Wat te doen in Mérida, Mexico: 10 tips!

Door Jacqueline Le Roux

Mérida is een van de mooiste koloniale steden van Mexico. De stad ligt op het schiereiland Yucatán, dat wereldberoemd is om zijn oude Mayastad Chichén Itzá. Voordat het in de 16e eeuw in Spaanse handen viel, was Mérida een belangrijke stad voor de Maya bevolking.

Hoewel de stad bekend staat als La Ciudad Blanca vanwege de witte kalkstenen gebouwen, is Mérida een kleurrijke samensmelting van de Spaanse en de Maya cultuur. Je wordt hier vanzelf meegevoerd door de geschiedenis en de gezellige drukte van de stad met de vrolijke mensen, de markten en de winkeltjes vol hangmatten, bonte stoffen en traditionele houten kolibries. Vooral op zondag is het een drukte van jewelste als de hele bevolking de straat op gaat.

Ga slenteren over de brede boulevard Paseo Montejo om de prachtige koloniale herenhuizen te bewonderen en de Mexicaanse sfeer op te snuiven. Vanuit Mérida kun je mooie uitstapjes maken naar de stranden en de bezienswaardigheden van Yucatán. Mérida wordt beschouwd als de veiligste stad in Mexico, dus aarzel niet om een vakantie te plannen. Hier vind je de 10 leukste tips wat er allemaal te doen is in en rond deze koloniale stad!

Zoek de rust op in de San Ildefonso kathedraal

De 16e-eeuwse kathedraal San Ildefonso is wat je noemt het heilige hart van de stad. De kathedraal staat op de plek van een vroegere Maya-tempel en is gebouwd met stenen uit de ruïnes van deze tempel. Het indrukwekkende gebouw ligt aan het grootste plein van de stad, het Plaza Grande.

In tegenstelling tot de drukte van het plein ervaar je binnen in een serene rust waar de diepgewortelde spiritualiteit van de lokale bevolking goed voelbaar is. Loop langs het imposante altaar met mooie vergulde ornamenten en de religieuze kunstwerken waarvan vele verwijzen naar de oude Maya cultuur en de koloniale geschiedenis.

Een belangrijk onderdeel van de kathedraal is de Capilla del Cristo de las Ampollas, oftewel ‘de kapel van de Christus van de Blaren’. Het beeld in deze kapel refereert aan de wonden en blaren die Jezus zou hebben opgelopen tijdens zijn lijdensweg. Adres: Calle 60, Centro, 97000 Mérida, Yucatán, Mexico. Website: www.catedraldemerida.org.mx

Bezoek het Maya Museum

De Maya beschaving is zo’n 2000 jaar voor Christus ontstaan. Het waren indianen die voornamelijk in Midden-Amerika in de jungle en in nederzettingen leefden. In het Gran Museo del Mundo Maya leer je alles over deze beschaving door de eeuwen heen, van de vroegste periode tot de Maya’s van nu.

Hoewel de Maya’s als inheems volk nog altijd bestaan in Mexico, volgen ze steeds minder de oude tradities. Het museum presenteert een schitterende verzameling textiel, religieuze kunst, sieraden, documenten en gebruiksvoorwerpen, waardoor je een levendig beeld krijgt van hun dagelijkse leven.

Het museum is in 2012 geopend en de structuur van het moderne gebouw verwijst naar de levensboom van de Maya’s. Wat mooi is om te zien, is de licht- en geluidsshow bij het museum die iedere avond om 21.30 uur wordt gehouden. Adres: Calle 60 299 E, Unidad Revolución, 97110 Mérida, Yucatán, Mexico. Website: www.granmuseodelmundomaya.com.mx

Flamingo’s spotten in Ria Celestún

Een bijzondere ervaring is het maken van een boottocht door de mangroves van Celestún, op een uur rijden van Mérida. Je vaart door de Ría de los Flamencos waar je duizenden flamingo’s, pelikanen en andere vogelsoorten kunt spotten in hun natuurlijke omgeving. De flamingo’s leven in het natuurreservaat Ria Celestún Biosphere Reserve, dat op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat.

Je kunt de vogels het beste zien tussen november en maart vanuit een kajak of een boot. Naast flamingo’s leven er vele andere wilde dieren in het reservaat, waaronder krokodillen, jaguars, schildpadden, wilde katten, en spinapen. Maar geen nood, de gids zorgt ervoor dat je veilig het gebied kunt gaan verkennen. Ga na de spannende tocht wat eten in het rustige vissersdorp Celestún of nog even zwemmen in de kristalheldere zee. Dit is ook een leuk uitstapje als je wat met kinderen wilt doen in Mérida.

Stap in het leven van de adellijke familie Montejo

Ga mee met een rondleiding in Museo Casa Montejo, het historische herenhuis van de familie Montejo aan het Plaza Grande in het centrum van Mérida. Niet alleen de Spaanse koloniale architectuur is bijzonder, maar ook wat er binnen te zien is. Het kleine museum geeft een fascinerend beeld van het leven van de adellijke familie Montejo die het huis in bezit had van 1549 tot 1978.

Wat je hier ziet zijn de prachtig bewaard gebleven kamers met antiek meubilair en kunstvoorwerpen die goed weergeven hoe rijk de familie was. In het gebouw is ook een expositieruimte waar wisselende kunst wordt getoond.

Een deel van het gebouw is nu in gebruik door een bank, dus laat je niet afschrikken door een rij, want die mensen zouden ook zomaar voor de pinautomaat kunnen staan. Wat zeker ook een interessant herenhuis is om te bezoeken, is Quinta Montes Molina aan de Paseo de Montejo met een weelderig interieur uit begin 1900. Adres: Calle 63 506, Centro, 97000 Mérida, Yucatán, Mexico. Website: www.fomentoculturalbanamex.org

Een dagje strand aan de Costa Esmeralda

Zin om een dagje strand te doen? Weet dat Mérida niet direct aan de kust ligt, maar het dichtstbijzijnde strand is Puerto Progreso op een half uur rijden met de auto of een bus vanuit het centrum. Het strand aan de Costa Esmeralda is een kilometerslang wit zandstrand aan het smaragdgroene water van de Golf van Mexico. Langs het strand loopt een lange boulevard, de Malecón, waar je heerlijk kunt slenteren en lokale zeevruchten eten op de vele terrasjes.

Plan je stranddag niet op een zondag, dan is het lastig om nog een plekje voor je handdoek te bemachtigen. Zoek je een wat rustiger strand, dan zijn Chelem en Telchac Puerto een goede optie. Vlak bij Telchac kun je na het zonnen een uitstapje doen naar het nabijgelegen roze meer, Xtampu Laguna Rosada, waar zout wordt gewonnen.

Maak een dagtrip naar Chichén Itzá

Huur een auto voor een dag of boek een dagtrip en ga naar een van de meest indrukwekkende archeologische vindplaatsen van Mexico: de oude Mayastad Chichén Itzá. Deze magische stad op 120 kilometer van Mérida is ontstaan rond 600 na Christus en groeide uit tot een belangrijk religieus- en handelscentrum voor de Maya’s.

Nu is het aangemerkt als een van de zeven nieuwe wereldwonderen. De stad werd in de 10e eeuw verlaten, raakte in verval en de natuur van de jungle nam het over. Pas in de 19e eeuw werd de stad ontdekt door archeologen.

Wat het uniek maakt zijn de prachtige tempels, het observatorium El Caracol, de imposante piramide El Castillo en het speelterrein waar de Maya’s Pok Ta Pok speelden, hun favoriete balspel. Ga er zo vroeg mogelijk heen om de grootste drukte van toeristen te vermijden.

Loop het El Palacio de Gobierno binnen

Het gouverneurspaleis El Palacio de Gobierno ligt net naast de kathedraal aan het Plaza Grande. Het paleis is gratis toegankelijk, je kunt er zo naar binnen lopen. Ga dat zeker doen, want het is een prachtig monument. Het 19-eeuwse paleis was de verblijfplaats van diverse Mexicaanse presidenten en gouverneurs.

Hier werden belangrijke politieke beslissingen genomen voor de hele regio, en de regionale overheid is hier nog steeds gevestigd. Naast de prachtige natuurstenen trappen en de zalen rondom een grote patio, zijn er interessante bezienswaardigheden en wisselende tentoonstellingen te zien.

De reeks muurschilderingen van de beroemde Mexicaanse kunstenaar Fernando Castro Pacheco (1918-2013) op de eerste verdieping is indrukwekkend. Ze beelden de geschiedenis van Yucatán uit, van de pre-Spaanse periode tot de moderne tijd. Adres: Calle 60 s/n X calle 61 y 59, Centro, 97000 Mérida, Yucatán, Mexico.

Neem een duik in ondergrondse zoetwaterbronnen

Zoek de verfrissing op in een van de vele cenotes die je over het hele schiereiland van Yucatán vindt. Cenotes zijn dichte of halfopen grotten met zoetwaterbronnen. Ze zijn natuurlijk gevormd door de erosie van kalksteen en worden gevoed door de rivieren.

De term cenote is afgeleid van het Maya woord “dzonot”, dat afgrond betekent. De Maya’s zagen de poelen als de toegangspoorten tot de goden en hielden hier hun ceremonies. Deze grotten doen dan ook wat mysterieus aan. Doordat het daglicht binnen schijnt in de halfopen cenotes hebben deze vaak kristalhelder water. Dit zijn de plekken waar je het beste kunt zwemmen of duiken.

Pak bijvoorbeeld de auto naar de cenotes Santa Bárbara (www.cenotessantabarbara.com) op een klein uurtje rijden van Mérida. Of boek een dagtrip naar de cenotes Cascabel, Chacsinkín en Xooch. En neem waterschoenen en zwemkleding mee.

Breng een bezoek aan een henequén plantage

Wat interessant is om te doen als je in Mérida bent, is door het platteland toeren rond de stad en een henequén haciënda bezoeken. In deze statige boerderijen, veelal uit de 18e en 19e eeuw, wordt sisal gemaakt van bladeren van de agave sisalana plant. De vezels worden verwerkt tot draden en touw.

Vroeger werd sisal vooral gebruikt om zakken en matten te maken. Ooit was het een belangrijk exportproduct van de regio, maar sinds de komst van synthetische vezels wordt sisal nog maar op kleine schaal geproduceerd.

Breng bijvoorbeeld een bezoek aan Hacienda Sotuta de Peón (www.haciendaviva.com), een prachtig landgoed op 35 kilometer ten zuiden van Mérida. Hier wordt het traditionele productieproces stap voor stap uitgelegd. Proef in de haciënda ook wat heerlijke lokale gerechten en je kunt er ook blijven slapen in een van de dertig huisjes in Maya stijl.

Geniet van traditionele zang en dans

Het bijwonen van een traditioneel feest is een must als je in Mérida bent. Er is elke dag wel wat te doen in de stad als het gaat om muziek en dans. Op de maandagavond kun je kijken naar traditionele dans bij het stadhuis op het Plaza Grande.

Iedere donderdagavond wordt de Serenata en Santa Luciá gehouden in het Santa Lucía park onder de 17e-eeuwse arcades, met de traditionele zang en muziek van Yucatán. Wat je zeker niet mag missen is de Noche Mexicana. Vlak bij het Plaza Grande is het iedere zaterdagavond feest met muziek, dans, vuurwerk en eetkraampjes.

Ga voordat je je in het feestgedruis stort kijken naar een wedstrijd Pok Ta Pok, een balspel die de Maya’s niet alleen speelden voor het plezier, maar ook om de goden gunstig te stemmen. De meeste feesten beginnen zodra het donker is. Informatie over de aanvangstijden kun je krijgen bij het toeristenbureau in het Palacio Municipal aan het Plaza Grande.

Wat te doen in Mérida: praktische tips

Overnachten in Mérida

Mérida biedt vele overnachtingsmogelijkheden, variërend van goedkope hostels tot luxe hotels. Een aanrader is het Rosas & Xocolate Boutique Hotel aan de Avenida Paseo de Montejo. Je herkent het hotel direct aan de karakteristieke roze gevel. Je kunt hier heerlijk relaxen in de spa of het zwembad en verrukkelijk eten in het restaurant.

Een ander boetiekhotel niet ver daarvandaan is het prachtige Casa Lecanda in een gerestaureerd koloniaal herenhuis. Voor een kleiner budget is de kleurrijke Casa del Maya Bed & Breakfast een fijne en sfeervolle plek, op een kleine 20 minuten lopen van het centrum.

Als je wat meer rust zoekt én genoeg geld op je rekening hebt staan, ga iets buiten de stad overnachten in een haciënda. Een mooi voorbeeld is de 18e-eeuwse Hacienda Xcanatún, op 13 kilometer van Plaza Grande in Mérida. Het kleine luxehotel is omgeven door weelderige tuinen, je vindt hier een ware oase van rust.

Eten en drinken in Mérida

De keuken in Mérida is net wat anders dan elders in Mexico. Er wordt gebruik gemaakt van producten die uniek zijn voor de streek. Voorbeelden zijn zure sinaasappel, een kruidenmix met oregano, komijn en knoflook die de oude Maya’s veel gebruikten, en achiote, een peperachtige zaad dat gerechten een gele kleur geeft. De bereiding gaat ook vaak gepaard met een ritueel.

Bijzonder is het Maya gerecht mukbil pollo. Gemarineerde stukjes kip worden omwikkeld met bananenbladen en vervolgens ondergronds gebakken in de rode aarde. Deze bereidingswijze symboliseert de afsluiting van de ene levenscyclus en de opening naar de volgende. Proef dit gerecht in restaurant La Chaya Maya (www.lachayamaya.com) tegenover het park Santa Lucía in Mérida.

Andere lokale specialiteiten, zoals het gemarineerde varkensvlees cochinita pibil, de limoensoep sopa de lima of henequén likeur, kun je ontdekken op de gezellige markten Mercado 60 en de Santiago markt. Op zondag kun je terecht bij de eetkraampjes in het centrum. Of ga zelf aan de slag met de keuken van Yucatán tijdens een leuke kookworkshop.

Reizen naar Mérida

Mérida ligt in het noorden van de Mexicaanse deelstaat Yucatán en is het makkelijkst te bereiken via Cancún, zo’n 300 kilometer ten oosten van de stad. Luchtvaartmaatschappijen KLM en TUIfly vliegen een paar keer per week van Amsterdam Schiphol naar de badplaats. Een rechtstreekse vlucht duurt ongeveer 10 uur. TUIfly maakt op de heenreis vaak een tussenlanding in Jamaica of Cuba. Dan is de reistijd 13 uur.

Vanaf Cancún is het 3½ uur rijden naar Mérida. Met de bus ben je ongeveer 5 uur onderweg of reis in 4½ uur naar Mérida met de nieuwe trein Tren Maya (www.trenmaya.gob.mx) die in december 2023 in gebruik is genomen. Als je meer bezienswaardigheden wilt zien in Yucatán, kun je op het vliegveld van Cancún een auto huren. Autorijden in dit deel van Mexico is prima te doen.

Mérida heeft ook een eigen luchthaven, Manuel Crescencio Rejón International Airport (MID), circa 7 kilometer ten zuidwesten van het stadscentrum. Het vliegveld bedient vooral binnenlandse vluchten in Mexico. Vanuit Mexico-Stad gaan meerdere vluchten per dag naar Mérida (2 uur). Daarnaast gaan er een paar internationale vluchten naar Mérida vanuit Amerikaanse steden, zoals Miami, Houston en Dallas.

Vervoer in Mérida

Het historische centrum van Mérida kun je het beste lopend of fietsend verkennen. Veel hotels verhuren fietsen en er zijn fietspaden in de stad. Voor bezienswaardigheden buiten het centrum is het handig om een dagtrip te boeken of een huurauto tot je beschikking te hebben. Je kunt een taxi of een bus nemen voor minder verre ritjes.

Voor meer informatie over wat te doen in Mérida kun je kijken op de officiële website van het toeristenbureau van Yucatán: www.yucatan.travel

Voor het laatst bijgewerkt op 9 februari 2024. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Mérida, Mexico, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com; Booking.com.