Water op reis

Water drinken is één van de belangrijkste dingen als je op reis bent. Vooral in warme en tropische landen is het drinken van veel water een must. Je blijft er gezond en fit door, het houdt je conditie op peil, het geeft je energie en het is verfrissend. Medisch gezien helpt het ook tegen uitdroging van je lichaam. Je kunt het tot 50 dagen zonder eten stellen, maar zonder water hou je het niet langer dan een paar dagen vol.

In warme streken wordt het aangeraden dagelijks grote hoeveelheden water te nuttigen. Maar ook in minder hete gebieden wordt het aanbevolen veel water te drinken. Door het onregelmatige patroon van het reizen kan er het er nogal eens bij in schieten. Het lichaam bestaat voor gemiddeld 70 procent uit water, en ook tijdens het reizen moet dat vooral zo blijven.

Het probleem is echter dat in de meeste derde wereldlanden het water uit de kraan niet altijd even gezond is om zomaar te drinken. Het komt zelfs vaker voor dat mensen ziek worden van vervuild leidingwater dan van onhygiënisch klaargemaakt eten. De voornaamste virusinfecties die je via drinkwater kunt oplopen zijn Hepatitis A (waar je je tegen kunt vaccineren) en rotavirussen, die je darmen in de war schoppen. Vermijd daarom zoveel mogelijk om kraanwater te drinken en drink zéker geen water afkomstig uit beekjes of riviertjes die je onderweg tegenkomt.

In tropische landen kun je mineraalwater het beste in flessen kopen en drinken. Vrijwel overal zijn plastic flessen van anderhalve liter te koop. De prijs valt mee, je betaalt tussen de € 0,50 en € 1 voor zo’n fles. Dat water is afkomstig uit natuurlijke bronnen, vaak uit het land zelf, en is veilig om te drinken. In westerse landen kun je natuurlijk een hervulbare waterfles meenemen en die onderweg vullen met drinkwater uit kraantjes in restaurants, hotels, musea en tankstations. Dat is veel duurzamer en beter om het uitdijen van de afvalberg plastic tegen te gaan.

Overal ter wereld zie je (rugzak)reizigers met flessen water zeulen. Let er wel op dat de dop goed gesealed is of stevig vastzit op de fles. In sommige landen, zoals India, willen winkeliers westerse reizigers wel eens oplichten door lege flessen met kraanwater te vullen en die te verkopen als bronwater. Het zijn voornamelijk westerse reizigers en de bovenlaag van de eigen bevolking die het geld hebben om mineraalwater te kopen.

Waterzuivering

Naast het kopen van flessen mineraalwater zijn er andere manieren om aan het noodzakelijke vocht te komen. Zo kun je water eerst koken en dan laten afkoelen om het op te drinken. Koken doodt overal en altijd alle mogelijke ziekteverwekkers in water, ook op grotere hoogte. Je hoeft het niet lange tijd te laten doorkoken, een paar minuten is voldoende. Nadeel is dat het niet een snelle dorstlesser is, zeker niet in warme landen. Daarbij heb je natuurlijk niet altijd een kookstel bij je, en ook onderweg in een bus kun je niet even water gaan koken als je dorst hebt.

Het koken van water wordt eerder gedaan door buitensporters die zijn aangewezen op natuurlijke bronnen en waar de eerste winkel mijlenver weg is. Als ‘gewone’ reiziger kun je wel altijd onderweg thee drinken. Thee is gekookt en dus veilig. Bovendien is het in heel veel landen gebruikelijk om thee te drinken en soms is de lokale bevolking zo gastvrij om je een kopje thee bij hun thuis aan te bieden. Maak je hierover – wat de drank betreft – geen zorgen.

Regen of sneeuw als drinkwater

In de natuur lijkt het zo logisch om regen of gesmolten sneeuw als drinkwater te gebruiken. Het kost niets en het is duurzaam. Uit het oogpunt van gezondheid wordt het echter afgeraden om regenwater op te vangen en te drinken. Regenwater lijkt schoon, maar is dat niet. Neerslag bevat verontreinigingen uit de atmosfeer, zoals metalen, zouten en uitlaatgassen. Het maakt niet uit of je midden in de natuur bent, want regenwater neemt die verontreinigingen over honderden kilometers mee. Daarnaast kan het regenwater gaan rotten in de opvangton, vooral als het warm is. Dan kunnen er algen in gaan groeien.

De meningen over de gezondheidseffecten over het drinken van gesmolten sneeuw (of ijs) lopen uiteen. Ook sneeuw is natuurlijk vervuild, omdat het verontreinigingen uit de atmosfeer bevat. Als je vastzit in een sneeuwgebied en uitdroogt omdat je geen drinkwater hebt, zou dit een noodoplossing kunnen zijn. Schraap dan in ieder geval de bovenste laag van de sneeuw weg. Een liter sneeuw levert ongeveer 300 ml water op.

Waterzuiveringstabletten

Je kunt ook waterzuiveringstabletten of een waterzuiveringsvloeistof meenemen. Het is niet 100 procent gezond: de tabletten of de vloeistof is een chemisch middel (jodium- of chloorpreparaat) en het kan schadelijk zijn voor je gezondheid als je er grote hoeveelheden van binnen krijgt. Bij langdurig en veelvuldig gebruik kan er een afwijking van de schildklieractiviteit optreden. Door de chemische samenstelling wordt het water er ook niet lekkerder op. Als je de tabletten of de vloeistof in het water oplost, worden bepaalde ziekteverwekkers geëlimineerd.

Toch blijkt de laatste jaren dat sommige bacteriën zich niks aantrekken van jodium en vrolijk in het water blijven rondzwemmen. Met name de bacterie Cryptosporidium wordt veelvuldig buiten Europa in het water gesignaleerd. Dit levert geen gevaarlijke infectie op, maar je kunt er wel behoorlijk ziek van worden. Er zijn nog geen medicijnen voorhanden die deze bacterie kunnen uitschakelen.

Al met al zijn er dus veel risico’s verbonden aan waterzuiveringstabletten. Je zou er een beperkt aantal van mee kunnen nemen ‘voor het geval dat’. Het kan een uitkomst bieden als je niet direct aan mineraalwater kunt komen en het is makkelijk mee te nemen in je rugzak. Zorg er wel voor dat je tabletten of een vloeistof meeneemt met een korte inwerkingstijd, anders moet je weer heel lang wachten voordat je je dorst kunt lessen. En mocht je de tabletten nodig hebben, kies dan zorgvuldig de bron waar je het water uit haalt. Het heeft natuurlijk weinig zin om bruin water uit een vervuild meertje proberen te zuiveren.

In Nederland zijn bij apotheken, drogisterijen, webshops en en buitensportwinkels de volgende waterzuiveringstabletten en -vloeistoffen verkrijgbaar: Hadex, Puritab, Micropur, Aquaclean en allerlei jodiumpreparaten. Hadex is het enige chemische middel dat voor behandeling van drinkwater mag worden verkocht, voor de andere middelen is geen medische toelating aangevraagd.

Care Plus Hadex
Care Plus Hadex is een desinfecterend middel om water drinkbaar te maken. Je kunt het gebruiken als je het water uit leidingen, bronnen en putten niet vertrouwt. Om een glas water (0,2 liter) te reinigen, is slechts één druppel voldoende. Na 30 minuten is het water gezuiverd. Hadex bestaat uit een chlooroplossing en zit in een handig flesje van 30 ml dat je makkelijk mee kunt nemen op reis. ► Bestel Care Plus Hadex hier online

Oasis waterzuiveringstabletten
De waterzuiveringstabletten van Oasis doden bacteriën in mogelijk vervuild drinkwater en worden in het buitenland zelfs door het leger en hulporganisaties gebruikt. Een tablet is goed voor 1 liter, maar bij zichtbare vervuiling kun je beter twee tabletten gebruiken. De inwerktijd is 30 minuten. Je kunt het ook gebruiken bij het wassen van sla, groente en fruit. In een pakje zitten 50 stuks. ► Bestel Oasis waterzuiveringstabletten hier online

Lees hieronder verder voor nog meer handige tips over water en gezondheid op reis:

Voor het laatst bijgewerkt op 21 maart 2019. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over water op reis, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © depositphotos.com/elena1600/photosky.