Tips voor een vakantie in Jeruzalem, Israël

Een vakantie in Jeruzalem beleef je in de heiligste plek ter wereld, de grootste stad van Israël die zowel joden, moslims als christenen godvruchtig vereren. Joden uiten hun devotie bij de Klaagmuur, het laatste overblijfsel van een joodse tempel uit het begin van onze jaartelling. Christenen eren Jeruzalem omdat Jezus daar gekruisigd werd, gestorven en verrezen is. Moslims leggen hun bezieling bij de Rotskoepel en de Al-Aqsamoskee, de plek waar Mohammed zijn nachtreis naar de hemel begon.

Alle religieuze toewijding komt samen op de Tempelberg, een heuvel in Oost-Jeruzalem waar de drie religies al eeuwenlang over elke millimeter touwtrekken. Het tekent de geschiedenis van deze intrigerende stad, die ook als niet-gelovige een vakantie waard is. Jeruzalem is een van de oudste steden ter wereld waar al in het jaar 3000 voor Christus de eerste mensen kwamen wonen. In de loop der eeuwen is er meer dan honderd keer om gevochten en Jeruzalem is ruim 40 keer veroverd, onder meer door de Romeinen, de Perziërs, de Ottomanen en de Britten.

Je ziet het resultaat als je vakantie viert in deze stad. Jeruzalem heeft zo’n 2000 archeologische vindplaatsen en meer dan 60 musea waar alle gezichten van deze plek samenkomen. Er zijn 300 synagoges, 50 kerken en 33 moskeeën. In het centrum ligt de ommuurde oude stad uit de 16e eeuw, die opgenomen is op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Dit is het meest intense en religieuze deel van Jeruzalem, waar de moslims, de christenen, de joden en de Armeniërs elk hun eigen wijk hebben. De kronkelende steegjes ademen bijna letterlijk geschiedenis.

Jeruzalem is een uiterst gecompliceerde stad, met een westers westelijk deel en een oostelijk deel waar vooral Palestijnse Arabieren wonen. Zowel de Israëliërs als de Palestijnen zien Jeruzalem graag als hun hoofdstad, waarover het gekonkel voorlopig nog niet ten einde is. Maar het is ook een bruisende en innovatieve plek met een energiek nachtleven, uitstekende restaurants en tientallen hightech-bedrijven. Oud en nieuw gaan nadrukkelijk samen in de ‘Gouden Stad’, waar je op bijna elke straathoek wel een Instagrammable foto kunt maken. Een vakantie in Israël is niet compleet zonder een bezoek aan Jeruzalem, waar het leven ondanks alle twistpunten gewoon verder gaat.

Bezienswaardigheden in Jeruzalem

Rotskoepel

De Rotskoepel is het bekendste en belangrijkste islamitische heiligdom in Jeruzalem, dat je eigenlijk niet mag overslaan tijdens een vakantie in de stad. Het indrukwekkende en prachtige bouwwerk met zijn iconische gouden koepel domineert de Tempelberg in de oude wijk van Jeruzalem en is te zien vanuit alle delen van de stad. De Rotskoepel is geen moskee, maar een plek waar moslims samenkomen om te bidden. De Rotskoepel is gebouwd rondom een heilige steen vanwaar de profeet Mohammed zijn Nachtreis naar de hemel zou zijn begonnen. Niet-moslims mogen niet naar binnen, maar je kunt wel de fraaie Byzantijnse architectuur aan de buitenkant bewonderen.

Klaagmuur

Weinig bezienswaardigheden zijn zo vaak in het nieuws als de Klaagmuur (The Western Wall), het belangrijkste joodse heiligdom ter wereld. De muur in de oude stad van Jeruzalem is het enige overblijfsel van de tweede joodse tempel die ooit op de Tempelberg stond, en die in het jaar 70 door de Romeinen is verwoest. Al eeuwenlang komen joden naar de 50 meter lange muur om te bidden, te rouwen, te zingen en te wenen. In scheuren in de muur worden papiertjes gestopt met gebeden erop. Het is hier het drukst op vrijdagmiddag, als de sabbat begint. Toeristen kunnen de muur en de gelovigen van enige afstand aanschouwen. Website: www.thekotel.org

Yad Vashem Museum

Dit is niet het leukste, maar wel een van de indrukwekkendste musea van Jeruzalem. Yad Vashem is de officiële herdenkingsplaats voor de 6 miljoen joden die omgekomen zijn tijdens de Holocaust. In het museum wordt het verhaal van de jodenvervolging en -vernietiging verteld, met originele voorwerpen van slachtoffers, getuigenissen van overlevenden en persoonlijke bezittingen. De Hall of Names is een 10 meter hoge koepel met 600 foto’s van slachtoffers die je nodige rillingen bezorgen over de verschrikkingen die hebben plaatsgevonden. Website: www.yadvashem.org

Olijfberg

De Olijfberg, gelegen aan de oostkant van Jeruzalem, is de oudste begraafplaats ter wereld. Al duizenden jaren geleden moesten de olijfbomen op deze 827 meter hoge heuvel plaats maken voor de teraardebestelling van doden. Inmiddels liggen er zo’n 150.000 joden begraven. Voor christenen is de Olijfberg een bedevaartsoord omdat de heuvel veelvuldig genoemd is in de Bijbel. Jezus zou hier vaak komen om te rusten en zijn leerlingen te onderwijzen.

Ook bad Jezus op de Olijfberg met zijn discipelen de nacht voordat hij werd gearresteerd, om vervolgens vanaf deze heuvel naar de hemel te stijgen. Op de bergrug staan dan ook een aantal belangrijke christelijke kerken. Bovenop heb je een spectaculair uitzicht op Jeruzalem en de oude stad.

Heilige Grafkerk

Voor een geschiedkundige trip naar de oorsprong van Pasen ga je naar de Heilige Grafkerk (Church of the Holy Sepulchre). Het is een christelijke kerk in de oude ommuurde stad van Jeruzalem die gebouwd is op de plek waar Jezus gekruisigd, gestorven en begraven zou zijn. Midden in de kerk staat een graftombe op de plaats waarvan men vermoedt dat Jezus er ter aarde werd besteld. De exacte locatie van het graf is echter nooit gevonden en vastgesteld. De Heilige Grafkerk is elke dag geopend en de toegang is gratis, maar vanwege de drukte moet je soms wel een uur in de rij staan voordat je binnen kan komen.

Israel Museum

Het Israel Museum is een van de beste musea van het land, met een omvangrijke collectie archeologische vondsten en Israëlische kunst. Een hoogtepunt zijn de Dode Zee-rollen, die tussen 1947 en 1956 in elf grotten vlakbij de Dode Zee werden ontdekt. Ze handschriften zijn rond 200 jaar voor Christus geschreven en zijn de oudste bewaard gebleven Hebreeuwse documenten. De perkamenten boekrollen geven inzicht in het ontstaan van het jodendom. Het museum heeft ook de grootste verzameling joodse kunst ter wereld en schilderijen van beroemde kunstenaars als Van Gogh, Gauguin en Renoir. Website: www.imj.org.il

Toren van David

De Toren van David ligt precies binnen de muren van de oude stad en maakte deel uit van een citadel die koning Herodes de Grote rond 24 voor Christus liet bouwen. De vesting had oorspronkelijk drie torens, die Herodes liet vernoemen naar zijn broer Phasaël, zijn vrouw Mariamne en zijn vriend Hippicus. Bij de verovering van Jeruzalem door de Romeinen in het jaar 70 bleef alleen de toren van Phasaël overeind staan, die vervolgens werd omgedoopt tot de Toren van David. Binnen is een museum over de geschiedenis van Jeruzalem en ‘s avonds is er een Sound & Light Show.  Tickets kun je bestellen via de website: www.tod.org.il

Al-Aqsamoskee

Op de Tempelberg vind je naast de Rotskoepel de Al-Aqsamoskee, die voor moslims bijna net zo heilig is. Letterlijk betekent dit ‘de verste moskee’, ontleend aan de nachtreis die de profeet Mohammed maakte vanuit Mekka via de Al-Aqsamoskee naar de hemel. De oorspronkelijke moskee op deze plek dateert uit 705-715 na Christus, maar nadien is het gebedshuis een paar keer verwoest door veroveringen en aardbevingen en telkens opnieuw opgebouwd.

Tijdens een restauratie tussen 1938 en 1943 heeft de Italiaanse fascistisch dictator Mussolini nog wit marmer geschonken voor de zuilen van het gebouw. Bij de Al-Aqsamoskee hebben de laatste decennia regelmatig incidenten plaatsgevonden. In 1951 werd hier de Jordaanse koning Abdullah I doodgeschoten. Niet-moslims mogen niet naar binnen, maar je kunt wel de buitenkant bekijken.

Jerusalem Biblical Zoo

Als je op vakantie met kinderen, is het leuk om een bezoek te brengen aan de Jerusalem Biblical Zoo (de ‘Bijbelse dierentuin’). Hier vind je vooral dieren die in de Hebreeuwse Bijbel voorkomen, en dat zijn er heel wat… (zeker als je bedenkt dat het verhaal van de Ark van Noach terugkomt in de Bijbel). Er leven zo’n 170 verschillende soorten dieren, waaronder olifanten, leeuwen, luipaarden, Sumatraanse tijgers, kangoeroes, neushoorns en verschillende soorten apen. De dierentuin ligt in een prachtige omgeving met vele bomen, planten en meertjes. Website: www.jerusalemzoo.org

Praktische informatie over een vakantie in Jeruzalem

Reizen naar Jeruzalem

Voor een vakantie in Jeruzalem vlieg je naar  Ben Gurion International Airport (TLV), de belangrijkste luchthaven van Israël. Dit vliegveld ligt bij Tel Aviv, maar bedient ook Jeruzalem, dat ongeveer 50 kilometer oostwaarts ligt. Elke dag zijn er meerdere vluchten vanaf Amsterdam Schiphol naar Tel Aviv. Je kunt onder meer vliegen met KLM, Transavia, easyJet, El Al Israel Airlines en Arkia Israeli Airlines. De vlucht duurt circa 4½ uur.

Het vliegveld ligt ongeveer 50 kilometer ten westen van Jeruzalem. Vanaf de luchthaven kun je met de bus, de trein, de taxi en een gedeelde taxi (sherut) naar Jeruzalem. De trein vertrekt elk uur en doet er 25 minuten over. De trein komt aan op het station Jerusalem–Yitzhak Navon aan de westkant van het centrum.

Voor het laatst bijgewerkt op 11 maart 2019. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over een vakantie in Jeruzalem, Israël, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © depositphotos.com/rostislavv; Pixabay.