Maag- en darmklachten op reis

Diarree, kramp in je maag of verstoppingen, iedereen die naar een niet-westers land reist krijgt er waarschijnlijk mee te maken. Darmklachten zijn een van de meest voorkomende problemen die je als reiziger kunt treffen. Echt gevaarlijk is het meestal niet, tenzij het een hele lange tijd aanhoudt. Het is eerder hinderlijk als je tijdens een lange busreis flinke kramp in je maag krijgt of als je elke keer naar het toilet moet rennen nadat je in een restaurantje wat hebt gegeten. Gelukkig zijn er talloze medicijnen en middeltjes op de markt die je maag en darmen tot rust brengen.

Vaak heb je er alleen aan het begin van je reis last van omdat je lichaam moet wennen aan de minder hygiënische omstandigheden in een derde wereldland. Ook het warme weer, de verschillende culinaire gewoontes, de verandering van de omgeving en de stress die met het reizen gepaard gaat, kunnen leiden tot onrust in je maag en darmen. De meeste mensen die lange tijd op reis gaan hebben na verloop van tijd helemaal geen problemen meer en kunnen bijna alles eten.

Tijdens mijn wereldreis had ik er in het begin in het Midden-Oosten enkele weken last van, maar daarna werd ik er nooit meer mee geconfronteerd. Zelfs in landen als India, China, Kenia, Tanzania, Egypte en Marokko, die niet als zeer hygiënisch bekend staan, kon ik alles eten zonder dat ik meteen last had van een “snelle racekak”. Kennelijk wennen je maag en je darmen na een tijdje aan de primitieve hygiënische omstandigheden in niet-westerse landen.

Diarree

Diarree is er in verschillende vormen. Je kunt na het eten incidenteel met een blubberige instantie te maken hebben of je moet gedurende lange tijd vele keren per dag naar het toilet rennen waarbij de ontlasting uit niet meer dan een bruine vloeistof bestaat. In het eerste geval zou ik me niet al te druk maken, zeker niet als je slechts enkele weken op reis bent.

In alle andere gevallen moet je wel actie ondernemen. Bij diarree verliest het lichaam heel veel vocht, dus voldoende en schoon water drinken is ontzettend belangrijk. Samen met het vocht verliest het lichaam ook veel zout, dus is het belangrijk zoutpreparaten in te nemen. Dit vermindert de kans op diarree en maakt het lichaam sterker. Je kunt de volgende maatregelen nemen om diarree te verhelpen of te voorkomen.

Wees extra alert op wat je eet en drinkt

De oorzaak van diarree houdt veelal direct verband met het minder schone water in derde wereldlanden. Zeker als je maar enkele weken op reis bent, is het daarom raadzaam zoveel mogelijk eten en drinken te mijden dat behandeld is met lokaal (kraan)water. Eet geen fruit zonder schil, eet geen ongekookte groente en salades die zijn gewassen met water, eet geen onverpakt ijs en drink geen drankjes die met lokaal water zijn vermengd. Vers geperste fruitsappen worden in veel landen met een beetje water vermengd om de prijs te drukken – vraag daarom expliciet om pure juice without water. Drink alleen water dat in flessen wordt verkocht, en let er daarbij op dat de dop is verzegeld.

Natuurlijk is dit strenge eet- en drinkregime niet vol te houden als je lange tijd op reis bent, en daar schieten artsen en reisgidsen weleens aan voorbij. Als je een jaar op reis bent, eet je onvermijdelijk ook wel eens wat sla, een stukje komkommer of een tomaat, al was het alleen maar voor de variatie. Tijdens het tandenpoetsen glipt er onbedoeld wel eens wat kraanwater in je mond en na maanden reizen ben je het ook beu om die paprika van je pizza te peuteren. Bovendien kom je weleens in situaties terecht waar simpelweg geen schoon water voorhanden is. Neem daarom een waterzuiveringspomp of waterzuiveringstabletten mee op reis.

Medicijnen en zoutpreparaten

Als je maag en darmen na een tijdje nog niet gewend zijn aan het lokale voedsel, kun je je toevlucht zoeken tot medicijnen of zoutpreparaten. Ze zijn allen zonder recept verkrijgbaar bij drogist of apotheek.

Imodium: dit is een van de bekendste middelen om diarree snel te stoppen. Het helpt veel meer ter genezing dan ter voorkoming van diarree, waardoor het raadzaam is dit medicijn alleen te slikken als je lange tijd geen mogelijkheid hebt om naar het toilet te gaan (bijvoorbeeld tijdens een lange bus- of treinreis). Na inname stopt de vloeibare ontlasting na 4 tot 6 uur. Imodium is niet geschikt om lange tijd in te nemen. Bij langdurig gebruik krijg je te maken met verstoppingen en darmklachten. ► Bestel Imodium hier online

Norit: helpt ook tegen acute diarree en is bovendien geschikt wanneer je denkt dat je ook een voedselvergiftiging hebt opgelopen – wanneer je bijvoorbeeld veel moet braken en je je ook niet lekker voelt. Een nadeel is dat je erg veel tabletten moet slikken voor een mogelijk resultaat. ► Bestel Norit hier online

Healthypharm: de diarreeremmer van Healthypharm helpt bij acute of chronische diarree. Iedere 2 uur moet je één capsule innemen. Meestal stopt de diarree binnen enkele uren. Bij een aanhoudende dunne ontlasting mag je het middel niet langer dan twee dagen gebruiken. Dit middel is niet geschikt voor kinderen jonger dan 7 jaar. ► Bestel Healthypharm hier online

ORS: dit is een preparaat van zout en suiker in poedervorm dat je helpt bij het voorkomen en behandelen van uitdroging bij diarree. Een zakje ORS (oral rehydration solution) moet je mengen met schoon, lauw water en dit spul is verschrikkelijk smerig om te drinken, maar daarna zijn de tekorten in je lichaam snel weer aangevuld en voel je je weer behoorlijk opgeknapt. Neem bij een lange reis flink wat van deze zakjes mee. Bij veel reizigers blijkt het middel zeer effectief te zijn. ► Bestel ORS hier online

Zantac Diasolve: deze bruistabletten helpen tegen acute diarree en zorgen er tevens voor dat het tekort aan vocht en zout in je lichaam worden aangevuld, waarmee uitdroging wordt voorkomen. Ook heb je minder last van buikkrampen. Als volwassene neem je drie keer per dag een bruistablet dat je moet oplossen in een half glas water. Let er tijdens je reis op dat je schoon water (bijvoorbeeld mineraalwater zonder koolzuur) gebruikt, anders ben je nog verder van huis. ► Bestel Zantac Diasolve hier online

Supplementen

Naast medicijnen zijn er ook andere middelen beschikbaar die de werking van de darmen stimuleren. Mocht je liever geen medicijnen willen slikken, dan kun je kiezen voor natuurlijke middelen die makkelijk mee te nemen zijn op reis. Kies bijvoorbeeld voor kruidenthee of ga voor een voedingssupplement. Door het brede aanbod kun je ook bij één van de winkels langsgaan. Hier kunnen de experts je goed adviseren voor het middel dat het beste past bij jouw situatie.

Darmverstopping (obstipatie)

Een minder bekend fenomeen als diarree, maar daarom niet minder voorkomend. Tijdens het reizen wordt al snel afgeweken van het vaste toiletritme thuis, door lange reizen, het tijdverschil, vieze toiletten of andere voedingsgewoonten. Daardoor kunnen de darmen verstopt raken en krijg je ook krampen in je maag. Er zijn verhalen bekend van reizigers die bijvoorbeeld twee weken naar Indonesië zijn geweest, en geen enkele keer hoefden te poepen. De bijbehorende buikpijn, het opgeblazen gevoel en de winderigheid kunnen je vakantie flink vergallen.

Ook al zijn de toiletten in niet-westerse landen vies, probeer ze toch regelmatig te gebruiken als je niet anders kunt. Voldoende drinken is het belangrijkste om verstopping te voorkomen. In warme landen transpireer je sneller, waardoor je nog meer moet drinken dan je thuis bent gewend. De volgende geneesmiddelen kunnen verstopping tegengaan:

Dulcolax: met dit middel wordt een verstopping eenvoudig verholpen. Als je het ‘s avonds inneemt voor het slapen gaan, heeft het de volgende ochtend meteen resultaat en kom je overdag niet voor verrassingen te staan. ► Bestel Dulcolax hier online

Microlax: een mini-tube met een laxeermiddel dat je via de anus in het rectum inbrengt, waardoor het in je endeldarm terechtkomt. Het middel zorgt volgens de fabrikant binnen 5 tot 20 minuten voor verlichting. Als je last hebt van reisobstipatie kun je zo een toiletbezoek plannen en kort van tevoren het middel toedienen. Daarmee kun je de darmactiviteit gecontroleerd op gang brengen. In een verpakking zitten vier mini-tubes. ► Bestel Microlax hier online

VSM Okugest: dit is een homeopathisch geneesmiddel tegen verstopping. Okugest heeft een ontgiftende werking op het maag-darmkanaal, wat het normaal functioneren van de spijsvertering bevordert. Een nadeel is dat je veel tabletten met je mee moet sjouwen. In acute gevallen moet je 1 tot 2 tabletten per halfuur slikken. ► Bestel VSM Okugest hier online

Agiolax Granulaat Bus: dit is een plantaardig laxeermiddel voor een kortdurende behandeling van obstipatie. Agiolax is gemaakt van de zaden en schillen van de otava-plant en vruchten van de senna-plant. Deze mengen zich met de darminhoud en nemen water op, zodat het totale volume van de darminhoud toeneemt. Je neemt één of twee zakjes per dag in combinatie met het drinken van 1½ tot 2 liter water. ► Bestel Agiolax hier online

Vezelrijk eten: je kunt je darmen helpen door vezelrijk voedsel tot je te nemen, zoals muesli, zemelen en extra fruit, zoals pruimen. Het is voor veel mensen niet direct een feestmaal, maar als je darmen daardoor tot rust komen…

Meer informatie over maag- en darmklachten

► Maag Lever Darm Stichting Voor de gezondheidsfreaks onder ons: op deze site van de Nederlandse stichting vind je complete informatie over het spijsverteringsstelsel van je lichaam.

Lees hieronder verder voor nog meer tips en reisinspiratie:

N.B.: de inhoud van dit onderdeel is grotendeels gebaseerd op de persoonlijke ervaringen van reizigers. Dit is geenszins een medisch advies en er moeten ook geen medische conclusies uit worden getrokken. Voor professioneel advies moet je een gediplomeerde arts raadplegen. Lees voor het gebruik van medicijnen altijd eerst de bijsluiter.

Voor het laatst bijgewerkt op 4 december 2018. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over maag- en darmklachten op reis, kun je dat laten weten via het contactformulier.