybahn is een nostalgisch rood treintje dat passagiers al sinds 1889 van het Centraal Station naar de Polyterrasse brengt, een van de mooiste uitkijkpunten van Zürich. Na een ritje van slechts 100 seconden kom je aan op dit panoramaterras, waar je kunt genieten van het uitzicht over het oude centrum en het Meer van Zürich. Vooral veel studenten maken gebruik van de tandradtrein omdat ze zo snel bij de universiteit zijn. De bergspoorweg staat dan ook wel bekend als de Student Express. In 1976 dreigde het treintje te verdwijnen, maar sindsdien sprong de UBS Bank in de bres voor een van de bekendste bezienswaardigheden van de stad. De Polybahn biedt plaats aan 50 personen en vertrekt elke 2 tot 5 minuten. Website: www.polybahn.ch

Zürich Polybahn

Migros Museum für Gegenwartskunst

In de jaren vijftig begon Gottlieg Duttweiler, oprichter van de Zwitserse supermarktketen Migros, met het verzamelen van moderne kunst. De hoogtepunten van zijn collectie werden in 1996 ondergebracht in het Migros Museum für Gegenwartskunst. In het museum zijn sleutelwerken van hedendaagse Zwitserse en Duitse kunstenaars te zien. Enkele zalen zijn gereserveerd voor tijdelijke tentoonstellingen en grote installaties. Het gebouw zelf in het hippe district Zürich West is ook een bezoek waard. Het museum bevindt zich in een voormalige brouwerij van Löwenbrau. Adres: Limmatstrasse 270, 8005 Zürich, Zwitserland. Website: www.migrosmuseum.ch

Lindt Chocolademuseum

Ben je een chocoholic? Dan heb je vast weleens je tanden gezet in een chocoladereep van Lindt. Dit is een van de bekendste chocolatiers van Zwitserland die al sinds 1845 repen, pralinés en chocolaatjes op de markt brengt. De thuisbasis is Kilchberg, een buitenwijk ten zuiden van het centrum van Zürich. Hier is in september 2020 een nieuwe attractie geopend, Lindt Home of Chocolate, waar je bijna letterlijk wordt ondergedompeld in de fascinerende wereld van chocola.

Zürich Chocolademuseum

Tijdens een rondleiding kom je meer te weten over de geschiedenis van cacao, de productie van chocola en Zwitserse chocoladepioniers. Uiteraard kun je chocolade proeven of doe mee aan een cursus chocola maken. Shoppen doe je in de grootste chocolaterie ter wereld, met een oppervlakte van 500 vierkante meter! Adres: Schokoladenplatz 1, Seestrasse 204, 8802 Kilchberg, Zwitserland. Website: www.lindt-home-of-chocolate.com

Ervaar de wereld van chocolade met al je zintuigen!
Koop hier je toegangsticket voor het Lindt Chocolademuseum

Museum of Design

Voor de meest baanbrekende ontwerpen van Zwitserland moet je een bezoek brengen aan het Museum of Design (Museum für Gestaltung). Het museum bestaat al sinds 1875 en heeft sindsdien een indrukwekkende collectie opgebouwd van een half miljoen objecten, variërend van meubels en mode tot affiches, fotografie en architectuur. Naast Zwitserse ontwerpen bevat de verzameling design uit andere Europese landen, Amerika en Japan. In het onlangs gerenoveerde hoofdgebouw zie je de 2000 hoogtepunten, zoals een cocktailjurk van Balenciaga en warmwaterkruiken van Sigg uit 1925. Trakteer jezelf op koffie met taart in het museumcafé. Adres: Ausstellungsstrasse 60, 8005 Zürich, Zwitserland. Website: www.museum-gestaltung.ch

Zürich designmuseum

Zürich-West

Wie de meest creatieve kant van de stad wil zien, moet naar Zürich-West. Dit is een voormalig industrieterrein ten noordwesten van het station dat nu is omgetoverd tot de hipste wijk van de stad. Oude fabrieken zijn afgebroken of gerenoveerd en er zijn veel nieuwe appartementen en kantoren bijgekomen. De wijk is een epicentrum voor kunst, design, eten, shoppen en architectuur. Het paradepaardje is het Viadukt (www.im-viadukt.ch), een oud spoorwegviaduct waar onder de bakstenen bogen stijlvolle bars, restaurants en winkels hun intrek hebben genomen. In schril contrast staat de spiegelende Prime Tower, met zijn 126 meter de één-na-hoogste wolkenkrabber van Zwitserland.

Zürich-West

Pavillon Le Corbusier

Pavillon Le Corbusier is het laatste ontwerp van Charles-Édouard Jeanneret (1887-1965), een van de beroemdste architecten die Zwitserland ooit heeft gekend. Beter bekend als ‘Le Corbusier’ was hij een van de pioniers op het gebied van moderne architectuur. Tegen het einde van zijn leven wilde hij zijn werken tentoonstellen in een gebouw waar hij echt van hield. Aangezien dat er niet was, ontwierp hij dit paviljoen aan de oever van het Meer van Zürich.

Corbusier paviljoen in Zürich

Het gebouw is gemaakt van glas en staal, bij elkaar gehouden door 22.000 bouten. Opvallend was dat Le Corbusier geen beton gebruikte, waar hij juist bekend om stond. Dit is nu een museum dat volledig aan de architect is gewijd, met tekeningen, sculpturen, meubels en schetsen van zijn belangrijkste ontwerpen. Het paviljoen is geopend van mei tot en met november. Adres: Höschgasse 8, 8008 Zürich, Zwitserland. Website: www.pavillon-le-corbusier.ch

Chinese Tuin van Zürich

Voor een moment van ontspanning kun je een wandeling maken in de Chinese Tuin (Chinagarten) aan de rechteroever van het Meer van Zürich. De tuin is in 1993 geschonken door de Chinese partnerstad Kunming. Het is een van de mooiste Chinese tuinen buiten China met versierde paviljoens, een vijver met een eiland in het midden en een waterpaleis. In het park groeien vooral bomen die de koude winter kunnen trotseren: dennen, bamboe en pruimenbloesem. Bij een toko bij de hoofdingang kun je Chinese specialiteiten bereiden die vers voor je ogen worden bereid. Adres: Bellerivestrasse 138, 8008 Zürich, Zwitserland. Website: www.chinagarten-zuerich.ch

Chinese tuin in Zürich

Urania Sternwarte

De Urania Sternwarte is een openbare sterrenwacht en een van de meest karakteristieke gebouwen in de oude binnenstad van Zürich. Geopend in 1907 was dit het eerste gebouw in Zürich dat van beton was gemaakt. Iedereen is welkom in de 50 meter hoge toren om de mysteries van het heelal te ontrafelen met een telescoop die vergrotingen tot 600 keer mogelijk maakt. Je kunt de oppervlakte van de maan bestuderen, maar ook inzoomen op de kerktoren van de Fraumünster. Tijdens een rondleiding kom je alles te weten over de sterrenwacht. Bovenin is ook de panoramabar Jules Verne (www.jules-verne.ch) waar je kunt genieten van een mooi uitzicht over Zürich. Adres: Uraniastrasse 9, 8001 Zürich, Zwitserland. Website: www.urania-sternwarte.ch

Zürich Urania

Uitstapje naar de Titlis

Je kunt Zürich ook prima als uitvalsbasis gebruiken om bezienswaardigheden elders in het land te bezoeken. Waarom niet een dagtrip maken naar de Titlis? Met 3239 meter is dit een van de hoogste bergen van Zwitserland. Een unieke ronddraaiende kabelbaan brengt je naar het bergstation op 3020 meter hoogte. Tijdens de rit en op de berg heb je een adembenemend 360-graden uitzicht over de Zwitserse Alpen. Ook is er een spannende hangbrug en een ijsgrot. Meerdere tour operators in Zürich bieden dagtrips aan naar de Titlis, anderhalf uur rijden ten zuiden van de stad. Vaak combineer je dat met een bezoek aan Luzern, een van de mooiste middeleeuwse stadjes van Zwitserland.

Zürich Titlis

Voor het laatst bijgewerkt op 21 januari 2022. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over de beste bezienswaardigheden in Zürich, Zwitserland, kun je dat laten weten via het contactformulier.

Foto's © Zürich Tourism/Gaetan Bally/Agi Simoes/Dominik Baur/Gretta Bott/Rubiano Soto/Elisabeth Real/Christian Schnur/Christian Beutler/Elisabeth Real/Philipp Heer; Nataliya Hora/Shutterstock.com; Simon Dannhauer/Shutterstock.com; xbrchx/Shutterstock.com; PixHound/Shutterstock.com; Swiss National Museum; Pixabay; Chocoladefabriken Lindt & Sprüngli AG; Museum für Gestaltung.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *