Bezienswaardigheden in Georgië

Tbilisi

De hoofdstad Tbilisi is het logische beginpunt van elke rondreis in Georgië. Deze eeuwenoude parel, in tweeën gedeeld door de Kura-rivier, is al sinds de 5e eeuw de hoofdstad van het Georgische koninkrijk. Tbilisi is dan ook doordrenkt van geschiedenis waar ongelooflijk veel is te doen en te zien. Bereid je voor op nauwe steegjes, grote scheve huizen die rechtstreeks uit een sprookjesboek lijken te komen en karakteristieke kerken op bijna iedere hoek van de straat.

Verdwaal in de kronkelende achterafstraatjes van de oude stad met de vervallen binnenplaatsen en felgekleurde huizen die over rotsachtige kliffen hangen. Neem de kabelbaan naar het 4e-eeuwse Narikala Fort voor een weids uitzicht over de stad. Bewonder de indrukwekkende Sioni-kathedraal uit de 5e eeuw en ontspan in een van de zwavelbaden.  Maar wissel historie af met de verleidelijke moderne kant van Tbilisi. Geniet van moderne restaurants en bars, verbaas je over eigenzinnige architectuur en flaneer over boulevards in Parijse stijl. ► Lees hier meer over bezienswaardigheden in Tbilisi

Vardzia grottenstad

Vardzia is een fascinerende grottenstad in het zuiden van Georgië. Het is een omvangrijk middeleeuws kloostercomplex aan de oevers van de rivier Mtkvari, dat oorspronkelijk bestond uit 6000 woningen verdeeld over dertien verdiepingen. Ook was er een paleis met een troonzaal en een grote kerk met klokkentoren.

Georgisch-orthodoxe monniken begonnen de eerste grotten in 1185 uit te hakken om zich te beschermen tegen aanvallen van de Mongoolse veroveraar Dzjengis Khan. Op het hoogtepunt woonden er liefst 50.000 mensen. Door een aardbeving werd veel verwoest, maar nog steeds kun je zo’n 300 huizen bezichtigen die in de rotsen waren uitgehakt. Een groep fanatieke monniken onderhoudt de grottenstad. ► Lees hier meer over de Vardzia grottenstad

Batumi

Ontdek het Turkse karakter van Batumi, de hoofdstad van de autonome republiek Adzjarië. De moskee, het badhuis uit de 19e eeuw, het Archeologisch Museum (met zijn prachtige collectie klederdracht), het circus, het park, de botanische tuin en het theater zijn een bezoek waard. Batumi is een van de oudste steden van Georgië, gesticht in de 8e eeuw. De gebouwen en huizen in het oude centrum dateren vooral uit de 19e eeuw, toen Europese architecten werden aangetrokken voor de bouw van de stad.

Inmiddels zijn daar een paar moderne wolkenkrabbers bijgekomen. Batumi ligt in het zuidwesten van het land aan de Zwarte Zee en is ook de belangrijkste badplaats van Georgië. Het heeft een subtropisch klimaat met citrusbomen, theeplantages en aantrekkelijke stranden. De stad wordt ook wel de ‘Parel van de Zwarte Zee’ genoemd.

Jvari-klooster

Bovenop een rotsachtige klif ten oosten van de stad Mtskheta staat het eeuwenoude Jvari-klooster (in het Nederlands ook geschreven als Dzjvariklooster). Het klooster en de bijbehorende kerk werden al gebouwd in de 6e eeuw en staan aan de basis van de verspreiding van het christendom in Georgië. Daardoor komen er veel pelgrims op af en staat het bekend als een van de heiligste plekken van de Kaukasus.

De rotsachtige bergtop is niet toevallig gekozen voor de bouw van het klooster. Volgens een legende werd hier aan het begin van de 4e eeuw een groot houten kruis geplaatst om de val van het heidendom en de komst van het christendom te symboliseren. Op de plek van het kruis werd vervolgens de kerk gebouwd. De muren binnen zijn versierd met Georgische inscripties en fresco’s van historische figuren. Ook de architectuur was bijzonder voor die tijd. Het is een van de eerste kerken met een kruisvormige koepel.

Vanaf de klif heb je een panoramisch uitzicht over Mtskheta en de omliggende bergen. Je kunt het Jvari-klooster bereiken via een nieuwe verharde asfaltweg voor auto’s, maar ook via een pad waarover gelovigen van oudsher naar boven klommen. Het klooster is een van de bezienswaardigheden op de Werelderfgoedlijst van Unesco, samen met de Svetitskhoveli-kerk in het centrum van Mtskheta.

Kerk van Gergeti

Een van de meest iconische bezienswaardigheden is de Drievuldigheidskerk van Gergeti, die je vaak tegenkomt op toeristische foto’s en folders van Georgië. De stenen koepelkerk met de klokkentoren uit de 14e eeuw staat spectaculair op een 2170 meter hoge bergtop aan de rand van het bergstadje Stepantsminda (vroeger bekend als Kazbegi).

Tijdens invasies zouden priesters en parochianen zich hier hebben verstopt op de geheime tweede verdieping van de kerk. In de middeleeuwen was de kerk een veilige haven voor het kruis van Sint Nino. Dit is een van de belangrijkste religieuze relikwieën van Georgië dat nu wordt bewaard in de Sioni-kerk in Tbilisi. De kerk van Gergeti is een prachtig voorbeeld van religieuze architectuur in het land, maar de locatie versterkt de aantrekkingskracht.

Je kunt de kerk bereiken via een avontuurlijke bergwandeling van 1 uur vanuit het nabijgelegen dorp Gergeti. Je geniet van een adembenemend uitzicht over het berglandschap van de Kaukasus. In de winter zijn de bergtoppen besneeuwd. Voor bergbeklimmers is de kerk een tussenstop als ze op weg zijn naar de 5054 meter hoge Kazbek, een uitgedoofde vulkaan en de derde hoogste berg van Georgië.

Sinds 2018 is er ook een weg aangelegd en kun je het heiligdom makkelijk bereiken met een huurauto of een taxi. Let erop dat mannen een lange broek moeten dragen en voor vrouwen een jurk en bedekte hoofd en schouders verplicht is als je binnen wilt kijken. De Drievuldigheidskerk van Gergeti ligt 3 uur rijden ten noorden van Tbilisi, vlakbij de Russische grens.

Kakheti

Wijnliefhebbers moeten zeker een bezoek brengen aan Kakheti (of Kachetië), een regio in het oosten van Georgië. Het is een streek met een ongerepte natuurlijke schoonheid, oude nederzettingen en folkloristische tradities, maar ook met héél veel wijnhuizen. Kakheti is het grootste wijnbouwgebied van Georgië en volgens sommigen is dit een van de eerste streken in de wereld waar wijn werd verbouwd.

Feit is in ieder geval dat enkele van de beste Georgische wijnen hier vandaan komen en dat Kakheti de thuisbasis is van 200 wijnvariëteiten. Vanuit de hoofdstad Tbilisi kun je makkelijk een wijntour boeken naar de wijngaarden, met proeverijen en rondleidingen in eeuwenoude wijnkelders. Dan kom je ook te weten dat de wijn wordt gefermenteerd en gerijpt in grote kleien potten die begraven zijn in de grond. Zo’n ondergronds kleivat wordt een qvevri genoemd.

Befaamd is het Georgische wijnhuis Khareba (www.winery-khareba.com) met een reeks lange tunnels die in een berghelling zijn uitgehouwen. Mocht je langer in de streek willen blijven, dan is de provinciehoofdstad Telavi een goede uitvalsbasis. In de 11e en 17e eeuw was Telavi de hoofdstad van het koninkrijk Kakheti, dat tot in de 19e eeuw bestond. Je vindt er een overvloed aan culturele monumenten uit verschillende tijdperken, waaronder middeleeuwse tempels en ruïnes van kastelen en paleizen.

Borjomi

Borjomi (Bordzjomi) is een kuuroord ongeveer 150 kilometer ten westen van de hoofdstad Tbilisi, in het zuidelijk deel van Centraal-Georgië. De stad is in de 19e eeuw ontwikkeld door de Russische tsaar Nicolaas I, maar is vooral beroemd om zijn veelgeprezen natuurlijke mineraalwater. Het water met dezelfde naam Borjomi is het belangrijkste exportproduct van Georgië.

Al duizenden jaren maken mensen gebruik van het water uit de bronnen, dat afkomstig is van smeltende gletsjers van de Bakuriani bergen. Archeologische opgravingen hebben eeuwenoude stenen baden blootgelegd. In de heuvels rond Borjomi kun je wandeltochten en trektochten maken.

Ananuri Fort

Van alle middeleeuwse vestingen in Georgië is het Ananuri Fort een van de mooiste. Het is een omvangrijk kasteelcomplex aan de oever van het Zhinvali-stuwmeer, langs de Georgische militaire weg van Tbilisi naar de Russische grens. Het hele fort bestaat onder meer uit dikke muren, torens, drie kerken en een klokkentoren. Die toren heet Sheupovari, dat letterlijk ‘koppig’ betekent.

Het hele complex werd gebouwd tussen de 14e en 18e eeuw en was de residentie van de hertogen van Aragvi, die toen heer en meester waren in dit deel van Georgië. In de loop der eeuwen was het fort het toneel van talloze bloederige veldslagen, vooral na de afslachting van de Aragvi-clan in 1739. Daarom is het een wonder dat de gebouwen er tegenwoordig nog zo goed bij staan.

De Mariakerk uit 1689 is de grootste waar je prachtige fresco’s kunt bewonderen. Hier liggen ook enkele hertogen van de Aragvi-clan begraven. Vanaf het fort heb je een prachtig uitzicht op het stuwmeer en de omringende bossen. Vooral in de herfst is dit fotogeniek als de bomen hun herfstkleuren laten zien. Het Ananuri Fort ligt ongeveer 74 kilometer ten noorden van Tbilisi, dus is gemakkelijk te doen als dagtocht.

Gori

Op ruim een uur rijden van Tbilisi ligt de stad Gori dat vooral bekend is om één ding: het Stalin Museum (www.stalinmuseum.ge). Het is niet heel raar dat het museum hier te vinden is, want Gori was de geboorteplaats van Sovjetdictator Jozef Stalin (1878-1953). En ook al heeft deze man naar schatting tussen de 6 en 9 miljoen doden op zijn geweten, toch wordt Stalin in het museum nog altijd op handen gedragen.

In zes zalen is een tentoonstelling te zien over het leven en de activiteiten van Stalin. Je ziet persoonlijke spullen van de dictator en de nagebouwde studeerkamer waar hij van 1918 tot 1922 werkte. Het museum toont een van zijn dodenmaskers, de cadeaus die hij kreeg en de gepantserde treinwagon waarmee hij rondreisde. Een aparte zaal is sinds 2010 echter ook gewijd aan de repressie van Stalin.

Het museum bevindt zich in Stalinpark met een standbeeld ervoor. Op het plein voor het stadhuis van Gori stond ook een levensgroot standbeeld, maar dat is in 2010 weggehaald. Op dit plein kwam overigens de Nederlandse cameraman Stan Storimans in 2008 om het leven toen Georgië in oorlog was met Rusland. Het Stalin Museum is een van de populairste bezienswaardigheden in deze stad, maar ook de moeite waard is een middeleeuwse vesting op een heuvel in de buurt.

Voor het laatst bijgewerkt op 10 april 2024. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over bezienswaardigheden in Georgië, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com.